Geçtiğimiz haftalarda Hürriyet Gazetesi’nden Ahmet Can’ın yazısını görerek öğrendiğim İTÜ Magnet’teki bir program, kurumsal dünyayı bırakıp girişimcilik dünyasına geçmiş biri olarak oldukça dikkatimi çekti. Bu nedenle İTÜ ARI Teknokent Genel Müdürü Doç. Dr. Deniz Tunçalp’e merak ettiğim soruları yönelttim. Özellikle bir şirkette çalışıyorsanız ve “Acaba girişimci mi olsam? nereden başlasam? Direkt istifa edip girişimci mi olsam?” gibi sorularınız varsa bu yazıyı mutlaka okuyun.
S.Ünsal : Mevcut programlardan ayrı bir program mı başlattınız? Programın ismi nedir?
Doç. Dr. Deniz Tunçalp : Bu yeni bir programla değil ama İTÜ MAGNET’in içinde yeni bir hizmet paketi ve bu hizmet paketine ait bir takım özel desteklerle başlatıyoruz. İTÜ MAGNET’te hali hazırda “Sabit”, “Paylaşımlı” hizmet paketleri, girişimcinin sabit veya paylaşımlı bir kapasiteyi kullanmasına imkân sağlıyor. Buna ek olarak tanımladığımız ve gündüz mesai saatlerinde başka bir iş yerinde çalışan girişimci adayları için tasarladığımız “Akşam & Haftasonu” paketinde girişimciler iş saatleri dışında İTÜ MAGNET’i kullanabilecekler. Böylece, çalışmak için uygun ve destekleyici bir ortam bulamayan pek çok girişimci takımın, istedikleri gibi çalışabilecekleri uygun ortamı bulabileceğini düşünüyoruz.
S.Ünsal: Neden böyle bir girişimde bulundunuz? Beyaz yakalar girişimci olma yolunda istekliler mi?
Doç. Dr. Deniz Tunçalp : Son yıllarda kuluçka ve diğer girişimcilik programlarımıza gelen girişimci başvurularında kurucuların ortalama yaşının büyük ölçüde arttığını gözlemledik. Bunun üzerinde yaptığımız incelemeler, özellikle beyaz yakalı işgücü içerisinde, halihazırda bir iş yerinde çalışmakta olup, arkadaşlarıyla bir girişim kurmayı hayal eden çok kimse olduğunu gösteriyor. Bu kişilerin bazıları her türlü riski göze alıp istifa ederek bu yola tam zamanlı olarak çıksa da önemli bir kesim ilk adımı atabilmek için daha kolaylaştırıcı bir ortam ve bir geçiş çözümü arıyor ve geçiş döneminde iki işi bir arada yürütmeyi, en azından bir süre denemek istiyorlar. Ancak bu da başka zorlukları beraberinde getiriyor
Gündüz saatlerinde bir kuluçka merkezine gidemeyen gruplar, iş fikirleri ile ilgili geri bildirimi ve destekleyici sosyal ortamı nereden bulacaklar? Hele ekip üyeleri aile kurmuş bireylerse, nerede çalışacaklar? Türkiye’de ABD’de olduğu gibi ev yaşamının yanında ek çalışma ortamı yaratan bir garaj kurgusu yok. Aile hayatına ve ev düzenine zarar vermeden, girişimci ekiplerin akşamları ve hafta sonları toplanıp çalışmasına uygun evlerde yaşamıyoruz genellikle. Bu gerçekten hareketle, biz de esasen gündüz saatlerinde başlangıç aşamasını geride bırakmış girişimlere hizmet veren İTÜ MAGNET’in misyonunu genişleterek, yolun en başındaki kişileri de dahil etmeye karar verdik. Böylece çalışma gün ve saatleri dışında İTÜ MAGNET’in kapılarını bu kişilere açacağız. Bu kişilerin kendilerine has ihtiyaçlarını mentorlarımızın da desteği ile gidereceğiz ve onlara hukuki ve teknik olarak en sancısız bir şekilde bu geçişi yaşamaları için destek olacağız.
Bu noktada bizi tanıyanlar neden İTÜ ÇEKİRDEK içinde değil de İTÜ MAGNET’te diye sorabilirler. Bunun iki sebebi var. Öncelikle her yıl 10.000’i aşkın girişimci takımı değerlendiren ve yüzlerce girişime destek olan İTÜ ÇEKİRDEK gece ve hafta sonları da kapasitesini doldurmuş biçimde çalışıyor. Girişimcilerin kullanabileceği bir kapasite boşluğumuz sadece İTÜ MAGNET’te mevcut olduğu için böyle bir yola gittik. Ayrıca İTÜ ÇEKİRDEK, kurgusu gereği, gündüz yapılan birtakım çalışmalara katılmayı gerektiriyor. Ancak bazı grupların böyle bir imkânı hiç bulunmuyor. İTÜ MAGNET’Te yürüteceğimiz bu süreç tamamen gündüz çalışan grupların ihtiyaçlarına göre kurgulandı.
S.Ünsal : Ne gibi olanaklar sunuyorsunuz?
Doç. Dr. Deniz Tunçalp : “Akşam & Hafta Sonu” paketine dahil olan girişimciler:
-Akşam 7 – Sabah 7 ve hafta sonları 24 saat, İTÜ MAGNET’i paylaşımlı olarak kullanabilecekler,
-Aynı paketteki diğer girişimcilerle sosyal bir ortamda bir arada çalışmanın avantajlarını yaşayacaklar,
-Yılın belli dönemlerinde hafta sonları düzenlenecek hızlandırma programına katılarak iş kurgularını geliştirebilecekler,
-İhtiyaç duydukları alanlarda, İTÜ ARI Teknokent’in farklı programlarındaki mentorlarına erişebilecekler,
-Özellikle mevcut işleriyle imzaladıkları iş akitleri ve çalışma alanlarının kuracakları şirkette fikri mülkiyet ve hukuki açıdan ne gibi sınırlama ve sorumluluklar yarattığı konusunda, sürecin en başında temel hukuki bilgilendirme alacaklar ve gerekli hallerde hukuki mentorluk ve danışmanlık almaya yönlendirilecekler,
-Yatırımcı bulurken ve ilk müşterilerine erişimde, İTÜ ARI Teknokent olanak ve bağlantılarından faydalanabilecekler,
-Yatırımcı ile müzakere sırasında süreçle ilgili lojistik ve hukuki destek alabilecekler,
-Basın ve halkla ilişkiler konusunda İTÜ ARI Teknokent’in girişimcilerine verdiği desteklerden faydalanabilecekler,
-İşgücü çalıştırmak noktasına geldiklerinde, çalışan bulmak için İTÜ ARI Teknokent’in İK portalından ücretsiz yararlanabilecekler,
“Akşam & Hafta Sonu” paketine başvuran girişimci ekipler, diğer İTÜ MAGNET girişimcileri gibi bir başvuru değerlendirmesinden geçecekler ve birinci günden iş fikirleri ile ilgili uzman bir jüriden yönlendirme alarak sürece başlayacaklar. Yapılan değerlendirmeye göre kabul edilen girişimciler İTÜ MAGNET paylaşımlı paketin yarısından az bir bedelle (aylık 290 TL + KDV) bu hizmetlere erişebilecek.
S.Ünsal : Global bir benzeri var mı?
Doç. Dr. Deniz Tunçalp : Bizim kadar bu ihtiyaç grubuna özelleşmiş hizmet tasarımına başka bir örnekte rastlamadık. Ancak bizim de Innogate programında kullandığımız Chicago 1871’de, Londra ve Teksas’taki bazı kuluçka merkezi ve ortak çalışma alanlarında emsal tekliflere rastladık. Ancak hiçbiri İTÜ ARI Teknokent gibi dünya çapında bir teknoparkın içerisinde değildi
S.Ünsal : Çalıştığım şirket duyar mı? gibi endişeleri nasıl gideriyorsunuz yoksa bu kişilere firmalarını haberdar etmelerini mi öneriyorsunuz?
Doç. Dr. Deniz Tunçalp : Öncelikle şirketlerin, çalışanlarını bu konuda desteklemelerini, hatta iş birliği yapmalarını umuyoruz. Şirketler, açık inovasyon çağında, çalışanlarına destek olup etraflarında kendi girişimcilik ekosistemlerini kurmalılar. Böylece, girişimci yetenekleri kendi iş amaçları için daha geniş bir kapsamda seferber edebilir böylece yetenekli ve çalışkan kişileri daha uzun bir süre etraflarında toplayabilirler.
Girişimci adayları da elbette, iş kurma fikirlerini henüz ham haldeyken, bu bilgiyi işverenleriyle paylaşmak istemeyebilirler. Ancak her durumda mevcut iş akitleri ve iş kanunu yeni iş kurmak isteyen mevcut çalışanların güncel işyerlerine ilişkin birtakım haklar ve yükümlülükler tanımlıyor. Biz de bu süreçte, ekiplerin en doğru ve hukuka uygun yolu seçmeleri için temel bilgilendirmeleri yapacağız, kendilerini konunun uzmanı avukatlara danışmaya yönlendireceğiz.