DÜNYA PİYASALARI HAREKETLİ

Küresel ekonomide hareketlilik devam ediyor.

Dünya Ticaret Örgütü (WTO) martta dünya ticaretinin yüzde 0.5 arttığını söylese de Çin ve Avrupa tarafından gelen haberler, özellikle de G. Kore’den teknoloji ihracatındaki düşüşler nedeniyle Kore won’unun değer kaybı, Huawei haberleri iyimser haberleri gölgeliyor.

Trump’ın 200 milyar dolarlık Çin’den yapılan ithalata vergiyi yüzde 10’dan yüzde 25’e yükseltmesi, Çin-ABD ticaret savaşlarının değişik mevzilerde sürüyor olması bir yandan ABD borsalarını düşürürken, diğer yandan küresel büyümedeki endişeler başta petrol ve bakır olmak üzere temel emtia fiyatlarını da geriletiyor. (Mısır ekim ve iklim koşullarından dolayı yükselerek, diğerlerinden ayrıştı!)

Brexit...

Theresa May’in 7 Haziran’dan geçerli olarak istifa etmesi ile birlikte Muhafazakâr Parti’deki halefinin kim olacağı, yerine gelecek kişinin May’in başaramadığı neyi başaracağı tartışmalarını başlattı.

Boris Johnson’un önde giden adaylardan biri olduğu ki Brexit için mücadelesi ile hatırlanıyor; liderlik yarışından “anlaşmasız ayrılık” taraftarı bir adayın ipi göğüsleyebileceği ihtimali İngiliz pound’unu vurdu.

Geçtiğimiz hafta içinde dolar karşısında 1.2605’e kadar gerileyen pound/dolar paritesi haftayı 1.2710 seviyesinden kapatmayı başardı. Teknik olarak aşırı satım bölgesinde olan bu paritenin adayların belirmeye başlaması ile kısa süreli olarak toparlaması, May’in halefinin ve izleyeceği politikaların netleşmesinin zaman aldığı durumda ise ocak başında test edilen 1.2440 seviyelerinin yeniden test edilmesi ihtimalinin arttığını görebiliriz.

Geçtiğimiz hafta Bakan Albayrak hammadde ve ara malı imalatı, makine imalatı ve tarım olarak belirlenen 3 ana başlıkta hammadde ve ara malı üretiminde 3 kamu bankası tarafından desteklenecek 30 milyar dolarlık İVME Finansman Paketini açıkladı. Daha önceki paketlerden farklı olarak iki yılı ödemesiz 10 yıla finansman sağlanabilecek.

Reel ekonomiye destek

Reel ekonomiye yönelik bu paketin yanı sıra geçtiğimiz hafta finansal piyasaları ilgilendiren 3 ayrı taraftan, 3 ayrı karar açıklandı. Cumhurbaşkanlığı KHK’sı ile döviz alış işlemlerinde binde 1 Banka Sigorta Muamele Vergisi (BSMV) alınması uygulaması getirildi.

2008’de kaldırılan Kambiyo Gider Vergisi (KGV) benzeri bu uygulamanın yanı sıra bir karar da BDDK’dan geldi.

Merkez’in adımı...

Yabancı para birimi eşleniği 100 bin doların üzerindeki döviz alımlarında ertesi gün valör (teknik olarak hesaplara intikal tarihi) kuralı getirildi. Borsa’daki “Brüt Takas” uygulamasına benzer şekilde bugün almış olduğunuz dövizinizi nakit olarak ertesi gün alabileceksiniz, ya da hesabınıza ertesi gün geçecek. Son olarak da TCMB uygulamakta olduğu gecelik fonlamadan vazgeçerek yeniden haftalık fonlamaya döndü. Bu adım yüzde 25.50’den yapılan gecelik fonlamanın yüzde 24.00’a gerilemesi anlamına geliyor.

Psikolojik seviye...

Merkez Bankası’nın kararından sonra geçtiğimiz perşembe 6.1510 seviyelerine kadar yükselen dolar/TL kuru haftayı 6.0820 seviyelerinden kapattı. Yılbaşından bu yana tahvil - bono yatırımları 2.7 milyar dolar azalan yabancı yatırımcılar aynı dönemde ucuzlayan hisse senetlerinde 0.7 milyar alım yapmışlar, nette 2 milyar dolarlık bir çıkış yaşanmış.

Brüt rezervlerimizde çok da büyük bir düşüş görülmüyor. 4 Ocak’ta 93.3 milyar dolar olan brüt rezervlerimiz, 17 Mayıs haftasında 92.6 milyar dolara düşmüş. S-400 kararının alım yönünde olması durumunda oynaklığın ve kur seviyesinin yukarı yönde hareketlenmesi kaçınılmaz. 6.2450 seviyesinin hızlı aşılması durumunda 6.53 seviyesinin test edilmesi çok uzun sürmeyebilir.

Seçime kadar S-400’den vazgeçilmesi ve piyasa yapıcılığı süreci devam edecek olur ise 6.00’daki psikolojik seviyenin aşağı kırılması ve 5.8350-5.8750 seviyelerinin test edilmesi ihtimali artacaktır.