Geçtiğimiz günlerde Pera Müzesi’nde açılan “Ve Şimdi İyi Haberler” başlıklı sergi, bu yıl şimdiye kadar İstanbul’da gördüğüm en iyi karma sergi.
Anette ve Peter Nobel’in koleksiyonundan oluşan sergide 164 sanatçının 300’e yakın eseri yer alıyor. Ülkemizdeki müze veya özel koleksiyonlarda kolaylıkla göremeyeceğimiz sanatçılardan bazıları şunlar: Alberto Giacometti, Aleksandr Rodçenko, Andy Warhol, Andreas Gursky, Jenny Holzer, Barbara Kruger, Christo ve Jeanne-Claude, David Hockney, Dennis Hopper, Elmgreen & Dragset, Fernand Légér, Georges Braque, Henri Cartier-Bresson, Joseph Beuys, Le Corbusier, Malevich, Man Ray, Mayakovski. Sadece bu kadar önemli ve meşhur sanatçının eserlerini bir arada sergilemek bile önemli olay. Ama bunun ötesinde sergi, koleksiyonun yaklaşımı olan “basın sanatı”nın önemli bir yansıması.
Basın ve sanat kelimeleri yan yana gelince biraz anlaşılmaz olabiliyor. Sergide gördüğümüz resim, fotoğraf, kolaj, yerleştirme ve video örneklerinin temelinde basının daha geniş bir ifadeyle medyanın sanatla kesiştiği; basından, medyadan hareketle üretilmiş sanat eserleri yer alıyor.
Bütün bu eserleri bir arada görmek oldukça heyecan verici ve aynı zamanda düşündürücü. Son 20 yılda internetin yaygınlaşmasıyla birlikte daha da küçülen bir dünyada, McLuhan’a selam olsun, son yıllarda şahit olduğumuz hakikat sonrası (post-truth) dönemde yaşıyoruz.
Sergide yer alan eserler vesilesiyle matbaanın icadından başlayarak basın tarihini hatırlıyoruz. Basının/medyanın nasıl dönüştüğünü, popülerleştiğini görüyoruz. Ama belki de daha önemlisi tarih boyunca basının ne kadar manipülatif olabileceğine dair izler bizi karşılıyor. Elmsgreen&Dragset imzasını taşıyan Uluslarası Haberler başlıklı eser bunun en net örneklerinden biri. Bir gazetenin ilk sayfasında sadece “Burada görecek bir şey yok cümlesini” görürüz. İçinde bulunduğumuz duruma dair önemli bir eser. Geçtiğimiz günlerde sosyal medyada sıklıkla karşımıza çıkan bir “kolaj” bunu gösteriyor. Bu kolajda The New York Times gazetesinden iki haber beraberce sunuluyor. Birinde “Amerikalı gazeteci Ukrayna’da öldürüldü” denilirken “Filistinli gazeteci öldü” ifadelerini görüyoruz. Halbuki Filistinli gazeteci Shireen Abu Akleh’in, İsrail tarafından başına vurularak öldürüldüğünü net bir şekilde hepimizi biliyoruz.
12 bölüme/döneme ayrılan sergiye eşlik eden bir de “gazete” yayımlandı. Sergiyle aynı adı taşıyan gazetede; Ahu Antmen’in “Elektrik çarpar!.. “, Süreyyya Evren’in “Müphem Jest”, Metin ve Erkan Saka’nın “Facebook’ta İyi Görünmenin Yolları: Basın Sonrası Dönem” yazılarını özellikle okumanızı tavsiye ederim .
Christoph Doswald’ın küratörlüğünde gerçekleşen sergi, 7 Ağustos’a kadar sanatseverleri Pera Müzesi’nde bekliyor.