Güngör Uras

Başkanlık sistemi yeni yapılanmasını tamamlarken, Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak, ekonominin temel sorunlarından olan enflasyon ve faiz konusunda yapılacakları anlattı. “Hiç olmadığı kadar etkin bir Merkez Bankası yeni dönem politikamızın temel hedefleri arasında yer alacaktır” dedi. Temel önceliğin enflasyonun düşürülmesi olacağını belirtti.

Enflasyonla mücadelede tüm yükün para politikası üzerinde kalmayacağına vurgu yapan Albayrak, “Yeni dönemde hem para politikası ve maliye politikası arasındaki koordinasyonun süreklilik göstereceğini hem de fiyat istikrarına risk oluşturan yapısal unsurlara ilişkin kapsamlı bir eylem planının hayata geçirileceğini” söyledi. Albayrak, Merkez Bankası’nın bağımsız bir kurum olarak, ekonominin gerçekleri ve piyasa koşulları neyi gerektiriyorsa onu yapacağını vurguladı.

Spekülasyonlara karşı

“Merkez Bankası’nın bağımsızlığının ve karar alma mekanizmalarının spekülasyonlara konu edilmesi kabul edilmez” dedi.

Fiyat istikrarı ve enflasyonla mücadelede özellikle yapısal kanallardaki tıkanıklıkları açarak ve politika eşgüdümünü güçlendirerek Merkez Bankası’nın hareket alanını genişleteceklerini vurguladı. Albayrak, “Hiç olmadığı kadar etkin bir

Cari işlemler hesabı, mayısta 5 milyar 885 milyon dolar açık verdi.

12 aylık cari işlemler açığı 57 milyar 637 milyon dolara yükseldi.

Ekonomimizde hemen tüm olumsuzlukların kaynağı cari açığımızın büyüklüğüdür. Cari açığın büyüklüğü kadar finansmanı da önemlidir.

Çünkü cari açık sermaye hareketiyle finanse edilemezse, açığın finansmanı için döviz rezervleri kullanılır. Zorlukla biriktirdiğimiz döviz rezervi erir.

Cari açık, basit anlatımıyla, olağan döviz giderleri (ithalat gibi) ile olağan döviz gelirleri (ihracat, turizm gelirleri gibi) arasındaki farktır. İthalatın enerji bölümü kontrolümüz dışında büyüyebiliyor. Ama enerji dışı ithalata yön verebilme imkânına sahibiz. Uzun süredir ihracata önem veriyoruz. İhracatta önemli olan, ekonominin mevcut imkânlarıyla üretebildiğini, ihraç etmektir.

Bu arada uzun dönemde yatırım politikaları ile önce ithal ettiğimiz başlıca ürünleri içeride üretmek, daha sonra da dış pazarda talebi olan malların üretimine geçmek gerekiyor.

Doğrudan yatırımlar...

Cari açık 3 ana kaynaktan finanse ediliyor: 1) Doğrudan yatırım (gayrimenkul yatırımı dâhil) için dışarıdan gelen dövizler. 2) hisse senedi, devlet tahvili için yabancıların getirdikleri dövizler. 3) Y

Açıklanan ilk başkanlık kabinesinde ekonominin “kaptan”ı Sayın Erdoğan, ekonominin “patron”u olarak Berat Albayrak’ı tayin etti.

Eski kabinede enerji yatırımları konusunda başarısıyla öne çıkan Berat Albayrak’ın, yeni dönemde Başkan’la çalışacak olması önemlidir.

Berat Albayrak, yurt içinde ve yurt dışında iyi eğitim görmüş bir genç adamdır. Enerji Bakanlığı döneminde Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltmak için büyük çaba gösterdi.

Yeni görev ve sorumluluk alanı nedeniyle, eski çalışma arkadaşları ve bürokratik yapıyla ilişkisini kesip yeni bir çalışma düzeni oluşturmak mecburiyetinde.

Başkanlık kabinesinde, yeni yapılanmada, 6 bakan ve bakanlık farklı konularda ekonomiyle doğrudan ilişkili görülüyor. Sanayi ve Kalkınma Bakanı Mustafa Varank, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, Çalışma ve Aile Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk ve Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli. Bu bakanlar Berat Albayrak’la çalışacaklar.

Öncelikli konular

Türkiye’nin ekonomi patronu için, öncelikli konular, enflasyon, yüksek faiz, yüksek döviz kuru olarak görülüyor ama bütün bunların arkasında ekonominin darboğazda olması var.

Ekonomi için darboğaz sorunu, cari açığın büyüklüğü ve cari açığın finansmanı

Ekonominin sorunları belli. Yeni yönetim yapısıyla birlikte başta cari açık ve dış finansman olmak üzere bir dizi konuda acil olarak adım atılmalı. Yeni dönemde hızlı karar vermenin avantajını kullanmak gerek

Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın dün Meclis’te başkanlık yeminini okumasıyla yeni yönetime geçilmiş oldu. Yeni yönetimin ilk kararnamesi, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında “Cumhurbaşkanlığı 1 no.lu kararnamesi” olarak yayımlandı.

Bakanlıklara ilişkin yeni yapılanma ve Cumhurbaşkanlığı teşkilatı, bu kararname kapsamında düzenleniyor. Dün gece itibariyle, Sayın Erdoğan yeni bakanların, çalışma arkadaşlarının kimler olacağını açıkladı.

Yeni isimler atanacak

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin devreye girmesiyle de devlet yeniden yapılandırılacak...

Yeni sistemde Cumhurbaşkanı, yardımcıları ve 16 bakan ile birlikte çalışacak.

Cumhurbaşkanlığı teşkilatı bünyesinde dokuz kurul, sekiz başkanlık ve dört ofis yer alacak. Finans Ofisi, İnsan Kaynakları Ofisi, Dijital Dönüşüm Ofisi ve Yatırım Ofisi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yakın çalışarak, özellikle yeni dönemin projelerine odaklanacak.

Tüm bu birimlerde görev alacak isimlerin de bakanların isimlerinin belli olmasından sonra açıklanması bekleni

Yeni sisteme geçiyoruz. Yeni sistemde çok şey değişecek. Genel bekleyiş, yeni sistemde Sn. Erdoğan’ın ve ekonominin yönetimi ile görevlendireceği yardımcılarının ekonominin sorunlarının çözümüne öncelik vermeleri.

Yeni sistemin yapılanmasının en kısa sürede tamamlanarak, sistemin sorunlara çözüm getirmesi çok önemli.

Geçen hafta Çarşamba günü yayınlanan ilk kararnameyle, Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk adımı atıldı. 71 kanunda değişiklik yapıldı.

Çeşitli kanunlarda, nizamnamelerle düzenlenen konularda bundan sonra yönetmelik çıkarılacağı belirtildi. Bakanlar Kurulu’na farklı kanunlarla tanınan yetkiler, Cumhurbaşkanı’na aktarıldı.

Kanunlarda, kararnamelerde Bakanlar Kurulu ve bakanlara yapılmış olan atıfların, Cumhurbaşkanı’na yapılmış sayılacağı belirtildi. Yeni düzenleme, Cumhurbaşkanı yemin ederek göreve başladıktan sonra yürürlüğe girecek.

Yapacak çok işimiz var

Sn. Erdoğan, 7 Temmuz Cumartesi sabahı Meclis’te partisinin grubunu toplayarak yeni döneme ilişkin mesajlar verdi.

“Yapacak çok işimiz var. Kolları sıvayarak çalışmaya başlayacağız. Böylece ülkeye yıllardır patinaj yaptıran, sürekli krizlere, kaoslara yol açan eski sistemi geride bırakıp, yeni sitemin kapılarını aralam

Trabzon’a 99 km ve Çaykara ilçesine 19 km uzaklıkta, deniz seviyesinden 1090 m yükseklikte bulunan Uzungöl, dik yamaçları ve muhteşem orman örtüsüne sahip.

Vadinin ortasında bulunan ve yamaçlardan düşen kayaların Haldizen Deresi’nin önünü kapatmasıyla oluşmuş göl “Uzungöl” olarak biliniyor ve çevreye aynı ad veriliyor.

Yöreden karayollarının geçmesiyle ilgi gören Uzungöl, 2010’lu yıllarda etrafının betonla çevrelenmesiyle gündeme gelmişti. Ardından yemyeşil yaylalar betonlaşmaya başladı.

Gazeteci kardeşimiz Abdurrahman Yıldırım “Uzungöl’den Ötesi Yaylada Horon Sesi” başlığıyla kitap yazdı. Scala Yayınları’ndan yayımlanan kitabında Abdurrahman Yıldırım, Uzungöl’deki değişimi şöyle anlatıyor;

“Bölgenin turizm merkezi ve markası haline gelen Uzungöl’de 2017-2018 itibarıyla artık adım atacak yer yok.

Uzungöl’de şimdilerde 356 otel, 20 bin yatak var. Gecede 25 bin Arap turist konaklıyor.

Uzungöl’e bir yılda gelen yabancıların sayısı 500 bini buluyor. Artık Uzungöl’ün ne fiziksel alanı, ne altyapısı, ne üstyapısı turistik talebe yetişebiliyor.

Enflasyon, faiz, döviz kuru yeni ekonomi yönetiminin öncelikle ele alacağı konular.

Ne var ki bunların teker teker çözümü imkânsız. Bunlar sarsıntıya uğrayan bir ekonomik yapının en fazla zarar gören yanları.

Unutmayalım, seçim öncesi ekonomide yeni bir kilitlenme başlamıştı. Kilitlenmeyi başlatan, döviz girişlerinin yavaşlamasıydı. Döviz girişlerinin yavaşlamasına yol açan ise cari açığın büyümesi oldu.

Cari açığın büyüklüğü ve finanse edilememesi ekonomiyi kilitledi.

Cari açığı büyüten, ithalattaki artışın ihracatın önüne geçmesidir.

Sorunun kaynağı cari açık

Temelde bu yapı değişmeden döviz açığımızın küçülmesi ve finansmanının kolaylaşması da mümkün olamayacak.

Darboğaza girildiğinde, faizi yükselterek yabancı fonların girişinin artırılmasına, tıkanıklığın açılmasına çalışıldı.

Merkez Bankası verilerine göre ticari kredi faiz oranı yüzde 17.65’ten yüzde 22.74’e kadar yükseldi.

Bir işletmenin yüzde 22.74 faizle yatırım ve üretim yapması ve ayakta kalması çok zor. İşletmelerin bazıları ticari kredi maliyetinin yüzde 24’ü aştığını söylüyorlar.

İSO’nun derlediği 500 büyük imalat sanayi kuruluşuna ait borçlanma oranları, imalat sanayiinde kuruluşların ne kadar büyük borç riski taşıdıklarını gösteriyor. İmalat sanayiindeki kuruluşlarımızın toplam kaynaklarının yüzde 38.1’i öz kaynak, yüzde 61.9’u toplam borçlardan oluşuyor.

Kuruluşlarımızın toplam borçları öz kaynaklarının yüzde 160’ını aşmış durumda. Toplam borçların yüzde 60 dolayındaki kısmı kısa vadeli borçlar.

Merkez Bankası’nın mayıs ve hazirandaki faiz artışları, kredi ve mevduat faizlerinin yükselmesine yol açtı. Faizdeki yükseliş kredi maliyetlerini artırıyor. Geçen yılın sonunda bir veya üç ay vadeli mevduata uygulanan ortalama faiz yüzde 11.22 dolayındayken, bu ay vadeli mevduat faizi aylık yüzde 14.25’e, üç ay vadeli mevduat faizi yüzde 16.40’a yükseldi.

Merkez, öncülük etti

Kredilerin bir başka kaynağı, bankaların Merkez Bankası’ndan aldığı fonlar. Bu fonlara uygulanan faiz yüzde 17.75. Kredi