Haftanın tortusu
Spotify’ın piyasa değeri, John Coltrane’in kayıp albümü, yerine lüks konut yapılacak bir tarihi stüdyo ve 1076 şarkılık bir dinleme listesi... Geçen haftaya şöyle bir bakış.
Spotify geçen nisan ayında 23 milyar dolar değerlemeyle borsada işlem görmeye başlamıştı. Bir fikir vermek açısından söyleyeyim, Türkiye’nin en değerli 11 şirketinin toplam piyasa değeri 90.3 milyar dolar. Üç aylık borsa macerası sonucunda 31 milyar dolara yükseldi değeri. Spotify neredeyse dört tane Türk Hava Yolları ediyor. 2008’den bu yana yaklaşık 10 milyar dolar telif ödemiş Spotify hak sahiplerine. 75 milyon ücretli aboneye sahip. Ayda 159 milyon insan müzik dinliyor bu sistem üzerinde. Neden geleceğimiz için “ileri teknoloji”ye yaratıcılığa ve özgür düşünen nesillere ihtiyacımız var, sanırım bu güncel örnek iyi anlatıyor.
Ölümünden sonra çıkan kayıtlar
Netflix’in John Coltrane belgeseli, sanatçı hakkında çok temel bilgiler edinmek isteyenleri aydınlatıcı nitelikte. Müziğe bakışı, hayata bakışı, iniş çıkışları, tükendiği ve her şeye yeniden başladığı köşe başları. Uyuşturucuyla imtihanı ve temiz bir insan olmaya karar verdikten sonra müzikteki zıplaması ve karakterini bulması. Miles Davis’le patron-çalışan, abi-kardeş ve daha sonra iki dost ilişkisi. Ailesiyle ilişkileri. Bir baba ve caz yıldızı olmanın gerilimi. İzlemenizi isterim (“Chasing Train”, Yönetmen: John Scheinfeld). Coltrane 40 yaşında öldü. Geride bu kadar fazla şahane eser ve müzik burakmak için çok az bir zaman bu. Ölümünden 51 yıl sonra hâlâ yeni kayıtları ortaya çıkıyor. Bunlardan biri 6 Mart 1963 yılında yapıldığı belirtilen kayıt. O gün McCoy Tyner, Jimmy Garrison ve Elvin Jones birlikte oturup bir dizi “session” gerçekleştirmişler. İşte bu kayıtlar albüm haline getirildi. Adı “Both Directions at Once: The Lost Album”. Şarkıların isimleri bile yok. Çoğu “Untitled” yani isimsiz diye geçiyor. Numaralar verilmiş. İlk single’ın adı “Untitled Original 11383”. Bu albümü dijital platformlardan satın alabilirsiniz. Veya plağa basılan versiyonunu sipariş edebilirsiniz. Verve Records etiketiyle çıktı.
Keşiflere gebe bir liste
Elektronik müzik sevenler, özellikle bu müziğin alternatif kanadıyla ilgili olanlar genç İngiliz prodüktör ve DJ Daniel Avery’yi takip ediyor olmalılar. Erol Alkan’ın Phantasy Sound’undan yayınlanan yeni işleriyle kendinden söz ettiriyor Avery son aylarda. “Song For Alpha” ilgilenenlerin dinlemesi gereken özel bir iş. Avery geçenlerde sosyal medya hesaplarında tam 1076 şarkılık bir dinleme listesi paylaştı. Muhtemelen çoğunun adını ilk kez duyacağınız sanatçıların parçaları bunlar. Keşiflere gebe bir liste. “Daniel Avery Ultra Truth” şeklinde Spotify’da aratabilirsiniz.
VALE’DEKİ Son performanslardan birini yapmış olabilirler
Arctic Monkeys’in yeni albümünden geçenlerde burada bahsetmiştim (“Haftanın Albümü Arctic Monkeys’den”, 20 Mayıs). Grup şimdi farklı bir şekilde gündeme geldi. BBC’nin efsanevi stüdyosuna saygı duruşunda bulunuyorlar. Maida Vale, 84 yıl önce kurulmuş bir kayıt ve yayın stüdyosu. Daha doğrusu bir stüdyolar kompleksi. Buradan kimler gelip geçmemiş ki; The Beatles, Led Zeppelin, David Bowie, Radiohead. Bunların yanında yüzlerce binlerce klasik müzik kaydı yapılmış burada. Bugün hâlâ BBC’de dinlediğiniz ya da internetteki arşivinde bulabildiğimiz kayıtların bir kısmı burada gerçekleştirilmiş. 1909’da paten pisti olarak inşa edilmiş. 1930’da BBC Senfoni Orkestrası’nın evi olmuş. İkinci Dünya Savaşı’nda BBC haber merkezi olan tarihi bir binadan söz ediyoruz. Carl Orff’un “Carmina Burana”sı ilk kez burada radyodan yayınlanmış. John Peel programlarını buradan yapmış. Sayısız grup ve müzisyenin, radyocunun yolu geçmiş buradan.
Arctic Monkeys Maida Vale’deki son performanslardan birini yapmış olabilir. Çünkü BBC buradan 2022’ye kadar kademeli olarak taşınma kararı aldı. Yeni yeri çok daha modern olacakmış. Doğu Londra’nın göbeğinde bir müzik merkezi ve kültürel çekim alanı olacağı ifade ediliyor. Kayıt stüdyoları yanında prova stüdyoları da olacakmış. Hepsi iyi ama neden taşınıyorlar? Bu binaya ne olacak? BBC burasını satışa çıkarmış. Biri satın alıp tarihi stüdyoyu tutmak isterse ne ala. Ama okduğum yorumlara göre Maida Vale’i büyük ihtimalle buldozerler yıkacak. Yerine lüks konut yapılacak. Bazı şeyler her yerde aynı galiba.
