Yapılar başlarken belediye-den inşaat izni, tamamlanınca kullanma izni alınıyor.
Yapı inşaat ve kullanma izinleri belgelerine göre ülkedeki inşaat faaliyetlerini izlemek mümkün oluyor.
Günümüzde inşaat sektörü ekonominin dinamiği haline geldi. Boş arsalara yeni binalar dikiliyor. Eski binalar yıkılarak yenileniyor.
Yapı inşaat ve kullanma izinleri belgelerini değerlendirirken; (1) İzin alınan yapının tamamlanmasının birden çok yıl aldığını dikkate almakta yarar vardır. (2) İnşaat halindeki veya tamamlanan yapıların bir bölümünün kullanma izni alınmadan satıldığını dikkate almakta yarar vardır.
2017 yılında ilk el-yeni olarak 659 bin konut satıldı. 2017 yılında yapı kullanma izini alan daire sayısı 820 bin. Kullanma izni alan 820 bin ile satılan 659 bin daire arasındaki 161 bin dairenin stokta kaldığı söylenemez.
Satılan dairelerin bir bölümü yapı kullanım izni alınmamış daireler olduğu gibi, bir kısmı da daha önce tamamlanmış ve satılmış, yapı kullanım izni yıl içinde alınmış daireler olabilir.
İstanbul önde gidiyor
İstanbul konut piyasasının en canlı olduğu ilimiz. 2017 yılında satılan ilk el-yeni konut sayısı 114 bin. Buna karşılık yıl içinde 160 bin daire için yapı kullanım izini alındı. 254 bin daire için yapı inşaat izni alınarak temel atıldı.
Genelde inşaat faaliyetinin canlılığını koruduğu, inşaatlarda artış eğiliminin devam ettiği anlaşılıyor.
2017 yılında belediyelerimiz Türkiye genelinde 1.3 milyon daire için yapı izin belgesi verdiler. Bir yıl önceye göre inşa edilecek daire sayısında % 32.2 artış var.
2017 yılında alınan yapı izin belgelerinde inşaata 293 milyar TL harcanacağı beyan edildi. 2017’de inşaat izini alanların 270 milyon m2 inşaatı tamamlamak için en az 80 milyar dolar harcama yaptıkları veya yapmakta oldukları anlaşılıyor.
Paralar konuta gidiyor
Belediyeler 2017 yılında 161 milyon metrekare yapı için kullanım izin belgesi verdiler. 820 bin daire kullanım belgesi almaya hak kazandı. Bunların belediyelere beyan edilen değerleri 175 milyar TL. En az 50 milyar dolarlık inşaat kullanım izini aldı.
Yapı inşaat izinleri ile kullanma izinlerinde beyan edilen “Değer” toplamlarını daire sayısına bölmekle bulunacak ortalama değerler gerçeği yansıtamaz olsa da bir göstergedir.
2017 yılında inşaat yapı ve kullanım izinlerine göre daire başı değer 220 bin TL dolayında.
Yapı izin istatistikleri ile konut satış istatistikleri birlikte değerlendirildiğinde, görülen o ki inşaat kesiminde canlılık devam ediyor ve edecek.
Satılan daire sayısının, inşaat kullanım izni alan daire sayısının altında olmasına rağmen yeni inşaatlara başlamak için alınan inşaat yapı izinleri sayısında artış devam ediyor.