GSYH revizyonu
Geçtiğimiz haftadan beri gündemin en kritik konularından bir tanesi TÜİK’in yapmış olduğu revizyonlar. Yapılan revizyonlar büyüme rakamlarını ciddi şekilde artırdığı gibi, Türkiye ekonomisinin büyüme modeline ait eski bilinenleri de değiştirdiği için yeni veriyi anlamak ve hazmetmek zaman alacak.
TÜİK yeni sistemde eskiden ağırlıklı olarak anket sistemi kullanan ve tahmine dayalı metotlardan uzaklaşarak idari kayıtları kullandıklarını ve bu yeni veri kaynaklarının özellikle inşaat sektöründe ciddi revizyonlar getirdiğini vurguluyor. İnşaat sektöründeki bu revizyon oldukça ikna edici duruyor. Zira eski seride inşaatın payı yüzde 4’lerde gezerken ortalıkta dolaşan “İnşaata dayalı büyüyoruz” söylemleri resmi veriyle çelişiyordu.
Yeni veri kaynakları 2009 öncesi dönemde mevcut olmadığı için bundan böyle miladı 2009 olarak almakta ve eski ve yeni metotları kıyaslamamak gerekecek.
Şekilde mavi sütunlar revize edilmiş GSYH serisine göre büyüme oranlarını, kırmızı sütunlar ise eski seriye göre hesaplanmış büyüme oranlarını gösteriyor. Burada 2010 sonrası dönemde yaklaşık her sene için yüzde 2 daha fazla büyüdüğümüzü, 2013 için ise neredeyse yüzde 4 gibi bir revizyon görüyoruz. Peki, bu revizyonlara alt kalemlerin katkısı nedir?
Soruyu cevaplayabilmek için hazırladığım ikinci şekilde bir üst şekilde görülen revizyonlara GSYH’nin alt kalemlerinin nasıl katkı verdiği görülüyor. Her yıl için bu beş sütunu topladığınızda birinci şekildeki toplam revizyon rakamını elde ediyorsunuz.
2013 yılındaki yüzde 4’lük artışın altında yüzde 2.8 yukarı revize edilen yatırım kalemi (yeşil sütun) ve yüzde 1.2 yukarı revize edilen hane halkı tüketimi (kırmızı sütun) yatıyor. İnşaat, yatırım kalemi altında olduğu için sabit sermayedeki revizyonunu anlayabilmek zor değil. Keza TÜİK yeni sistemde kurulan şirketleri daha çabuk görüp kaydedebildiklerini söylüyor. Tüketim kaleminde ise 2011 sonrası her sene için benzer miktarda bir revizyon var büyümeyi artıran. Burada muhtemel açıklamalar ESA-2010’a geçiş sebebiyle yapılan tanım değişiklikleri ve ölçüm hataları olabilir. TÜİK tanım değişikliklerinin fazla yekûn tutmadığını söylediği için bu kalem için de en olası açıklama ölçüm hataları olarak görünüyor.
