Sina Koloğlu

Bir diziyi izlemeye başladıktan sonra bırakma durumuyla ilgili, Parrot Analytics (Ölçüm kuruluşu) bir araştırma yapmış ve ABD’de izleyicilere sormuş:
“Bir diziyi bırakma nedeni ne olabilir?” Yanıtlardan bazıları şöyle:

‘İlgim kalmadı’ ilk sırada

‘İlgi ve alakam kalmadı’ (yüzde 39), ‘Zamanın baskısı’ (yüzde 25.8), ’Dizinin kalitesinin düşmesi’ (Yüzde 12.8), ‘İzlemek için çabalıyorum ama beğenemiyorum’ (yüzde 10.6), ‘Dizi kötüleşti’ (yüzde 4.9) ve ‘Erişim sorunu’(Yüzde 4.5)...

Karakterin ölmesi de neden

Genel olarak verilen cevap şöyle: ‘Diziyle ilgim kalmadı’... ‘Zaman baskısı’ndaki gerekçe ise, “Devam edemiyorum, çünkü başka meşguliyetlerim var.” Örnek olarak, “Uykum geliyor” ya da “Çocuğum var onunla ilgilenmem lazım” şeklinde... “Kalitesi düştü” diyenler, özellikle oyuncuların performansı ve diyalogların yetersizliği nedeniyle diziyi bıraktıklarını söylüyor. “İzlemek için çabalıyorum” yanıtını verenler, “Sevmememe rağmen, yine de izlemeye çalışıyorum” şeklinde açıklama yapıyor. Bu şekilde yaklaşanların örnekleri daha çok korku ve gerilim yapımlarıyla ilgili.... “Kötüleşti” diyenlerin ‘dayanılmaz bir hal aldığı’ şeklinde bir yaklaşım içerdiği de raporda belirtiliyor. Bu gerekçeyi

Londra merkezli İngiliz TV sektörü pazarlama kuruluşu Thinkbox, ‘Age of Television’ başlığı altında bir araştırma yapmış. Çalışmayı Londra merkezli strateji ve araştırma kuruluşu MTM’e hazırlatmış. Televizyonun yanı sıra izle-öde
ve internette YouTube kullanımı üzerine yapılan geniş bir araştırma...
Dikkatimi çeken, ‘İnsanların televizyon izlemek için sekiz önemli nedeni’ diye bir bölüm... 150 gün boyunca 30 kişi TV izlemiş ve onların tepkilerinin yanı sıra 3 bin kişiyle saha araştırması yapılmış. İnsanların TV izlemesini sağlayan nedenler şöyle:

Yorgunluğu gidermek...

Yüzde 26 oranındaki seyirci, ilk sırada dinlenmek ve yorgunluğu gidermek için TV izliyor. Bir yerde günün yorgunluğunu atmak için... Bağlantılı olarak, ‘dikkat dağıtmak’, ‘kafayı boşaltmak’ (yüzde 18) ikinci önemli gerekçe... Yine yakın bir başlık ‘rahatlama’(yüzde 16), aileyle paylaşılan ekran zamanı...

Dünyada neler oluyor bilmek

‘İletişim’, bir başka başlık ve TV izleme nedenleri arasında (yüzde 12)... Haberleri seyretmek, dünyada neler olup bittiğini öğrenme isteği... Tecrübe edinmek (yüzde 10); ailece canlı program izlerken sosyalleşmek, tartışmak...

RTÜK, ‘Bizim Hikaye’de 18 yaşından küçük bir kızı canlandıran Kiraz karakterinin ‘Aşırı makyaj, dans, erkek arkadaş edinme ve evde erkek arkadaşla parti yapma gibi unsurlarla kadınlaştırıldığı’na karar verdi ve dizide ‘çocuk istismarı’ olduğunu saptadı. Bu cezaya, yapım tarafından büyük tepki geldi.

‘Sorun anlatamayacak mıyız?

Yapımcı cephesi verilen cezaya tepkisini şöyle dile getiriyor: “Bu şartlarda dizi yapmamız zor. Biz hiçbir sorunu anlatamayacağız bu gidişle... Kız makyaj yapıyor, büyümeye özeniyor ve ablası, “Yapma” diyor. Biz de ailenin sorununu anlatıyoruz. Durumu olumlamıyoruz. Bu yaklaşıma bakılmadan, bir tek sahneye izleyerek ceza verilmesi gerçekten Türkiye’de dizi yapmayı çok zorlaştırıyor. Bu projeler, dünyada milyonlarca insan tarafından izleniyor.”

‘Derdim var’, bizde yok sayılır

Bir kere Kiraz karakterini oynayan Zeynep Selimoğlu’na değinmek gerek. Nasıl iyi bir iş çıkarıyor. Şu sıra ekranın ‘en iyi çocuk oyuncu’ olayını aşmış bir isim... Olanak varsa mutlaka konservatuvara gitmeli... Gelecekte adından çokça söz edilir oyunculardan olabilir. Bizde ‘Benim anlatacak bir hikayem var’ yerini,
‘ayrıntıları buzlayalım’a bırakır.
Bu ceza da ona benzemiş.

O sahneyi seyrett

Söz’de Yavuz, Derya’yla öpüşünce bir yazı yazdım. Bahar’ı da sordum. 100’e yakın yorum gelmiş. “Bahar’ın aşkı bir başka” diyenler çoğunlukta... Ama dizinin şekliyle de ilgili yorumlar vardı. Bazıları şöyle:

‘Aşkına sadık kalmalıydı’

“Saf ve temiz kalan Bahar oldu. Yavuz, kalbini yeniye açmaya meraklı bir adam oldu. Ethem Bey (senarist) istese tertemiz ölen karısına sadık yazardı.”

‘Asker böyle davranmaz’

Bir de işin ‘asker, vatan, millet’ tarafına yorumları epey geldi: “Bizim askerimiz ölen eşlerinin ardından hemen yenisine mi bakıyor?” ve “Hangi Türk askeri karısı onun yüzünden şehit edilmişken, her
şeyi unutabilir?”

Feminist yaklaşım

'Can Kırıkları' için söylenecek bir şey var: Konusu itibarıyla ilgi duyulabilecek bir polisiye olacakken, başroldeki ikilinin içine giremediği bir dizi olarak akılda kaldı. Dört bölümlük ömrü oldu. Bizdeki durum böyle... Bir de yurt dışı satışı var. ATV, diziyi pazarlıyor. DISCOP fuarında ‘Broken Lives’ adıyla alıcılarının karşısına çıktı. ‘İki kadın polisin hikayesi’ şeklinde bir özet verilmiş. Bizde tutmadı, bakalım yurt dışı satışları nasıl olacak? ‘Dört bölüm olur mu?’ diye düşünmeyin. Her biri yaklaşık
180 dakika. 30 dakikalık bölümler halinde, ele gelir bir yapım oluyor yabancılar için...

DÜNYANIN EN KISA DİZİSİ

Amazon, ‘Amazon Prime Video’yla dizi işine girdi. Netflix’le rekabet halinde... Julia Roberts’in başrolde oynadığı ‘Homecoming’le ilgili farklı bir uygulama yapmışlar: 30 dakika sınırındaki bölümler, bu dizide 26 dakikaya inmiş. ‘Rekabetin yeni yüzü’ olarak yorumlanıyor. Yani projelerin süreleri giderek kısalıyor. Mesela, ‘Game of Thrones’ çok uzun bulunuyor. Biz saymıyoruz, tekrarıyla, yeni bölümüyle yaklaşık dört saatimizi bir diziyle geçirebiliyoruz!

İZLEYİCİNİN UÇURUMU!

Kanal D’nin iki yeni dizisinin izlenme oranlarında, total ve AB’de uçurum var. ‘İkizler Memo-Can’

'Diriliş Ertuğrul'un yeni sezon ilk bölümünden önce yapımcı Mehmet Bozdağ, canlı yayındaydı. Dört yılın sonunda, Söğüt hikayesini anlattıklarını, diziyi, üç sezon olarak tasarladıklarını ve hikayenin başarısının süreyi bugünlere kadar getirdiğini söyledi. Ahmet Sami Arslan, “İstanbul’un fethi var mı aklınızda?” diye sordu. ‘Dizi, Fatih’e kadar gider mi?’ durumu... Yanıt şöyle oldu: “Nereye kadar gideriz, aklımda bir şey yok, konsantre olduğumuz alan ‘Diriliş Ertuğrul’un serüvenine devam etmesi...” Şöyle “Yok, biz diziyi kuruluşta bitireceğiz” gibi kesin bir cümle gelmedi. Belli olmaz, Fatih’e kadar gidebilir.

EN ÇOK TIKLANAN DİZİLER

Sosyal medyada, dünyada en çok paylaşılan dizilerle ilgili her ay rapor hazırlanır (Social Wit List)... Ekim ayında en çok paylaşılan dizi ve programların listesi belli oldu. İlk 10’da iki Türk projesi var: ‘Ağlama Anne’, sekizinci sırada... 26 bin tıklama olmuş. 10’uncu sırada ise ‘Bir Litre Gözyaşı’ bulunuyor, 19 bin tıklanmayla... Dizi, bizim ‘reyting’ sıralamamızda henüz istenen noktaya gelmedi. Sosyal medyada dünya listesine girmesi ilginç olmuş.

34 MİLYON KERE İZLENDİ

İspanya’da ‘Concert Radio 3’ canlı müzik programı, 20’nci yılını kutlamıştı, ben

'Söz'de Yavuz ile Bahar’ın ‘saf ve temiz’ aşkları pek bir sevilmişti izleyici tarafından... Sonra, Bahar öldü ve ‘Yavuz yeni aşklara yelken açar mı?’ diye sorulmaya başlandı. Senaryo Yavuz’un karşısına tuttuğunu koparan bir güzel savcı çıkardı. Son bölümde, “Ben sana aşık oluyorum galiba” dedi savcımız Derya. Yavuz ile Derya’nın öpüşmesi hani dudaklar değdi mi, değmedi mi, belli belirsizdi. Olsun, örf ve adetlerimizin sınırları dahilinde gerçekleşmesi konusunda elden gelen yapıldı. Şimdi acaba izleyici bu birlikteliğe ne diyecek? Hâlâ akıllarda Bahar var mı? Merak ettim doğrusu...

Bu da ‘Söz’ün masası...

‘Yuvarlak masaları’ olan diziler... EDHO’da var en meşhuru... Onlar devletini, milletini seven ‘silah tüccarları’... Bir de sevmeyenlerden oluşan bir masa daha var. ‘Söz’de Sami’ nin önderliğindeki masa... Beyaz toz ve organ ticareti yapıyorlar. Burhan; “Şimdi sınırdan mal gelmiyor. Adamlar sinek gibi vuruluyor. Terör yoksa, mal yok” diyor. Organ işiyle uğraşan Tarık, “Terör bitti, organ işi de bitti” isyanında... Senaryo böyle diyor. Gerçeğini bilmiyoruz. Terör bitti mi, organ işi bitti mi, beyaz işi bitti mi? Bildiğimiz, şehit haberleri... Bildiğimiz, ABD’nin ‘PKK lider

'Bir Litre Gözyaşı', sanki tam da köşeden döndü. Nereden mi anlıyorum? Geçtiğimiz hafta kuzenlerin buluşmasından... Ev ahalisinin yeni kuşak üyeleri, bu diziye ilgi gösteriyor. Konusu gençlerin ilgisini çekiyorsa, yırttı diyebilirim. Dizi, macerayı ve entrikayı da beraberinde harmanlayarak, bir merak hali yaratmayı becerdi. Mesela, Muzaffer’in içine girdiği girdap ve Figen’i bekleyen sürpriz...

Bu ikili oldu

Cihan’la Mahir, romantik bir ikili oluşturdu. ‘Ayrılmasınlar’ ve Mutlu olsunlar’
fikirleri öne çıkacak. Ev ahalisi, “Cihan maşallah koşuyor, atlıyor. Anlaşılan hastalık,
bize teşhis konulana kadar sunulan bir olaydı” yorumunda bulundu.

ALIN SİZE ENTRİKANIN KRALI!

‘Ağlama Anne’de, senaryo aynen başlıktaki gibi diyor. Damla ile Alev ‘annelik’ mücadelesi verirken, sürekli ağlayan Zeynep’in kime ‘hakiki annem’ diyeceğinin merak edildiği dizi, araya Ali Osman sosu sunuyor. Adnan ise Alev’le yaşadığı tek gecelik ilişkisinden Zeynep’in olup olmadığını anlamak üzere yola koyulurken, dengesiz ruh hali belirtileri veren zengin eşi Özlem de duruma tuz biber ekiyor. Öte yandan bir de dizinin büyükleri var. Adnan’ın annesi Nedret ve babası Çetin... Yine Özlem’in babası Nejat ki, onun okulunda