Yazı dizimizin üçüncü ve son gününde ocak ayından itibaren zamlanacak asgari ücretin hangi noktalarda farklılık yaratacağını ve memur maaşlarının ocakta ne kadar olacağını ele alacağız.
Buna ek olarak emeklilere yapılacak zamlara emeklilerin en önemli temsilcisi konumundaki Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün’ün değerlendirmelerini de sizlere aktaracağız.
Ocak ayı yalnızca emekliler için değil, memurlar için de zam ayı olacak. Toplu sözleşmeden kaynaklanan yüzde 6’lık zamma ek olarak, aralık ayı enflasyon oranı açıklandığında yıl içindeki kümülatif artıştan yüksek bir oran oluşursa enflasyon farkı memur maaşlarına yansıyacak. Dolayısıyla, memurlar yüzdelik zammın yanında bir de enflasyon farkı alacaklar. Bu çerçevede, bazı unvanların ocak ayında alacakları maaş yaklaşık şu şekilde olacak:
Tablodaki rakamlar eşi çalışmayan ve bir çocuğu 6 yaşından küçük, diğer çocuğu 6 yaşından büyük olan bir memur için hesaplanmış rakamlardır.
Kim memnun?
Ocak ayında emeklilere yapılacak zam konusunda Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün’ün görüşleri de şu şekilde:
“Sosyal güvenlik sisteminin uygulanmasında farklı kanunlara göre emekli aylığı hesaplanması ve artışı öngörüldüğünden, emekli aylıkları arasında eşitsizlikler bulunmaktadır. Öncelikle, emekli aylıklarının hesaplanmasında ve zamların belirlenmesinde, eşitliği esas alan bir değişikliğe gidilmesi gerekiyor.
Aldığı emekli aylığı ile geçinemeyen ve bir işyeri açan emeklilerimizden kesilen sosyal güvenlik destek priminin kaldırılması, bu kapsamda olan emekliler için olumlu bir değişiklik olmuştur. İşyeri açanlara teşvik verilerken, emeklilerden bu yönde bir kesintinin olması haksız bir uygulamaydı.
Gazi Üniversitesi ile yaptığımız çalışma sonrasında; emeklilerimizi konut sahibi yapacak Altın bir proje geliştirdik. Dernek olarak, konut sahibi olamayan emeklilerin bu proje ile desteklenmesini hedefledik. Batman ve Şanlıurfa’da ilk örneğini gerçekleştirdik ve TOKİ’yle yapılan işbirliği ile çok sayıda emeklimiz konut sahibi oldu. Bu projeyi Türkiye geneline yayıyoruz. Birçok şubemizde çalışmalarda son aşamaya gelindi. Yüzbinleri bulacak konut yapılması konusunda Sayın Başbakan Ahmet Davutoğlu, Türkiye Emekliler Derneğimiz’in 21. Genel Kurulu’nda TOKİ’ye talimat vererek, bu proje ile emeklilerin konut sahibi olacaklarının müjdesini verdi. TÜED ile TOKİ’nin ortaklaşa yapacakları bu büyük proje ile emeklilerimizin konut sahibi olmaları mutluluğunu birlikte yaşayacağız. Bu Altın projemiz sayesinde 240-250 TL gibi taksitlerle emeklilerimizi ev sahibi yapabilmenin temellerini attığımız için sonsuz bir mutluluk yaşıyoruz.”
Asgari artış çok şeyi değiştirecek
Ocak ayında asgari ücretin artması sonrası çalışma hayatında pek çok noktada değişiklik olacak. Asgari ücret çalışma hayatı açısından çok önemli bir parametre. Yalnızca asgari ücretle çalışanlar değil, borçlanma yapacaklar, gündelikçi istihdam edenler, Bağ Kur’lular ve hatta 65 yaş aylığı alanlar bile artıştan etkilenecekler.
Asgari ücretin en az yüzde 30 oranında artacak olması, borçlanma yaparak daha erken yaşlarda emekli olmak isteyen veya prim gününü tamamlamak isteyip de borçlanacak olanların masrafını yüzde 30 artıracak. Bu nedenle, borçlanma yapmayı planlayanların henüz asgari ücret artmadan fırsatı değerlendirip borçlanma dilekçelerini hemen SGK’ya vermelerinde çok büyük fayda var.
Üç doğumu olan bir kadın sigortalı, bu doğumları sigortalı olarak işe başladığı tarihten sonra yapmışsa, ayrıca her bir doğumdan sonra iki yıl çalışmamış yani sigortası yatmamışsa toplamda altı yıl için borçlanma yapabiliyor.
Eğer bu sigortalı anne üç doğumu da asgari seviyeden borçlanmak isterse bu sefer 29332 TL yerine 37800 TL ödeyecek. Yani, aradaki fark ciddi bir tutar oluşturacak.
Askerlik borçlanması
Askerlik hizmeti sigortalı olarak ilk işe giriş tarihinden önce yapılmışsa, borçlanılan askerlik süresi kadar sigorta başlangıcı öne çekiliyor. Yani, bu durumda emeklilik yaşı da sigortalı için düşüyor. Bu nedenle, özellikle sigorta başlangıcı öncesinde yapılan askerlik sürelerinin tamamının borçlanılmasında çok büyük fayda var. Asgari ücret artışıyla beraber, diyelim ki 12 ay askerlik borçlanması yapacak sigortalının asgari ücret üzerinden bugün için ödeyeceği miktar 4888 TL iken yeni yılda bu rakam 6300 TL’ye çıkacak.
Askerlik borçlanması yapacakların acele etmesinde fayda var. Genellikle askerlik borçlanması emeklilik tarihi yaklaştıkça yapılır, ancak bugünün değişen şartları borçlanmanın hemen şimdi yapılmasında sigortalı için yarar olduğunu ortaya koyuyor.
Gündelikçi primi artacak
Bugün itibarıyla Bağ Kur’a ödenen en düşük prim miktarı 439,36 TL. Bu rakam Ocakta 567 TL’ye yükselecek. Dolayısıyla, esnafın prim yükü 100 TL’den fazla artacak. Ay içerisinde 10 günden az gündelikçi çalıştıran ev sahiplerinin çalıştırdıkları gün üzerinden ödedikleri prim de ocak ayı itibarıyla artacak. Ödenen primin miktarı bugün itibarıyla 80 kuruş. Bu rakam ocak ayında 1 TL’ye yükselecek.
Asgari ücret artışının etkileyeceği bir diğer kesim de 65 yaşın üzerindeki kişiler. Bir kişiye 65 yaş aylığı bağlanabilmesi için gerekli koşullardan biri, 65 yaş aylığı alan kişinin yaşadığı hane içerisindeki kişi başına düşen gelirin asgari ücretin net tutarının üçte birinden az olmasıdır. Dolayısıyla, ocak ayı itibarıyla daha fazla kişi 65 yaş aylığından yararlanmaya başlayabilir. Ocak ayıyla birlikte bu sınır 433,3 TL’ye yükseleceği için bugün itibarıyla diğer kriterleri sağlamakla beraber gelir sınırına takılan kişilerin de 65 yaş aylığı almaya başlayabileceğini söyleyebiliriz.
