DÖRT kişilik bir ailesiniz.
Rakamla 2.834, yazıyla; ikibin sekizyüz otuz dört lira aylık geliriniz var mı?
Varsa, sınıfsal kategori olarak bu ülkenin yoksul ailelerinden birisiniz.
Daha da düşükse vay halinize, çoluk-çocuğunuzla “açlık sınırında” yaşıyorsunuz demektir.
* * *
Türk-İş ülkemizde her ay, temel ihtiyaç ve gıda maddelerinin fiyatlarını, market ve semt pazarlarını düzenli dolaşarak doğrudan tespit ediyor.
Amaç, dört kişilik bir ailenin, sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için yapması gereken harcama tutarını belirlemek.
Mart ayında, sokakta yaşayan dört kişilik aile için, ki bunun adına “açlık sınırında yaşamak” deniyor. Tam 871 lira gerekiyor.
Şayet, düzenli gıda harcaması ile birlikte, giyim, konut, kira, elektrik, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçları ödemek zorundaysanız, ki buna “yoksulluk sınırı” adı veriliyor, kazancınızın 2.834 TL olması şart.
* * *
Durun...
“Kim kazanıyor bu parayı?” demeyin, üstelik bu rakamlar geçen yılın mart ayına göre 2011’de 19-62 lira azalmış hali.
Martta, gıda harcaması çalışmasına temel alınan beslenme ürünleri fiyatlarında gözlenen değişim şöyle:
Çoğu markette uygulanan kampanya sonucu başta süt olmak üzere peynir ve yoğurt ürünlerinin fiyatı geriledi. Süt fiyatlarındaki indirim bazı markalarda yüzde 21’i buldu. Peynirde ise yüzde 33.
Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat gibi ürünlerin bulunduğu grupta, ithalata rağmen etin fiyatı değişmedi. Tavuk ucuzlamadı. Balık fiyatı ise arttı.
Yaş sebze-meyve fiyatları, önceki aya göre yüzde 4.71 oranında arttı. Sebzenin ortalama kilogram fiyatı 2.60 lira, meyvenin ortalama kilogram fiyatı ise 2.81 lira tutarında oldu.
Ekmek, pirinç, un, makarna gibi ürünlerin fiyatı bir önceki ay yüzde 25 artmıştı. Bu ay makarna yüzde 10 zamlandı.
Gıda maddelerinden tereyağı ile margarin fiyatı martta aynı kaldı. Zeytinyağı ile ayçiçeği yağı arttı. Siyah zeytin fiyatı çok az düştü, fakat yeşil zeytin fiyatı değişmedi.
Bal, reçel, pekmez fiyatları fırladı. Şeker ve tuz fiyatı aynı kaldı.
Baharat ürünlerinden karabiber, nane ve kimyon fiyatı arttı. Diğerleri aynı kaldı.
Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği) ürünlerinin fiyatı bir ay önce artmıştı. Martta da aynı kaldı. Çaya ve ıhlamura zam gelmedi.
* * *
Mart ayının mutfak bütçesi analizi böyle.
Bu yukarıda saydığım ürünlerden bazılarını alıp, pişirip yiyebilmek ve sofraya koyabilmek için dört kişilik bir ailenin gelirinin 2.834 lira olması gerekiyor.
Tabii 300-400 liralık bir evde oturacaksınız (nasıl bulacaksanız?), giyim-kuşamınızı işporta ve pazardan temin edeceksiniz.
Gıda ihtiyaçlarınızı büyük marketlerden ya da pazaryerlerinden akşama doğru, yani iyi ürünler seçilip, tezgahtaki etiketler indirildikten sonra yapacaksınız.
Kısacası, “yoksulluk sınırına” dayanmış bir aile gibi yaşarsanız, ancak bu 2.834 lira size yetecektir.
Aksi, borçlanmanız kaçınılmazdır.
Borçlanıp da, bir sonraki ay ödemeye başlarsanız, vay halinize...
Sonuç: Senesine kalmaz, ya intihara kalkışırsınız ya da sağı-solu dolandırıp kaçak duruma düşersiniz.
