Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı (SSB) İsmail Demir geçtiğimiz günlerdeki sohbetimizde, ABD’nin yaptırım kararına rağmen savunma sanayii diplomasisinin hız kesmeden devam ettiğini söylemişti. Yaptırım kararının üzerinden bugün itibariyle sadece iki hafta geçti. SSB’nin bu süreçte, üç ülke ile işbirliği ve ihracat imzası atabilmesi, biraz daha yakından bakmayı hak ediyor.
Ukrayna
Yaptırım kararının daha dumanı üzerinde tüterken SSB Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Ukrayna’nın başkenti Kiev’den dönüş yolundaydı. Orada atılan imzaların içeriğine geçmeden, Ukrayna Savunma Bakanı Andriy Taran’ın “Türk SİHA’larının en etkili modern silah olduğu konusunda kimseyi ikna etmeye gerek yok. Bunu herkes Suriye’de, Libya’da ve en son Dağlık Karabağ’daki çatışmalarda gördü. SİHA’lar maliyet etkinler. Satın almanın yanı sıra Ukrayna’da beraber üretmek ve teknoloji transferi yapmak istiyoruz” dediğini aktaralım. Demir, Kiev’deyken tam da bu yapıldı.
Karadeniz ve Azak Denizi’nde güvenliği artırmak için donanmasını güçlendirmeyi amaçlayan Ukrayna ile ADA sınıfı korvet ve SİHA’lar için üretim ve teknoloji paylaşımı alanında anlaşma imzalandı. Ukrayna, Türkiye’den 2019 yılında da 6 Bayraktar TB2 İHA ve 3 yer kontrol istasyonu satın almıştı.
Bu arada, Kiev - Ankara hattında sıklaşan trafik dikkat çekici. SSB Başkanı Demir’den sadece bir kaç gün sonra, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, iki ülke arasındaki ilk Quadriya formatındaki (2+2), askeri-siyasi, askeri - teknik konuların ele alınıp ve Karadeniz’de güvenliğin nasıl artırılabileceğinin konuşulacağı toplantı için Ukrayna’daydı.
Belarus
Yaptırım kararından dört gün sonra, SSB bu kez Ukrayna’nın ardından Belarus ile masaya oturdu. SSB Başkanı Demir ve Belarus Savunma Sanayii Bakanı Dmitry Pantus önce bir toplantı yaptılar, sonunda da ‘çeşitli alanlarda işbirliği’ anlaşmaları imzaladılar. Anlaşmaların içerikleri henüz açıklanmadı. Ancak geçmişe dair biliyoruz ki, Roketsan’ın geliştirdiği Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde bulunan BORA Balistik Füze Sistemi’nin füze taşıyıcı ve fırlatıcı aracı Belarus yapımı “VOLAT” marka bir araç.
Tunus
Karardan on gün sonra, 24 Aralık 2020’de SSB bu kez kendi koordinasyonunda beş firma ile Tunus’a toplam 150 milyon dolarlık ihracat yapılacağını duyurdu. Açıklamaya göre; TUSAŞ’ın ANKA-S İHA’ları, BMC’nin Kirpi ve NUROL Makinenin Ejder Yalçın zırhlı araçları, KATMERCİLER’in tanker ve tank taşıyıcı gibi çeşitli araçları, ASELSAN’ın elektro-optik sistemleri, Tunus güvenlik güçlerinin kullanımına sunulacak. Anlaşmanın en önemli kısmını TUSAŞ’ın ürettiği ANKA İHA’larının ilk kez yurt dışına ihraç edilmesinin oluşturduğunun da altı çizildi.
SSB’nin iki haftalık anlaşma bilançosu bu. Bu arada bir de Bosna Hersek Federasyonu Başbakanı Fadil Novaliç, Pakistan ve Azerbaycan’dan gelen heyetlerle yapılan toplantılar var. Bu görüşmelerin bilançosu da 2021’de görülebilir.
