Rusya’da seçim katakullileri
Susturulmuş bir muhalefet...
Cansız bir kampanya...
Her defasından daha fazla “sandıklarda sahtekârlık” olasılığı...
Rusya’da yarından başlayarak üç gün boyunca “son 20 yılın en az özgür, en az adil” seçimleri için sandıklar kuruldu.
Başkan Putin’in partisi “Birleşik Rusya’ya halkın güveni yüzde 27 dolaylarında görünüyor. Tarihsel olarak en düşük seviye.”
........
Dünkü Le Monde gazetesi “tek adam Putin Rusya’sında siyaset havasını” böyle yorumladı.
Putin’in partisi mecliste 3’te 2 çoğunluğu (450 sandalye) bu durumda nasıl koruyacak?
Alicengiz oyunları
Emeklilere seçim öncesi 115 euro, polis teşkilatı üyeleri için 175’er euro “ikramiye” etiketiyle “seçim bahşişleri” dağıtıldı.
Tüm seçim bölgelerinde “indirimli fiyatlarla gıda satışları” başlatıldı.
Devlet memuru ve hizmetlilerine “oy baskısı” ve “aksi halde işinden olabilirsin, sürgün gibi tayin” tehditleri...
Emekliler, devlet memur ve hizmetlileri iktidar partisinin “sadık seçmenleri” olarak görülmekte.
Daha az “güvenli” seçmenlere gelince, seçimlerin mümkün olduğunca “fark etmeden geçmesini sağlamak için” neler yapılmadı ki...
Yasaların gerektirdiği “televizyon tartışmalarının çoğu sabah 7 ve akşam 11 gibi garip saatlerde yayınlanıyor. İzlemelerin en az olduğu saatlerde...”
Kamu televizyon istasyonları “YouTube’dan bu tartışmaların dökümlerini kaldırmasını” istediler.
Ciddi “sandık sahtekârlıkları” için kuşku ve kaygılar yoğun.
“Bağımsız gözlemciler ve gazetecilerin” sandık merkezlerine erişimleri kısıtlandı.
AGİT (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) Rus yetkililerin -pandemi Kovid-19’u gerekçe göstererek- “gözlemci sayısını 60’la sınırlaması üzerine” heyet göndermekten vazgeçti.
Kameralar kaldırıldı
Rus Novaya Gazeta adlı gazete “paralel seçmen listelerinin önceden doldurulması ve bunun sandığa atılmış gibi gösterilen oylarla örtüşmesi” yolunda bir hazırlığı açıkladı.
Oy kullanma istasyonlarında kurulan ve her Rus vatandaşın erişebileceği “Web kameraları” kaldırıldı.
Bu da kuşkuları artırıyor.
Yetkililer Web kameralarının kaldırılmasına gerekçe olarak “bütçe kısıtlamasını” gösterdiler.
Yeterince inandırıcı olmayınca “Batı, bu sistemi yapay zekâ yoluyla asılsız sahtekârlıklar yaratmak ve yaymak için kullanabilir” gerekçesini ürettiler.
Ayrıca...
Ukrayna’nın ayrılıkçı bölgeleri Donetsk ve Luhansk’tan yaklaşık “600 bin yeni Rus vatandaşı” da oy kullanmak için otobüsle getirilecek ya da elektronik oy kullandırılacaklar.
Nalıncı keseri
Seçim sistemi de “nalıncı keseri” gibi Putin’in “Birleşik Rusya” iktidar partisine yontuyor.
Birkaç örnek...
Seçim sistemi birinci partiye önemli prim sunmakta.
Milletvekillerinin yarısı listeye göre, diğer yarısı seçmenler tarafından seçilmekte.
Katılımın ve hükümet lehine olan oyların yüzde 80’i aştığı yaklaşık 15 bölgedeki nalıncı keseri şöyle çalışıyor.
1.4 milyon nüfuslu Çeçenya Meclis’e (Duma), isyancı ve eğitimi yüksek seçmenleri olan 12 milyon nüfuslu Moskova kadar milletvekili gönderiyor.
..........
Seçim şansı olan muhalif yüzlerce aday mahkemeler ve seçim komisyonları tarafından elendi.
Yerel yönetimlere seçilmiş yetkililer, yerel köklere sahip bağımsız adaylar görevlerinden alındılar ya da birkaç yıl süreyle görevden uzaklaştırıldılar.
Kremlin’in geleneksel yöntemi olarak “güdümlü” bir sürü siyasi parti kurdurularak seçimlere sokuldu.
Adil Rusya, Gerçek Partisi, Liberal Parti, Milliyetçi Oluşum, Yeni Halk Partisi gibi...
..........
Kremlin’e temel konularda tamamen sadık olan Komünist Parti de “protesto oylarını yakalayabilecek” gibi görünüyor.
.......
İktidar adaylarını yenmek için muhaliflerin, “seçilme şansı en yüksek olan adaya oy vermeleri” için “akıllı oylama” uygulaması var.
İyi tanıtıldığında bu uygulama “Putin’in Birleşik Rusya Partisi’nden 20 sandalye eksiltebilir” hesapları yapılmıştı.
Ancak...
Mahkemeler “Google ve Yandex gibi arama motorlarına bu uygulamaları kaldırmaları” için karar aldı.
Rusya’ya özgü kolay anlaşılamayacak başka karışık düzenekleri saymıyorum.
Zaten bu kadarı bile “tek adam Putin” rejiminin sürmesi için neler yapılabildiğini fazlasıyla gösteriyor.
.........
Bu yazı için kaynaklarımdan Le Monde, siyaset bilimci Kirill Rogov’un vahim bir tespitini yansıtıyor.
“Rusya’da seçimler Orta Asya’da olduğu gibi bir yeniden meşrulaştırma aracına dönüştü.”
