Hakkı Öcal

Hakkı Öcal

hakki.ocal@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Söz, Trump gerçekten azledilin- ceye kadar, bir daha Trump yazısı yok! Ama ABD tarihinin en talihsiz azil davasına yargılama süreci Senato’da başlarken atılan başlıklara baka baka, siyasetin bu kadar yerle bir edildiğini göre göre okuyucuları sıkma pahasına konuya son bir defa daha değinmemek olmazdı.

ABD’de azil sürecinde parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi savcı, üst kanadı Senato mahkeme rolü oynuyor. Okumuş olacağınız üzere, Senato’nun bu oturumlarına anayasa mahkemesi ile Yargıtay karması hükmündeki Yüksek Mahkeme’nin başkanı John Roberts başkanlık ediyor. Bütün üyelerin katıldığı oturumlarda konuşmaları (daha doğrusu, iddiaları kanıtlayan veya çürüten delillerin sunulmasını, tanıkların çağrılmasını) partilerin grup başkan vekilleri idare ediyorlar. Bu durumda Trump’ı savunan Cumhuriyetçi Mitch McConnell, suçlamaları kanıtlamaya çalışan ise Demokrat Chuck Schumer oluyor. Senatörler, sonunda yapacakları oylamada üçte iki oyla Trump’ı azledebilirler. Bu çoğunluk sağlanmazsa, dava reddedilmiş sayılır. Cumhuriyetçiler, 100 üyeli Senato’da 53 üyeye sahip olduğuna göre, azil asla gerçekleşmeyecek. Neden?

Haberin Devamı

Çünkü dava, hakkında azil davası açılabilecek bir iddiayla açılmadı! Trump, makamının yetkilerini kötüye kullanmakla suçlanıyor. ABD’nin bugün en ünlü hukukçusu değilse bile en güçlü avukatı sayılan Harvard Üniversitesi’nin emekli hukuk profesörü Alan Dershowitz, Demokratların hiç savunmaya girişmeden, hemen derhal bir önerge vererek, davanın, suç olan bir eylem iddiasıyla açılmadığını, siyasal yetkileri kötüye kullanmanın suç sayılamayacağını belirterek, “dosyanın reddine” karar vermeleri gerektiğini söylüyor.

Bizde de kimi zaman, mahkeme heyeti savcıdan gelen iddianamenin sanık hakkında bir suç içermediğini belirterek, yargılamayı durdurur ve sanığı salıverir. ABD’de mahkeme başkanı veya avukatın talebi üzerine jüri, yargılamaya mahal olmadığına karar verebilir.

Dershowitz, karısını öldürdüğü iddiasıyla mahkemeye verilen ve adeta ellerinden kan damlarken yakalanmış olan eski futbolcu O. J. Simpson’un aleyhindeki delillerin “hiçbir şüpheye mahal bırakmaksızın” suçun sanık tarafından işlendiğini göstermediğini savunmuş ve müvekkilini adeta ipten almıştı. Buna benzer yüzlerce mucizevi savunmaları bulunan ünlü avukat şunu söylüyor: “ABD yasalarında, bir siyasetçinin yetkisini, mevkiinin verdiği hakları kötüye kullanması suç değildir.”

Haberin Devamı

Nitekim ülkemizde de hukuk ve ceza sistemi, tıpkı Avrupa hukukundaki gibi, muğlak bir “yetkiyi kötü(ye) kullanmak” değil, ama bunun sonucu olarak işlenen suçları (menfaat temin etmeyi, rüşvet almayı, birini haksız yere işinden atmayı) yasaklamıştır.

Ukrayna’ya, “Benim rakibim olabilecek kişi ve oğlu sizin orada dalavereler çeviriyormuş; bir bakın!” demek veya bunu hissettirmek ve bunun için ABD dış yardımını geciktirerek baskı yapmak, sonunda Ukrayna zarar görmediğine ve kimse bir kazanç elde etmediğine göre, Trump’ı azil ipine götürmeyecektir.

Dershowitz bilir bu işleri.