Zayıf kalplere özel pil hayat kurtarır!

Kalp yetersizliği çeken bazı hastalarda, kalbin tüm duvarlarının eşzamanlı kasılarak ahenkli çalışması bozulur. Kalbi eş zamanlı çalıştırmak için takılan piller ise küçük birer bilgisayardır aslında; her kalbin özelliklerine göre programlanabilirler



Yücel Bey eve döndüğünde asansörün çalışmadığını görüp birinci kattaki dairesine çıkmak için merdivenlere yöneldi. Ama yarı yolda nefesinin daraldığını fark edince durup dinlenme ihtiyacı hissetti. Son aylarda çabuk yorulsa da pek aldırış etmiyor, kalbindeki rahatsızlığı aklına getirmek istemiyordu. 10 yıl önce, daha kırklı yaşlarındayken kalp krizi geçirmiş ve baypas ameliyatı olmuştu. Doktorlar o zaman kriz nedeniyle kalbinin zayıf düştüğünü söyledilerse de uzun yıllar hiçbir sıkıntısı olmamıştı.
Merdivenden çıkamıyordu
Üç yıl önce kendisini yorgun hissettiği için gittiği doktoru, EKG ve kan tahlillerine ek olarak ekokardiyografi ve anjiyografi yaptırdıktan sonra baypaslarının açık olduğunu söylemişti ama tüm haberler iyi değildi: Kalbi zayıftı ve kalbi genişlediği için sol karıncık ile kulakçık arasındaki mitral kapağı iyi kapanmıyor, kan kaçırıyordu. Teşhis kalp yetersizliğiydi.
Doktorun tavsiyesiyle kullandığı aspirin ve kolesterol düşürücü ilaca ek olarak, beta bloker ve ACE inhibitörü ailelerinden birer ilaç ve idrar söktürücü iki hap içmeye başlamıştı. Tedaviden çok yarar görmüş, normal yaşantısına dönmüştü. Aklından bunları geçirirken, merdivenleri durup dinlenerek binbir sıkıntıyla çıktı. Evine vardığında bir an önce doktora gitmesi gerektiğinden başka bir şey düşünemiyordu.
Yücel Bey’i gören kardiyolog, şikâyetlerinin ağırlaşan kalp yetersizliğine bağlı olduğu, ilaç tedavisinin biraz daha kuvvetlendirilebileceği ama sağlanacak yararın sınırlı olacağı görüşündeydi. Kalbinin iki alt odasını birden uyarıp, ahenkli ve verimli bir kalp atımı sağlamak için özel bir kalp pili takılmasını tavsiye etti.
Ahenkli çalışma bozuluyor
Yücel Bey gibi kalp yetersizliği çeken bazı hastalarda, kalbin tüm duvarlarının eş zamanlı kasılarak ahenkli çalışması bozulmuştur. 1990’larda yapılan hayvan deneylerinde, sağ ve sol karıncık eş zamanlı olarak uyardıklarında yetersiz olan kalbin hem daha güçlü hem de daha verimli çalışabildiği ortaya çıktı. Bu bilgilere dayanarak insan deneyleri başlatıldı.

Kalp yetersizliği olan bazı hastalarda, kasılmayı başlatan elektrik akımı kalbin her yanına eş zamanlı olarak ulaşamadığı için kasılma da eşzamanlı olmaz. Verimi daha da düşen kalp, yeterli kan atamadığı için nefes darlığı artar. Takılan özel pille iki odacık eşzamanlı uyarılır, kalp daha verimli çalışıp daha çok kan pompalar, yorgunluk ve nefes darlığı azalır. İleti bozukluğuna bağlı EKG’deki genişleme de pilden sonra iyileşir.


Pil değil bilgisayar
Kalbi eşzamanlı çalıştırmak için takılan pil gerçekte gelişmiş, küçük bir bilgisayardır denilse yanlış olmaz. Her kalbin özelliklerine göre programlanabilen bu alet sadece kalbi uyarmakla kalmaz, kalpte olan biteni de dinleyip kaydeder. Bir çarpıntı olsa hemen EKG çekip normal vuruyu da, çarpıntıyı da elektronik olarak kaydeder. Bazı modelleri, kalbin pompaladığı kanı, akciğerlerdeki basıncı bile hafızasında tutar. Tüm bu yararların sağlanabilmesi için kabloların gereken yerlere sağlamca yerleştirilmesi ve pilin bilgisayarının titizlikle her hastaya göre özel olarak programlanması gerekir. Özel bilgi ve beceri gerektiren bu işlemi elektrofizyoloji uzmanı olmuş kardiyologlar yapar.



Pil sağ veya sol köprücük kemiğinin altındaki göğüs kaslarının arasına yerleştirilir. Pilden çıkan 3 kablo, koldan gelip kalbe giden toplardamara sokulup ilerletilir. Tellerden biri sağ kulakçığa, biri sağ karıncığa, 3. tel ise kalbin kendi büyük toplardamarının içinden geçirilip, sol karıncığın yan duvarına yerleştirilir.


İşe yarıyor mu?
10 yıl önce sonuçlandırılan bir araştırmada, ilaç tedavisine rağmen kalp yetersizliği ağır olan 450 hastaya, karıncıklarının eş zamanlı kasılmasını sağlayacak kalp pili takıldı. Rastgele bir seçimle (randomizasyon) hastaların yarısının pilleri çalıştırılırken, diğer yarısının pilleri çalıştırılmadan tutuldu. 6 aylık dönemde pili çalışanların kendilerini daha iyi hissettiği, daha uzun süre ve daha hızlı olarak yürüyebildikleri, kalp yetersizliğiyle hastaneye yatışlarının azaldığı saptandı. Daha sonra benzer yöntemle yandaki resimdeki gibi birçok çalışma yapıldı.
Kalbi eşzamanlı çalıştırılan hastaların ömürlerinin uzadığı, büyümüş olan kalplerinin küçüldüğü ve daha güçlü kasıldığı kanıtlandı. Uzmanlar bu özel pillerin kalp yetersizliği hastalarının yarısına yakınına yarar sağlayacağını düşünüyor.
Elektroşok da veriyor
Kalbi zayıflamış hastaları ölümcül çarpıntılara karşı elektroşok vererek koruyan pillere de ihtiyaç olduğunu düşünen üretici şirketler son yıllarda hem eş zamanlı uyarı veren hem de gerekirse şok yapabilen cihazlar geliştirdi.
Yücel Bey’in doktorları da son 10 yılda yapılan bilimsel araştırmaları göz önüne alarak hem eşzamanlı kasılmayı sağlayan hem de gerekirse hayat kurtaracak elektroşoku verebilecek özelliklere sahip bir pil taktı. 6 ay sonra yapılan kontrolde, kendini çok daha iyi hisseden Yücel Bey’in kalbindeki büyümenin gerilediğini, sol karıncığının daha güçlü çalıştığını saptamanın yanı sıra mitral kapağındaki kaçağın da çok azalmış olması hepsini memnun etti. Yücel Bey eve döndüğünde asansör yine çalışmıyordu, ama hiç istifini bozmadan merdivenlere yöneldi. Basamakları rahatça çıkarken ilerleyen tıp biliminin hayatını nasıl iyileştirdiğini düşünüyordu.




2005’te New Egland Journal of Medicine dergisinde yayımlanan bir araştırmada, 800’den fazla hasta 5 yıl izlendi. Pil çalıştırıldığı için kalbi eşzamanlı olarak kasılan hastaların, pilleri çalıştırılmayan ve sadece tıbbi tedavi verilen hastalara göre daha uzun yaşadığı saptandı. Bir hastanın röntgen filmi bulunan grafikte, çizgiler sağ kalma oranını gösteriyor. Pili çalıştırılmayanların
yarıya yakını kaybedilirken, bu oran pili çalışanlarda 1/4’ten biraz fazla.