Sakarya Mahallesi’ne her gidişimde mahallenin simgesel yapılarının tahrip olduğunu görüyorum. Roma su kanalına ev sahipliği yapan sokakta bazı binalar yanıp yıkılmış. Önceki dönemlerde, üç kutsal dinin izleri olan mahalleye koruma gelsin diye, kanalı ve üzerinde bulunan binayı muhabir arkadaşlarımla birlikte haber yapıp önemini dönemin belediye başkanına anlatmıştık. Mahallede durum iyiye gideceğine hepten kötüye gitmiş. Konuştuğum insanlar, sokaklarının bakımsızlığından dert yandı. Mahallenin müdavimi, Roman Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Yakup Çardak mahallesinden ayrılmış, ardından yıllarca oturduğu, papazın evi olduğu söylenen yapı yanıp yıkılmış. Küçük Aya Yani Kilisesi’nin batı bitişiğinde bulunan Sonsino Sinagogu, onca uyarıya rağmen çöplük olmaktan kurtarılamadı... Mahallede gizemini koruyan, tanımlanması yapılmamış başka yapılar da var. Bir dönem Halk Evi olarak kullanılan, eski Rum okulunun kapı ve pencerelerinin yağmalanmış olduğunu gördüm. Acilen önlem alınması gerekiyor...
Geçen hafta araştırmacı dostum, Dr. Osman Koçana-oğulları’yla birlikte, mahallede doğmuş İzmirli Evangelos Drako-poulos’un evini aradık. İzmir’den mübadele yıllarında ayrılan Drako-poulos’un doğduğu evle ilgili bilgileri araştırmacı yazar Bay George Poulimenos, Dr. Osman Koçanaoğulları’na aktarmış. Evangelos Drakopoulos, anılarında belirgin olarak evlerinin kapısında Haç ve Davut yıldızı olduğundan bahsetmiş. Evi bulmak bizim için zor olmadı. Yıllardır ilgimi çeken bu çift kanatlı, eski İzmir evinin kapısında gördüğüm ‘Haç ve Davut yıldızını’ İzmirlilere gösterip gizemini çözmeye çalışıyordum. Kapısında dinsel motifler olan evin üst katı yıkılmış, girişte mermer basamağın biri yol kotunun altında kalmış. Evle ilgili detaylı bilgileri Dr. Koçanaoğulları bloğunda yayımladı, okumanızı öneririm.
Kimler gelip geçti...
Evangelos Drakopoulos’un ailesinde farklı dinlerden evlilik olmuş muydu; Drakopoulos ailesi, evin ilk sahipleri miydi? Bilgiler netlik kazanınca yazacağım. Çok yaygın olmasa bile İzmir’de farklı dinlere mensup insanlar arasında evliliklerin yaşandığını, özellikle bu mahallede Arap Hulusi ile Yahudi kızı Bohara’nın evliliğini yazmıştım. Önümüzdeki günlerde Faikpaşa Mahallesi’nde Müslüman bir aileye gelin gelen Rum kızı Maria’nın evlilik öyküsünü yazacağım.
Eski İzmir sokaklarından kimler gelip geçti... Sadece Evangelos Drakopoulos’un evi değil, bütün evler ve kapılar korunsun isterim. Turist rehberi dostlarımız, gezginlere bu evlerin öyküsünü anlatsınlar. İzmir’de ne çok insan öyküsü var...
