Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen lisansın süresi 14 Ocak 2007 de doldu.Çalık Holding'in bir sözcüsü süre bitiminde Enerji Bakanlığı'na 'ayrıntılı bir rapor verildi' ama içeriğini açıklamadı.Proje ile uzun süreden beri uğraşan bir kaynak ise "Projeyi fizibil hale getirecek kadar petrol ve finansman bulamadık" dedi.Başarısızlığın belki de en önemli nedeni Karadeniz'den dünyaya çıkan petrolün nerdeyse tamamını doğrudan veya dolaylı olarak kontrol eden Rusya'nın projeyi tutmamasıdır."Bütün Rus şirketleriyle konuştuk" dedi kaynak. "Hiç biri projede çoğunluğu almadan işe girmek istemiyorlar. En azından kontrol. Hükümetlerinin politikası böyle. Rusya gerektiğinde vanayı kapatmak için boru hattını kontrol altında tutmak istiyor. Başbakan da konuyu (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin ile konuştu. O da Nuh diyor peygamber demiyor."Projeyle yakından ilgilenen bir iş adamı, "Putin 'aynı çeşmeye iki boru bağlamam,' diyor ve fikrini değiştirmeyecek" dedi. Aynı çeşmeden kasıt, Bakü-Tiflis-Ceyhan hattının son durağı olan Ceyhan'dır. Çalık Enerji'ye Samsun Ceyhan boru hattına finansman ve ham petrol temini için verilen süre bu konularda kesin sonuç alınmadan sona erdi. İtalyan şirketi ENI, Eylül 2006'da Çalık'ın projesini gerçekleştirmek için kurduğu Trans Anadolu Boru Hattı Sanayi'ne (TAPCO) yüzde 50 ortak oldu. Ancak ENI, bütün yumurtalarını tek sepete koymamak için, Asya'da çıkardığı petrolün tamamını hattan geçirmeyi kabul etmiyor. Bu taahhüt finansman bulmak için yeterli değil."ENİ Karadeniz'den petrol geçiren büyük bir Rus ve Amerikan TAPCO'ya ortak şirket olmadan bu işe girmeyecek" dedi kaynak.Boğaz'ı es geçerek denize petrol taşımak için Çalık'ınkinden başka proje de vardı. Hükümet bunları atlayarak, ihalesiz, Çalık'a ön lisans verdi. İhalesiz ön lisans verildi Çalık Holding'in patronu Ahmet Çalık Başbakan'a yakınlığıyla biliniyor. Başbakan'ın damadı kısa bir süre önce Çalık Holding'in genel müdürü oldu. Bir alternatif olan Trakya-Ege hattının bir avantajı Rusya tarafından tercih edilmesidir. Bu güzergah Genelkurmay Başkanlığı tarafından da tasvip gördü.Genelkurmay'ın 30 Ocak 2006 tarihini taşıyan bir mektubu 235 kilometrelik bu güzergahın "Burgaz-Dedeağaç (Bulgaristan-Yunanistan) Petrol Boru Hattı'na alternatif olarak düşünülmesi kapsamında milli ekonomimiz açısından faydalı olacağı kıymetlendirilmiştir" diyor. Genelkurmay da tasvip etti Ancak bu fırsat kaçmış olabilir. Hükümetin Samsun-Ceyhan'dan başka bir alternatifi düşünmemeye kararlı olanduğunu anlayan Putin iki hafta kadar önce Atina'da Burgaz-Dedeağaç hattına imzasını koydu. Öğrendiğime göre, hükümet sağlam bir biçimde Çalık'ın arkasında durmaya devam ediyor.Petrol endüstrisi kaynakları Çalık'ın yeni bir altı aylık süre için Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nden izin alması gerektiğini söylüyorlar. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü bu konuda sorularımı yanıtsız bıraktı. Çalık'tan bir kaynak, Petrol İşleri Genel Müdürlüğe bir "finansman modeli" ve "throughput (taşınacak petrol) teyit etmiş ve görüşülmekte olan şirketlerle ilgili bilgi verildi" dedi. Ayrıntıya girmek istemeyen kaynak, "Bunlar tatmin edici bulundu" dedi. mmunir@milliyet.com.tr Fırsat kaçmış olabilir
