FAİZ İNDİRİMİ VE ÖTESİ...

Bankalar faiz indiriyor. Bu indirimin nedenleri arasında, Merkez Bankası’nın parayı bollaştırıcı ve ucuzlatıcı politikaları yanında, Cumhur-başkanı’nın bankalara yönelik söylemleri de var. Aslında, Cumhurbaşkanı, faiz indiriminden çok, bankaların Türk işadamlarını daha fazla ve daha iyi şartlarla kredilendirmeleri gerektiğini söylüyor. Bu konuda haklı.

Öte yandan, Cumhurbaşkanı’nın isteklerinin tam anlamıyla karşılanabilmesi için, Merkez Bankası’nın Türk şirketlerine verilecek kredileri özendirmesi lazım. Örneğin, Munzam Karşılıkları genel olarak düşürmek yerine, Türk firmalarına verilen krediler için Munzam Karşılık yükümlülüğü kaldırılabilirdi.

Ayrıca, Türk şirketlerinin kalitesini ve büyüklüğünü değerlendirmek üzere, bir “Türk

derecelendirme şirketi” kurulması lazım. Şu anda, kişi ve şirketlere not veren, bankaların da güya içinde bulunduğu şirket, tamamen bir yabancı derecelendirme şirketinin güdümünde ve Türk kişi ve şirketlere kredi verilmesi, bu yolla da engelleniyor. Bu konuda bir düzenleme yapılması, Sermaye Piyasası Kurulu’nun yetkisi dahilinde.

Bunlara ek olarak, kredi faizleri üzerindeki tüm yüklerin kaldırılması ve bankaların mutlaka kârlı hale getirilmesi lazım. Bloomberg, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Akbank kaynaklarından alınan aşağıdaki tablo, Avrupa’da genel hisse senedi fiyatları karşısında, banka hisselerinin durumunu gösteriyor. ECB, aldığı bütün tedbirleri, bankaların kârlı hale getirilmesi üzerine kurguluyor. Çünkü, bankaların zor duruma düşmesi, tüm ekonominin sendelemesi anlamına geliyor.

Aşağıdaki grafikte ise, Euro Bölgesi’ndeki bankaların Sermaye Kârlılıkları (ROE) ile Sermaye Maliyetleri (COE) arasındaki farklılık gösteriliyor. Şu anda, banka sermayelerinin getirisi, hâlâ düşük durumda. Bu yüzden, Euro Bölgesi’ndeki bankaların yaklaşık dörtte biri, geçtiğimiz dönemde el değiştirdi.