Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Mısır siyasetinin uzmanları, “İktidarın bir yanlışı olursa gençler yine Tahrir Meydanı’nda toplanıyor. Meydan, doğrudan demokrasi meydanı oldu” diyor

KAHİRE
Mısır’ı 40 yıl yöneten Hüsnü Mübarek’i deviren Tahrir Meydanı’na güçlükle ilerleyebiliyoruz. Şoför bir yandan trafiğe sinirleniyor, bir yandan da meydanı anlatmaya çalışıyor.
“Aslında” diyor:

Özgürüz ama emniyet yok
“Ülkenin durumu aynı trafik gibi; çok özgürüz ama emniyet yok.”
Ülkenin durumunu benzettiği trafik tam bir keşmekeş...

Haberin Devamı

Tahrir Meydanı Demokles’in kılıcı gibi

Tahrir Meydanı’nda Mısırlı sanatçılar, meydanda
gerçekleştirilen devrimi duvarlara resmetmişler.


Duvarlar konuşuyor
Meydan cuma günleri hariç normal yaşamını sürdüyor.
Meydanın bir tarafında göstericilerin yaktığı Mübarek rejiminin parti binası hayalet gibi duruyor. Meydanın karşısındaki duvarlarda ise devrim havası devam ediyor.
Mısırlı sanatçılar, meydanda gerçekleştirilen devrimi duvarlara resmetmişler.
Bu resimlerden birinde, bir ressamın üzerine çivili bir copla yürüyen Mübarek çizilmiş.
Karşısındaki genç ressam ise ona fırçasını uzatmış, “Ey kalemden ve fırçadan korkan rejim” diye karşılık veriyor.
Bir başka duvar resmindeyse meydandaki olaylar sırasında öldürülen Mısırlı gençlerin resimleri var.
“Devrim şehidi” sayılan bu gençler de duvara melek şeklinde resmedilmişler.
Duvarın önünden geçen Kahireliler, özellikle kadınlar durup şehitlere dua ediyorlar.

Demokles’in kılıcı
Kahire normal günlük yaşamını sürdürüyor. Ancak, Mısır siyasetinin uzmanları, “Siz böyle durduğuna bakmayın” diyorlar ve devam ediyorlar:
“Tahrir artık her iktidarın üzerinde Demokles’in kılıcı gibi sallanıyor. Eğer, iktidarın bir yanlışı olursa gençler yine Tahrir Meydanı’nda toplanıyor. Bu meydan, bir çeşit doğrudan demokrasi meydanı oldu. Halk, muhalefetini bu meydanda gösteriyor. Mübarek’i deviren bu meydan, Muhammed Mursi’ye karşı da yine dolmuştu. Mursi’nin askeri konseye karşı tutumunu yumuşak bulan gençler yine bu meydandaydı.”
Cuma günleri Tahrir Meydanı yine siyasi tartışmalar ve protestolar için çok küçük gruplar tarafından kullanılıyor.
Ancak, bu meydan artık Mısır siyasetinin barometresi gibi... Siyasi basıncın ölçüldüğü yer olarak ünlenmiş durumda.

Sarıksız meydan
Mübarek’in devrilmesiyle sonuçlanan süreçte Tahrir’i direnç merkezi haline getiren asıl gücün Kahire Üniversitesi’nin gençleri olduğu anlatılıyor meydanda...
Müslüman Kardeşler’in (İhvan) etkisi altında olan Kahire Üniversitesi gençlerinin yurtdışından, özellikle ABD’den gelen Mısırlı öğrencilerle beraber Tahrir’de devrim ateşini yaktıkları aktarılıyor. Bu süreçte İhvan’ın laik kesimlerin desteğini de alabilmek amacıyla çok dikkatli davrandığını dinliyoruz.
Çadırların kurulduğu ilk günlerde Tahrir Meydanı’na girmeye başlayan sarıklı öğrencilerin bizzat İhvan tarafından meydana sokulmadığı bilgisini alıyoruz. Bunun nedenini ise Tahrir olayını inceleyenlerden şöyle dinliyoruz:
“El Ezher Üniversitesi aslında Kahire Üniversitesi’nin bir koludur. İlahiyat ve Arap dili eğitimi verir. Kahire Üniversitesi İhvan’ın etkisi altındadır. Muhalefet hareketini yönlendiren El Ezher öğrencileri özellikle geri durmuşlardır. Kahire Üniversitesi’nin diğer öğrencileri öne çıkmıştır. Sarıklıların meydana girmesine de izin verilmemiştir. Eğer meydan sarıklı gençlerle dolmuş olsaydı o zaman yurtdışından gelen destek azalabilir, laik kesimin desteği de alınamazdı. Bu nedenle Tahrir Meydanı’na gelen sarıklılar geri çevrildi.”

Soğanın cücüğü meselesi
Mısır’ın henüz bir geçiş döneminde olduğunu söyleyebiliriz.
Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, sağı solu kırıp dökmeden bir geçiş sağlamaya çalışıyor.
Siyasi uzmanlar, Mısır’da olup bitenleri “merkez-çevre çatışmasında, çevrenin iktidar olması” biçiminde özetliyor.
Merkezi Mısır’ın laik elitlerinin, çevreyi ise İhvan’ı destekleyen değişik tonlardaki dindarların oluşturduğunu ifade ediyorlar.
Mısır uzmanları, durumu, “soğan”a benzeterek şöyle açıklıyor:
“Merkez-çevre derken, soğan örneğini verebiliriz. Soğanın cücüğü olarak bilinen en içteki çekirdekte Mübarek ve ailesi vardı. Bir sonraki halkada Mübarek’in kongre partisinin yöneticileri, iktidardakiler. Bir sonraki halkayı ise Kahire’nin Batılı yaşam sürdüren elitleri oluşturuyor. O halkadan sonra ise çevre başlıyor. Çevre ise dindarların halkasıydı. Onun da dışında son halkada Selefiler vardı. Şimdi durum tersine döndü. İhvan ile Selefiler toplam yüzde 78 oy aldı. İhvan iktidara geldi ve merkez değişti. Mısır’da durumun özeti budur.”