Vibeka Norgaard Martin, Hukuk Fakültesi’nde Öğrendiğim 101 Şey (101 Things I Learned in Law School) isimli kitabında, fakültede öğrendiklerini şöyle sıralıyor.
Hukuk fakültelerinde yasalar değil, bir hukukçu gibi düşünebilmek öğretilir.
Hukukçular güvenilir kişilerdir; ancak, doğruyu söylemek zorunda değillerdir.
Hukukçular her şeyi veya olayı, şey veya olayın içinde bulunduğu şartlara, çevreye ve diğer şey ve olaylara bağlı olarak değerlendirirler.
Hukuk fakültesini bitirsen de, avukatlık (baro) sınavını geçmedikçe, avukat olamazsın.
ABD ve Avrupa’daki hukuk sistemleri farklıdır. Avrupa sistemi, Roma Hukuku’ndan kaynak bulmuştur. Bizim de uyguladığımız Avrupa sisteminde yargıçlar, konusunda çok bilgilidir. ABD’de yargıçlar uzlaştırıcı ve halkın sağduyusuna göre karar verirler.
Hukukçular da ihtisaslaşmalı ve avukatlar, derin bilgi ve tecrübeleri olan konularla ilgili olan davaları almalıdır.
Avukat olsanız bile, kişisel olarak taraf olduğunuz bir davada kendinize bir avukat tutun. Olayları dışarıdan görmek, farklı bir şeydir.
Hukukta çözümler bulabilmeniz için, hayali karakterler ve olaylar yaratıp, sorunlarını çözmelisiniz. Üstelik, çözümlerinizi 8 yaşında bir çocuğun anlayacağı biçimde izah etmelisiniz.
Karar kesinleşmeden, dava üzerinde düşünme ve araştırma bitmez.
Yasalar davanızın lehine ise, savunmanızda yasaları esas alın. Gerçekler ve deliller davanızın lehine ise, bunların üzerine gidin. Her ikisi de aleyhinize ise, yasadaki gri alanları araştırın ve gündeme getirin.
Müşteri, avukatına bir arkadaşıyla gelirse, bu kabul edilmemelidir. Böyle bir olay, müşteri sırrının yok olmasına neden olur.
İstisnalar bilinmedikçe, kaide bilinmiyor demektir.
“Suçlu değil” demek, her zaman “masumdur” anlamına gelmez.
Kazanılan bir davanın getirisi, bazen harcanılan zaman ve paradan az olabilir.
Avukatlar, yarısı dolu bir bardağın, dolu ve boş bölümlerini ayrı ayrı görebilen ve savunabilen kişilerdir.
Her hukukçu, başlangıçta, kendini yönlendirebilecek, tecrübeli bir hukukçuyla çalışmalıdır. Tecrübe kazanmanın tek yolu budur.
Ucuz avukat, kötü avukat demek değildir.
Hukuk bilgisinin sonu yoktur.
Her gün yeni bir şey öğrenirsiniz. “Hukuk”u çekilir yapan da budur.
