İstanbul Boğazı'ndan geçen Varyag'ın ablası Minsk uçak gemisini, geride kalan Haziran ayında Çin'de gezmiştim.
Minsk, Çin'de eğlence merkezine dönüştürülen iki eski Rus uçak gemisinden biri... Diğerinin adı ise Kursk...
Minsk, Çin'in Hong Kong'a yakın bir yöresinde kıyıya çekilmiş.
Binlerce Çinli tarafından akın akın geziliyor.
"Çin işi Disneyland" diyebilirim.
"Varyag, Çin'in söz verdiği gibi gerçekten eğlence merkezine mi dönüştürülecek.... Yoksa modern savaş donanımları konulup uçak gemisi olarak Pasifik Okyanusuna mı çıkarılacak?"
Gözlemlerim, "Varyag'ın da Minsk'in yazgısını paylaşacağı" yolunda.
Kocamış kurt maskara olurmuş.
Minsk'in bordasında neredeyse su kesimine yakın bir kapıdan içeri giriliyor. Sol tarafta, Minsk'in kızağa konuluşundan yapılış sürecine ve uçak gemisi olarak bayrak gösterdiği yıllara uzanan bir film gösteriliyor.
Karınca ordusunu andıran insan selinin yerleştiği salonda "Minsk'in öyküsü" anlayamadığım bir ilgiyle izleniyor.
Sonra Çin yemeklerinin, Amerikan sandviçlerinin, pirinç rakılarının, şarapların servis edildiği lokantalar, barlar, kahvelerin arasında, çocuk bahçeleri, atari salonlarını andıran ekranlı eğlence alanları...
Çevrede dekor olarak eski toplar, içi boşaltılmış füzeler, artık çalışmayan makineli tüfekler...
Minsk, kat kat böyle düzenlenmiş.
Bir zamanlar uçakların bulunduğu güverte, uçaksavarlar ve toplar arasında tam bir açık hava eğlence yeri, piknik alanı olmuş.
Minsk'i "Türkiye'nin Varyag sorununu" bildiğim için geziyordum. Yoksa hiç de ilgi menzilime girmez.
Peki onlar nasıl ve neden eğleniyorlardı?..
Zevkler tartışılmaz!..
Çin'e devlet davetlisi olarak gitmiştim.
Minsk'i görmek, devlet tarafından hazırlanan ve zerafetle, özenle uygulanan programın neredeyse altı çizilerek önemsenmiş maddesiydi.
Dışişleri Bakanı, Enformasyon Bakanı, Eyalet Valileri, Yargıtay Başkanı...
Kiminle görüştüysem konu Minsk'e geliyordu.
"Görmelisiniz... Varyag'ı niçin istediğimizi daha iyi anlayacaksınız" deniyordu.
Kısacası Varyag, herşeyin önünde gelen bir sorundu.
Hatta...
"Varyag'ın İstanbul Boğazı'ndan geçirilişi", Çin'in Türkiye'yi "Çinli turistlerin ziyaret edebileceği onaylı ülkeler" listesine koyacağının - sanki - bir ön koşulu gibiydi.
"Bütün önlemlerin alındığı, hiçbir tehlikenin olmadığı" yolunda güvence veriyorlardı ve "bize güvenmiyorsanız, bedelini Çin devletinin ödemesi koşuluyla dünyanın en güvenilir denizcilik firmalarına başvurunuz" mesajını veriyorlardı.
Türkiye'ye döndüğümde izlenimlerimi yazdım.
"ÇİN'DEN 2 MİLYON TURİST", MİLLİYET'in manşetiydi.
Varyag'ın geçişi karşılığı 2 milyon Çinli turist...
20 milyon Çinli turistten Türkiye payına düşebilecek olası kontenjan.
Çünkü... Çin'de, yurttaşlara sadece devletin listesinde yer alan ülkeler için çıkış izni veriliyor.
Gerekli hazırlığın şimdiden yapılması koşuluyla Türkiye turizmine büyük katkısı olabilir. Hele şu kriz döneminde ilaç gibi gelir.
Elbette 2 milyon Çinli turiste, hiç değilse Çince bilen 1000 uzman rehber gerek...
1 buçuk milyar nüfuslu Çin'de, bütün rakkamlar ve boyutlar çok büyük.
O nedenle, eğlence merkezinin de uçak gemisi olması yadırganmamalı.
Varyag geçti... Bakalım turistler gelecek mi?