İşte ‘acil durum’ için neler yapmak lazım?

1 Ekim 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İş yerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile iş yerinde karşılaşılabilecek acil durumlara ilişkin prosedürde önemli değişikliklere gidilmiştir. Bugünkü yazımda, söz konusu değişiklikleri ele almaya çalışacağım.

Acil durum tam olarak nedir?

Acil durum, Yönetmelikte iş yerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek veya iş yerini dışarıdan etkileyebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım, zehirlenme, salgın hastalık, radyoaktif sızıntı, sabotaj ve doğal afet gibi ivedilikle müdahale gerektiren olaylar şeklinde tanımlanmış. İşte bu acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler ile uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldığı plan da acil durum planları.

Hangi durumlar acil sayılır?

Yönetmelikte, iş yerinde meydana gelebilecek acil durumların, yapılan risk değerlendirmesi sonuçları ile aşağıda sayılan ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirleneceği belirtilmiş:

- Yangın ve patlama ihtimali.

- Tehlikeli kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerden kaynaklanan yayılım, zehirlenme ve salgın hastalık ihtimali.

- Doğal afetlerin meydana gelme ihtimali.

- Sabotaj ihtimali.

Bu ekipleri kurmak şart

Yönetmelikteki bir diğer değişiklik gereğince, işverenler, iş yerlerinde aşağıda sayılan acil durum ekiplerini oluşturmak zorunda:

- Söndürme ekibi,

- Kurtarma ekibi,

- Koruma ekibi,

- İlk yardım ekibi.

Tehlike sınıfı önemli

İşverenlerin, yukarıda yer alan ekiplerden söndürme, kurtarma ve koruma ekiplerinin her biri için iş yerlerinin tehlike sınıfına göre;

- Çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde her 30 çalışana kadar,

- Tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde her 40 çalışana kadar,

- Az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde her 50 çalışana kadar uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az birer çalışanı destek elemanı olarak görevlendirmesi gerekiyor.

10’dan az çalışanı olan ne yapacak?

10’dan az çalışanı olan iş yerlerinde acil durumlara ilişkin ulusal ve yerel kurum ve kuruluşlarla irtibatı sağlamak ve söndürme, kurtarma ve koruma ekiplerinin tamamı için uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az bir çalışanın destek elemanı olarak görevlendirilmesi yeterli görülmüş.

Yönetmelikteki değişiklikle, 30 iş günü veya daha kısa, yani süreksiz işlerde iş yerinin veya yapılacak işin mahiyeti itibarıyla çalışanları doğrudan etkilemesi muhtemel acil durumlar için yönetmelik kapsamında özel görevlendirmeler işverenler tarafından yapılacak ve çalışanlar bilgilendirilecek.

Yükümlülükte neler değişti?

Yönetmelikte acil durumlarda yapılması gerekenler konusundaki işveren yükümlülüklerinde de değişikliğe gidildiği görülüyor. Bu kapsamda, ilk olarak varsa alt işveren ve geçici iş ilişkisi kurulan işverenin çalışanları, müşteri ve ziyaretçiler ile iş yerinde toplantı, seminer, konferans ve eğitim gibi toplu halde gerçekleştirilen faaliyetler için bulunan katılımcılar ve diğer kişilerin acil durumlar, tahliye planı, kaçış yolları, toplanma yerleri ve acil durum ekipleri hakkında işveren tarafından bilgilendirilmesi gerekliliği üzerinde duruluyor. Ayrıca, işverenin acil durumlarda kullanılacak kişisel koruyucu donanımların ve müdahale ekipmanlarının iş yerinde belirlenmiş acil durumlara ve acil durum ekiplerinin görevlerine uygun olmasını da sağlanması gerekiyor.

Müdahale ve tahliye

Yönetmelikteki bir değişiklik, iş yerlerindeki yaşlı, engelli, gebe çalışanlar ile kreşteki çocuklara tahliye esnasında refakat edilmesi için tedbir alınmasına ilişkin. Bununla birlikte, acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri belirlenirken, yakındaki iş yerleri ve çevreden gelebilecek olumsuz etkilerin de dikkate alınması gerekiyor.