Bir bankadan kredi kullanma ihtiyacınız olduğunda, bankalar, (aynı devletler için bakıldığı gibi) sizin kredi notunuza bakarlar. Kredi notunuz, kredi geri ödeme kabiliyetinizi ve niyetinizi gösterir. Kredi notunuzu yüksek tutmak, geçici para ihtiyacınızı giderecek ve kredi kartı limitinizi, notunuz oranında yükseltecektir. Kredi notunuz, aşağıdaki özelliklere göre belirlenir:
- Bir yerde çalışıyorsanız; özellikle de uzun zamandır aynı işte iseniz ve sabit bir geliriniz varsa, bu durum kredi puanınızı yükseltecektir.
- Oturduğunuz evin sahibi iseniz ve burada uzun süredir oturuyorsanız, bir istikrar içinde yaşamınızı sürdürüyorsunuz demektir ve yüksek notu hak etmişsinizdir.
- Birkaç banka kartınız varsa, fakat bunların sayısı beşten fazla değilse, size bankalar da, kredi kartı kuruluşları da kredi vermeye hazırdır.
- Kredi kartlarınızı uzun süreden beri kullanıyorsanız ve bankalardan kredi alıp geri ödemişseniz, bu durum, kredibilitenizi yükseltecektir.
- Minimum ödemeyi bile seçmiş olsanız, kredi kartınızı zamanında ödüyorsanız, bu sizin için olumlu bir puandır. Kredi kartı borçlarınızın tümünü zamanında ve bir kerede ödemek ise puanınızı daha da yükseltir.
- Bankalar, gelirinizin yüzde 38’ine kadar borçlanabileceğinizi varsayarlar. Bunun üzerinde bir borçlanma yaptı iseniz, riskiniz artıyor demektir.
- Son zamanlarda sık sık kredi başvurusu yapıyorsanız veya kredi geri ödemenizi yeni kredi kullanarak gerçekleştiriyorsanız, bankalar sizin işlemlerinize tereddütle yaklaşacaklardır.
- Son on yılda iflasla karşılaştıysanız veya mal varlığınıza haciz konulduysa ya da ödemediğiniz senetler varsa, bunların bilinmesi banka kredi notunuzu olumsuz etkileyecektir.
Karlı yatırımın yolları
Yatırımınızın vergi sonrası getirisinin kârlı olduğundan bahsedilebilmesi için, yatırımınızın getirisinin, yatırım yaptığınız para cinsine sahip ülkedeki enflasyon oranlarının üstünde olması gerekir. Ayrıca, ülkenin Gayri Safi Milli Hasılası’nı (GSMH) takip edip bu oranı da esas alabilirsiniz. Örneğin yüzde 4 büyüyen bir ülkede, enflasyon oranı yüzde 2 bile olsa, getirinizi yüzde 4’ün üzerinde tutacak biçimde yatırım yapmalısınız.
Öte yandan, yatırımlarınızın bir kısmının bu kriterlerin altında kalabilme olasılığını da göz önünde bulundurarak, yatırımlarınızın getirisinin enflasyon ve GSMH oranının yaklaşık yüzde 2 üzerinde bir gelir getirmesi öngörülür. Örneğin, ülkemizde, Türk Lirası yatırımlarınızı, yaklaşık asgari yüzde 9 gelir getirecek biçimde planlamalısınız.
Bu hesaplamaları yaparken, mutlaka bileşik getirinin hesaplanmış olması gerekir. Ayrıca, piyasa dalgalanmalarını yakından takip edip, piyasanın her döneminde de piyasa ortalamasının üzerinde bir getiri elde etmeniz gerektiğini, not etmelisiniz.
