Doç. Dr. Taner Usta

Adet döneminde ağrılar genellikle karnın alt bölgesinde ve menstruasyondan hemen önce veya başladıktan sonra ortaya çıkabilir. Ağrılar genellikle hafiftir. Hayatı çok kısıtlaması beklenmez, dolayısı ile günlük hayatı çok olumsuz etkilemesi beklenir. Ama bazı kadınlarda aksine bu şikayetler çok şiddetli olarak görülebilir. Hatta bazı kadınlar adet dönemlerinde gündelik hayatını devam ettirmekte zorlanır. Okula veya işe gidemeyebilir.

Kadın vücudunda üretilen prostaglandin adet döneminde artar. Yüksek prostaglandin de uterusta (Rahim) kasılmaya ve ağrıya neden olur. Yüksek prostaglandin seviyesine sahip olan kadınlarda adet dönemi ağrıları şiddetli olur. Ayrıca kusma, ishal ya da baş ağrısı gibi semptomlarda bu kimyasala bağlıdır. Tedavide kullanılan ağrı kesiciler prostaglandini azaltarak hem ağrıda hem de adet kanama miktarında azalmaya neden olur.

ŞİDDETLİ AĞRININ NEDENLERİ NELERDİR?

Adet dönemlerinde şiddetli ağrıların tek nedeni prostaglandinler değildir. Bazı hastalıklar da bu dönemin ağrılı ve zorlu geçmesine neden olur. Çikolata kisti hastalığı olarak

Pap testi olarak da bilinen Pap Smear testi kadınlarda rahim ağzı kanserini teşhis etmek için kullanılan bir testtir. Vajinanın içinde, servikal bölgeden (Rahim Ağzı) toplanan hücreler ile gerçekleştirilir.

Pap smear testi ile rahim ağzı kanserini erken evrelerinde teşhis etmek tedavi şansını büyük oranda arttırır. Bu test ile aynı zamanda rahim hücrelerindeki değişiklikler de gözlemlenebilir ve gelecekte kanserleşebilecek hücreler de belirlenebilir.

Bu anormal hücreleri test ile önceden belirlemek rahim ağzı kanserinin meydana gelmeden veya çok erken aşamada tanıyı sağlar. Test ile sadece rahim ağzı kanseri değil aynı zamanda rahim iç tabakasından çıkan endometrium kanserinin de erkenden tanısı mümkün olmaktadır.

Ne Kadar Sıklıkla Yapılmalı?

21 ile 65 yaş arasındaki kadınlar her 3 yılda bir smear testi yaptırması tavsiye edilir. 30 yaş üstü kadınlarda testin HPV testi ile birlikte yapıldığı durumlarda (Cotest - Birlikte yapılan test) 5 yılda bir gerçekleştirilebilir. Özel durumlarda da tedavi kılavuz’unun önerisi (ASCCP) ile yılda 1 de yapılabilir.

HPV testi cinsel yolla bulaşan human papilloma virüsünün (HPV) yüksek riskli tiplerini tespit etmeye yönelik yapılır. Bu virüs daha sonra

Çikolata kisti adıyla bilinen endometriozis birçok kadının kabusu haline geldi. Çikolata kisti, rahmin iç yapısını oluşturan endometrial dokunun yumurtalık, fallop tüpleri ya da karın boşluğu gibi rahim dışında yer alan bölgelerde görülmesi ile ortaya çıkan bir rahatsızlıktır.

Endometrial dokunun, rahim dışarında oluşması anormal bir durum olsa da bu dokularda da adet döngüsü meydana gelir. Endometriozis sonucu ortaya çıkan görüntü çikolatayı andırdığı için bu kistlere 'çikolata kisti' adı verilir. Kistin yumurtalıklarda meydana gelmesi durumunda yumurta kalitesi önemli ölçüde düşer.

Fallop tüplerinde meydana geldiğinde ise tıkanıklara neden olur. Karın boşluğu gibi vücudun daha iç kısımlarında meydana geldiğinde ise yapışıklıklar ortaya çıkar.

Çikolata Kisti ve Kısırlık Üzerine Her Şey

Çikolata kistinin çok nadir bir rahatsızlık değildir. Özellikle adet dönemlerinde şiddetli kasık ağrısı çikolata kistlerinin belirtileri başında yer alır. Ancak bazı durumlarda herhangi bir belirti göstermeden de ortaya çıkar.

Kısırlık tedavisi için tıbbi yardım almaya giden birçok kişide çikolata kisti olduğu teşhis edilir. Endometriozis olan kadınların yaklaşık %30 ile %40’ında kısırlık problemi

Birçok kadına hayatının bir kısmında miyom (Fibroid) teşhisi konulur. Rahim uru olarak da bilinen miyomlar rahmin düz kas tabakasının iyi huylu tümörleridir.

Miyomlar ortaya çıktıktan sonra hiçbir şekilde belirtiye neden olmayabilir ve uzun süre olduğu yerde sinsi (sessizce) herhangi bir şikayete neden olmadan kişi hayatına devam edilebilir.

Miyomlar kötü huylu tümörler mi?

Miyomlar çok nadir olarak sarkom olarak adlandırılan kanserlere dönüşebilir. Kansere dönüşme oranı çok düşüktür. Bu sebeple miyom olan herkesin rahim kanseri olduğu anlamına gelmez.

Fakat oran düşük de olsa özellikle çok hızlı büyüyen miyomlarda, menopoza rağmen büyüme eğiliminde olan miyomlarda mutlaka akla gelmelidir. Çünkü oldukça tehlikeli olan sarkomlarda rahimde sarkom varken uzak dokulara erken dönemde metastaz (sıçrama, yayılma) görülmesi oldukça sıktır.

Rahimde, rahim duvarında ve rahim yüzeyinde meydana gelen bu oluşumlar farklı şekillerde ve büyüklüklerde olabilir. Bazı miyomlar o kadar küçük olmaktadır ki, jinekolojik muayene esnasında doktor tarafından zor saptanabilir.

Bu miyomlar günümüzdeki yüksek çözünürlüklü ultrason cihazları ve bazen de magnetik rezonans görüntüleme ile kolayca saptanabilir. Ancak

Pelvik tabanda yer alan kasların ve bağların herhangi bir nedenden dolayı zayıflaması ve rahim için gerekli olan desteği verememesi sonucunda ortaya 'rahim sarkması' adı verilen rahatsızlık ortaya çıkar. Bu destekten yoksun kalan rahim giderek vajinaya doğru kayar ve bazı durumlarda vajinadan dışarıya çıkar.

Özellikle birden fazla normal doğum yapmış ya da menopoza girmiş kadınlarda sıkça görülmekle beraber rahim sarkması hemen hemen her yaştaki kadında meydana gelebilir.

Dikkat; Rahim Sarkması Birçok Durumda Yalnız Değildir. Diğer Organların Sarkması da Eşlik Edebilir!!!

Rahim sarkmasına birçok durumda mesane (idrar torbası) ve rektum (dışkının son depolandığı yer) de eşlik etmektedir. Dolayısıyla yapılan muayenede mutlaka detaylı değerlendirilmeleri gerekir. Bu detaylı değerlendirme daha sonraki tedavi sürecinin başarısını etkileyen en önemli ilk basamağını oluşturur.

Rahim sarkması şiddetine göre dört farklı evrede değerlendirilir. Hafif, orta, şiddetli ve aşırı derecede sarkma evreleri belirtileri ve şikayetleri ile jinekolojik muayene ile birbirlerinden kolay bir şekilde ayrılır. Günümüzde robotik cerrahi ile gerçekleştirilen operasyonlar sayesinde rahim sarkması tamamen tedavi

YUMURTALIK KANSERİDiğerlerine göre çok daha sessiz (sinsi) bir şekilde ilerliyor!

Oluşum ve gelişme sürecinde belirtileri neredeyse anlaşılmayacak düzeyde olan yumurtalık kanseri, bu nedenle “sessiz katil” olarak adlandırılır. Rahim kanserinden sonra en çok görülen ikinci kanser jinekolojik kanser türü over kanseridir (yumurtalık kanseri). Üçüncü sırada ise rahim ağzı kanseri yer alır.

Yumurtalık kanseri rahim ve rahim ağzı kanserine kıyasla çok daha sessiz bir şekilde ilerler. Erken teşhis genellikle belirtilerin çok geç ortaya çıkmasından dolayı zordur. Bu durumda tedavi şansını azaltır.

Ama siz bu sessiz katile kurban olmak zorunda değilsiniz! Vücudunuzun verdiği mesajlara biraz daha dikkat ederek erken teşhis ile yumurtalık kanserinden kurtulabilirsiniz.

Karın bölgesinde şişkinlik hissediyorsanız...

Karın bölgesinde meydana gelen şişlik, kabızlık (Premenstrüel Sendrom) ya da hazımsızlık gibi sorunlara işaret etse de bu şişlik yumurtalıklarda aşırı büyüyen kanserli hücrelerden ötürü oluşmuş olabilir. Bu nedenle karın bölgesinde sıkça şişlik hissediyorsanız mutlaka doktora gitmekte fayda olduğunu unutmayın.

Kilo kaybına rağmen bitmeyen su içme isteği

Yumurtalık kanserine bağlı olara

Mesane (idrar torbası) sarkması, kişinin yaşam kalitesini olumsuz derecede etkileyen bir sorundur. Bu problemle baş etmek zorunda kalan kişilerin kesinlikle durumlarını göz ardı etmemesi ve durum çok fazla ilerlemeden doktora başvurması gerekir.

Mesaneyi tutan kasların ve bağların zayıflamasıyla birlikte mesanenin vajinaya doğru bombeleşmesi ve bunun sonucunda idrar yaparken mesaneyi tam boşaltamama, devamlı idrar hissi ve ilişkide bazı problemler olarak karşımıza çıkar.

Mesane sarkmasının belirtileri

- Pelvis ve vajinada basınç hissi mesane sarkmasının en önemli belirtileri arasında yer alır. Bu tür bir his oluştuğu anda özellikle de idrara sıkışma, eğilme ya da öksürme durumlarında bu basınç hissi artıyorsa mutlaka doktora gitmek gerekir.

- İdrar yaptıktan sonra sanki hiç idrar yapmamış hissi yaşıyorsanız ya da idrarınızı tamamen yapmadığınız hissini yaşıyorsanız da mesane sarkması sorunu ile karşı karşıya olabilirsiniz.

- İdrar yolu enfeksiyonu yaşamak ve bu sorunun sık sık tekrar etmesi de mesanenizle ilgili bir sorun olduğuna işaret.

- Cinsel ilişki esnasında ağrı, aşırı basınç hissi ve idrar kaçırma da mesane sarkmasının belirtilerinden.

-

Miyom, rahim duvarındaki düz kaslarda ortaya çıkan iyi huylu tümörlerin genel adıdır. Kadınlar arasında oldukça yaygın bir sorun olan miyomlar, kontrol altına alınmadığı sürece ciddi sorunlar yaşanmasına neden olabilir.

Miyomların düzensiz kanamalara, ağrılı adet olmaya, kısırlığa ve düşük yapmaya neden olduğu bilinir. Bu nedenle özellikle gebe kalmak isteyen kadınların hamilelik öncesinde mutlaka jinekolojik muayene yaptırması tavsiye edilir.

İlk 5 yıl içinde...

Miyom tedavisinde kesin çözüm çoğu zaman cerrahi müdahale olur. Bazı durumlarda miyomun kendiliğinden kaybolduğu da gözlemlenir.

Miyom sorunu hormonlar ile alakalı olduğu için gebelikte ortaya çıkan miyomların gebelikten sonra kaybolması, menopoz dönemine giren kadınlarda miyomların küçülmesi ve kendiliğinden yok olması mümkün.

Ancak bu durumlar haricinde miyom tedavisinde en kesin çözüm cerrahi müdahaledir. Miyomlar rahim duvarında bulunan düz kaslarda oluştukları için ameliyat sonrasında miyom oluşumlarının tekrarlama ihtimali var.

Miyom operasyonu