Fed Başkanı Yellen, hem düşük istihdam verisiyle ilgili endişesini paylaştı, hem de Amerikan ekonomisinin genel olarak olumlu çizgide bulunduğunu ikna edici tonda anlattı. Ancak Fed’in bu ay faiz artırma ihtimali oldukça zayıf
Önümüzdeki hafta ABD Merkez Bankası’nın (Fed) merakla beklenen haziran toplantısı var. Bu toplantıyı takiben basın toplantısı da olacağı için piyasaların gözündeki önemi daha da büyük. Peki Fed bu toplantıda ne yapar?
Geçtiğimiz cuma gününe kadar bu soruya vereceğim cevap daha farklıydı. Çünkü nisan toplantısı sonrası hem ABD içinde, hem de dışarıdan gelen veriler oldukça olumlu idi. İçeride sanayi üretimi olumlu, enflasyon belki hâlâ düşük ama rayında, dışarıda petrol fiyatları yükselirken Çin tarafından bir olumsuzluk yok, Brexit ihtimali düşük.
Tüm bunlar faiz artırımı ihtimalini güçlendiren gelişmelerdi. Nitekim mayıs ayı içerisinde Fed üyelerinden gelen sinyaller faiz artırımının yaklaştığına işaret ediyordu.
Gelgelelim geçtiğimiz hafta beklentilerden oldukça düşük gelen tarım dışı istihdam verisi bu tabloyu bir anda değiştirdi. Verinin ardından ‘ABD yeni bir resesyona mı gidiyor?’ söylentileri ve ‘Biz size söylemiştik’ diyen felaket habercileri bir anda coştu. İşte bu nedenle pazartesi günü konuşacak olan Yellen’in ne tür mesajlar vereceği çok önemliydi.
Yellen düşük veriden duyduğu rahatsızlığı dile getirmekten çekinmedi. Ancak genel olarak sakin, kendinden emin ve ABD ekonomisine olan güvenini yineleyen bir tonda konuştu.
Dikkatli cümleler...
Haziran toplantısı öncesi verilen son sinyal olarak da değerlendirebileceğimiz bu kritik konuşmanın ardından pek çok piyasa yorumcusu “değişen bir şey yok” yorumunu yapmışlar. Ancak bence bu hiç de yabana atılmaması gereken bir başarı. Yellen bir taraftan gerçekçi bir şekilde beklentilerden düşük gelen veriyi örtbas etmeyip endişe verici bulduğunu anlatırken bir taraftan da tek bir veriye odaklanmamak gerektiğini ve ekonominin genel olarak olumlu bir çizgide bulunduğunu oldukça ikna edici bir tonda anlatarak piyasaların paniğe kapılmalarına engel oldu.
Bu sıradan bir merkez bankası başkanının becerebileceği bir iş değil. Toplantıya bir hafta gibi az bir zaman kalmışken Başkan Yellen’in ekonomiye hâkim ve son derece dikkatli seçilmiş cümleleri önemli bir sınavdan başarı ile çıkmasını, piyasalar nezdinde güvenoyu tazelemesini sağladı.
Haftaya ne olur?
Yellen’in altını çizdiği endişe ve belirsizliklerden sonra bu ay bir faiz artırımı ihtimali oldukça zayıf. Asıl ilginç olan kısım toplantı sonrasında yayınlanacak revize edilmiş tahminler ve tabii basın toplantısı olacak.
Fed’in en son yapmış olduğu enflasyon tahminleri 2016 için yüzde 1.2’ye kadar geri çekilmişti. Bu tahminlerin yapıldığı mart toplantısı sonrası piyasa bazlı enflasyon beklentilerinde aşağı yönlü hareketler gözlendi. Fed üyelerinin benzer bir revizyon yapıp yapmayacakları çok önemli. Çünkü eğer Fed enflasyonun 2016 yılının geri kalanında da ekonomi için bir tehdit unsuru olmayacağına ikna olursa faiz artırımlarını da buna bağlı olarak erteleyecektir.
Dolar 1 ayın en düşüğünde
Fed Başkanı Janet Yellen’in önceki günkü konuşmasında faiz artırım zamanlamasına ilişkin sinyal vermemesinin ABD’de cuma günkü zayıf tarımdışı istihdam verisi sonrası Fed’in yakın zamanda faiz artışı yapamayacağı beklentisini desteklemesiyle dolar/TL 1 ayın en düşük seviyesine geriledi.
Güne 2.90 seviyesinin hemen üzerinde başlayan dolar/TL, İstanbul’daki terör saldırısının ardından 2.91 seviyesine kadar yükseldi. Ancak sonrasında dolar/TL yönünü tekrar aşağı çevirerek, kademeli olarak bir ayın en düşük seviyesi olan 2.8915’e kadar geriledi. Yellen’in faiz artışları konusunda bir zaman dilimi vermemesi üzerine küresel piyasalara paralel yükselişle açılan hisse senetleri piyasası, güvenlik endişeleriyle dün akşam saatlerinde eksiye geçti. BIST-100 endeksi yüzde 0.55 düşüşle 78.157 puandan kapandı.
