Aklı, bilgisi, görgüsü, tavrı, görüşü "ortalama Amerikalı"ya denk düştüğü için olsa gerek, ABD Başkanı olmasına ramak kalan Texas Valisi George W. Bush, yine "4 dakika düşündükten sonra" 5 yıllık valiliğindeki 150. ölüm fermanını da imzaladı ve zeka yaşı 6 olan John Paul Henry hakkındaki hüküm perşembe günü infaz edildi.
Verdiği idam onaylarıyla rekor kıran, ABD tarihinin "en gaddar" valisi Texas Valisi de olsa, ABD'de idam cezasını koruyan tek eyalet Texas değil. ABD'de 1967 - 76 arasında 11 yıl idam cezası uygulanmadı. Federal Anayasa Mahkemesi'nin idam cezasının Federal Anayasa'ya aykırı olmadığına karar vermesinden sonra, 50 eyaletten 38'inde (bir kısmında hiç uygulanmıyor olsa da) ölüm cezası mevcut.
İdam cezasını koruyan tek demokrasi ABD değil; Hindistan ve Japonya ABD'yi yalnız bırakmıyor. Yine de ABD idam cezalarının sıklığı bakımından yalnızca Çin, Kongo, İran ve Suudi Arabistan ile boy ölçüşüyor. Geçen yılki infazların
yüzde 85'i bu 5 ülkede gerçekleşti.
ABD'yi dünyanın en baskıcı ve en barbar rejimleriyle aynı sınıfa sokan ölüm cezasını, "ortalama Amerikalı"lar destekliyor. Halkın üçte ikisi bu cezanın korunmasından yana. Fakat
son yıllarda bu uygarlık - dışı cezaya kuşkuyla bakan sesler yükselmekte. Bunun bir nedeni araştırmaların ortaya koyduğu sonuçlar.
1976'da idam cezasının yeniden uygulanmaya başlamasından bu yana, idama mahkum edilen 87 kişinin infazdan önce masum olduğu ortaya çıktı. İdam edilen yaklaşık 650 kişiden kaçının masum olduğunun anlaşılması ise, tabii, çok zor.
Illinois eyaletinin Cumhuriyetçi Partili valisi George Ryan, idam edilenler arasında siyahların ve yoksulların oranının çok yüksek olduğunun; idamla yargılananların pekçoğunun yeterli paraları olmadığı için yetkin bir savunmadan yararlanamadığının ortaya çıkması üzerine, geçen yıl infazları durdurdu.
Geçenlerde New York Times'ın açıkladığı bir araştırmaya göre, ABD'de idam cezasını kaldıran 12 eyaletteki cinayet oranı, öteki 38 eyaletten daha yüksek değil. Tersine idam cezası olmayan 10 eyaletteki cinayet oranı, ulusal ortalamanın altında. Buna karşılık, idam cezası olan eyaletlerde cinayet oranı ötekilerin yüzde 50 - 100 üzerinde.
ABD'deki araştırmalardan çıkan sonuçlar açık: Ölüm cezası, adam öldürmeyi caydırmıyor, engellemiyor. Bu cezaya genellikle yoksullar ve öteki dezavantajlı kesimlerden gelenler çarptırılıyor. Masumların idam edilme olasılığı sanıldığından yüksek. Birleşmiş Milletler üyesi 199 ülkeden 108'inin, bütün Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği ülkelerinin idam cezasını kaldırmış olmalarında şaşılacak bir şey yok.
Türkiye, 1984 yılından beri idam cezasını uygulamıyor. Artık bu cezayı kanunlarından silmesi zamanı geldi.
Yazara E-Posta:
s.alpay@milliyet.com.tr