İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkış kararı, gelişmiş ülke hisse senetlerinin değerini düşürdü. Sterlinin dolar karşısındaki değeri, son otuz bir yılın en düşük seviyesine indi. Tarihi düşük seviyeleri gören tahvil getirileri ise, ilk şokun ardından, toparlanmaya çalışıyor.
Avrupa Birliği’nde yapılan anketler, insanların en çok mülteci krizinden korktuklarını, bunun arkasından terörizm ve Avrupa Birliği’ndeki ekonomik krizin geldiğini gösteriyor. Şimdi, bu sıkıntılara, İngiltere’nin Birlik’ten çıkacak olması da eklendi.
İngiltere’nin çıkış süreci, bu yıl sonuna kadar başlamayacak. Çıkış sürecini başlatıncaya kadar, İngiltere’nin, önce parasal genişlemeye gideceği; sonra da, bölgesel genişlemenin yolunu açacak ve verimliliği artıracak politikalara odaklanacağı anlaşılıyor.
Öte yandan, İskoçya ve Kuzey İrlanda’nın, Birleşik Krallık’tan kopma olasılığı var. Londra hariç tutulursa, Avrupa’nın en fakir on şehir ve bölgesinin İngiltere’de olması, bu olasılığı gündemde tutuyor. Zaten, Avrupa Birliği’nden çıkış için, Londra halkının değil, İngiltere’nin fakir kesimlerinin oyu, ağırlıklı oldu. Avrupa’nın en fakir bölgelerinin İngiltere’de bulunmasına rağmen, en zengin bölgesinin Londra olması, Birleşik Krallık’taki derin gelir dağılımı bozukluğunu da ortaya koyuyor.
Hizmet ve finans sektörlerine ait risklerin artması, birçok ekonomist ve kurumun İngiltere’nin büyüme oranını, aşağı yönlü revize etmesine neden oldu. Bu gelişme, İngiltere’deki gayrimenkul fiyatlarının da düşmesine neden olacak. İngiltere’nin en büyük ticari ortağı ve yatırımcısı durumunda olan Avrupa Birliği de, gelişmelerden kaygı duyuyor.
Türkiye ile ilişkiler
TÜİK ve Akbank kaynaklarından derlenen aşağıdaki grafik, Türkiye’nin, İngiltere ve diğer Avrupa Birliği ülkelerine ihracatını gösteriyor. İngiltere’ye motorlu kara taşıtları, giyim, tekstil ve metal sanayi ürünleri satıyoruz. İngiltere’den, 2008 ila 2015 yılları arasında 6.8 milyar dolarlık yabancı yatırım geldi. Yabancı yatırımlar içinde İngiltere’nin payı, yüzde 8’e ulaşıyor. İngiltere’den gelen yabancı yatırım, sigorta, finans, enerji, gıda, turizm ve telekomünikasyon sektörlerinde oldu. Ayrıca, İngiltere’den, normal yıllarda iki buçuk milyon kişi civarında turist geliyor. İngiliz ekonomisinin bozulması, çok olmasa da, ölçülü biçimde, bizi de etkiler.
İngiltere’nin cari işlemler açığı, Türkiye gibi, milli gelirinin yüzde 7’si civarında ve genişleyici bir para politikası, bu açığı daha da artırabilecek. Öte yandan, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkışının, İngiltere’ye Birlik’ten gelecek doğrudan yatırımları ve ithalatı da azaltacağı, anlaşılıyor.
