Meksika’nın Müslüman Kızılderilileri
Cristobal de Las Casas şehri etrafındaki dağlık bir alanda yaşayan Müslüman Kızılderililer Türkiye’nin yaptığı yardımlar sonrasında Türklere oldukça sıcak bakıyorlar. 2016’dan itibaren ülkede faaliyet yürüten TİKA’nın projeleriyle kalkınan bölgede kadınların da ekonomiye katılımı sağlandı...
MEKSİKO
Müslüman Kızılderililer Türkiye’ye 12 bin km uzaklıktaki Meksika’da yaşıyorlar. Sayıları günden güne artan Müslüman Kızılderililerle Türkiye yakından ilgileniyor. Ekonomik sıkıntıları olan ve toprak yolla evlerine gidebilen Meksikalı Kızılderililere Türkiye, Türkiye İş birliği ve Koordinasyon Ajansı(TİKA) aracılığıyla yardımlar yapıyor.
Müslüman Kızılderililerin yaşamlarını yerinde görmek için geçen hafta Meksika’ya gittim. Yüzde 90’a yakını Katoliklerin oluşturduğu Meksika’da 5 bine yakın Müslümanın yaşadığı belirtiliyor. Kızılderililer ise sonradan Müslüman olmaya başlamış.
Türkiye’nin yardım ettiği Guatemala sınırına yakın Chiapas Eyaleti’nin San Cristobal de Las Casas şehri etrafındaki dağlık bir alanda yaşayan Müslüman Kızılderilileri ziyaret ettim. Türkiye’den geldiğimi görünce çok sıcak davrandılar.
TİKA’nın yardımları
Türkiye, TİKA aracılığıyla dünya mazlumlarına yaptığı yardımlarda balık yemeyi değil balık tutmayı özellikle öğretmek istiyor.
Buraya da aynı mantıkla yardımlarda bulunulmuş. Türkiye’den buraya 6 büyükbaş inek, 9 dikiş makinesi, 90 top kumaş gönderilmiş. Özellikle turistlerin geldiği bu bölgede dikiş makineleriyle el işleri yaparak kadınların ekonomiye katkısı da artırılmış.
TİKA ayrıca Ramazan ayında gıdalardan oluşan Ramazan paketi de veriyor yoksul Kızılderililere. Her Ramazan ayında iftarlar da düzenleniyor. Bu sene çocuklara ayakkabı da dağıtılmış.
300 dolayında Müslümanın bulunduğu bölgenin küçük bir camisi de var.
Caminin önünde buluştuk Müslüman Kızılderililerle. Bizi görünce teşekkür ettiler Türkiye’ye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a. Çocuklar da tanıyor Erdoğan’ı ve Türkiye’yi. Müslümanların önderlerinden Yahya Pedro, “Türkiye bize hayvan, dikiş makinesi ve kumaş gönderdi. Özellikle on binlerce kilometre öteden bize bu yardımların gelmesi yerli Müslümanlar için çok önemli. Çok teşekkür ediyoruz Türkiye’ye” dedi.
Kızılderili Müslümanların çocuklarının gözlerinin içinin güldüğünü gördüm ziyaretimde. Kadınlar ise ekonomide söz sahibi olmanın mutluluğunu dile getirdiler sohbetimde.
Türkiye’nin bağışladığı dikiş makinelerini kullanan kadınlar, ürettiklerini özellikle turistlere satarak aile ekonomisine katkıda bulunuyor. Kendi parasını kazanan kadınlar Türkiye’ye teşekkür ediyor.
Osmanlı saat kulesi
Meksika’da El Turko diye adlandırılan ve göç ile gelen Arap kökenli Osmanlılar da yaşamış. Osmanlı vatandaşları Başkent Meksiko’da, Meksika Devleti’nin 100. kuruluş yıldönümü olan 1910 yılında bir saat kulesi yaptırarak devlete hediye etmiş. Çinilerle süslenmiş saat kulesinin üzerindeki levhada, İspanyolca “Osmanlı Cemaatinden Meksika’ya- Eylül 1910” yazıyor. Saat Meksikalılar tarafından “Osmanlı Saati” olarak tanınıyor. Saat kulesi 200. yıldönümünde de TİKA tarafından restore edilmiş.
2 milyon dolarlık yardım
2016 yılında faaliyetlerine başlayan TİKA’nın Meksika ofisi bugüne kadar 60 proje hayata geçirmiş. Dünyada da en çok yardım yapan ülke konumundaki Türkiye, bu bölgeye de yaklaşık 2 milyon dolarlık yardımda bulunmuş.
Koordinatör Sarper Çınar, Meksika ve bölge ülkelerine yaptıkları yardımlarından bazılarını şöyle anlattı:
“Son yıllarda maraton dünyasını altüst eden Meksika Tarahumara yerlileri Kendilerini ‘Raramuri’ (hızlı koşanlar) olarak adlandırıyor. Raramuriler yeterli besine kavuşabildiklerinde 320 kilometre gibi mesafeleri ara vermeksizin koşabiliyorlar. Ancak en büyük sorunları hijyenik içme suyu. Toplamda 70 haneli köylerinde, her haneye hijyenik içme suyu için filtreleme sistemleri kurduk.
2 milyon nüfuslu Iztapalapa ilçesine yılda 300 bin kişiye hizmet veren 2 sera kurduk. Bitki yetiştirme kursları da düzenledik.
Atatürk Heykeli ve ay yıldız
Yüzde 64.3 melez, yüzde 21.5 yerli, yüzde 15 Meksikalı beyaz, yüzde 1.2 Afrika asıllı, yüzde 1 Arap asıllının yaşadığı Meksika’da halk Türkleri seviyor. Meksikalılar Türk dizilerini severek seyrediyor.
Başkent Meksiko’da diplomatik misyonların yer aldığı Reforma Caddesi’nde Atatürk Heykeli ile Türk Bayrağı’nda yer alan hilal ve yıldızın büyük tasviri de var.
3.2 m uzunluğunda ve yaklaşık 1.5 ton ağırlığındaki Atatürk Heykeli caddede geçenlerinde ilgisini çekiyor.
Kadınlara iş imkanı
Çocuk yaşta annelik ve dul kalma Meksika’da bilindik sorunların başında geliyor. Kadınların ekonomiye katılımını sağlayarak sosyal ve ekonomik olarak güçlenmeleri amacıyla bir pizza ve ekmek fırını kurduk. Aynı zamanda eğitim kurumu gibi çalışan tesiste, bir üniversite ile işbirliğinde, 61 kadına aşçılık ve pastacılık eğitimlerinin yanı sıra toplumsal cinsiyet eşitliği ve insan hakları eğitimleri de veriliyor.
Morelos, Puebla ve Meksiko Eyaletleri’nin kırsal kesimlerinde bulunan toplam 142 eğitim birimine dijital kütüphane kurulumu yaptık. Çevrimdışı çalışabilme özelliğine sahip dijital kütüphaneler sayesinde internetin olmadığı kırsal kesimde yaşayan çocuklar bilgiye erişebiliyor.
Depremde ilk yardım Türkiye’den
Eylül 2017’de Meksika en büyüğü 8.2 şiddetinde olmak üzere arka arkaya depremler yaşadı. Başkent Meksiko’da yüzlerce ev yıkıldı. TİKA’nın Meksiko ofisi depremde Meksikalılara ilk yardım eden yabancı kuruluş olmuş.
Latin Amerika’da 40 ülkenin de sorumlusu olan TİKA Meksika Koordinatörü Sarper Çınar o geceyi şöyle anlatıyor:
“Tam bir kaos ortamıydı, acil yardım çağrıları yapılıyordu. Arama-kurtarma araç gereçleri, hijyenik malzemeler, gıda malzemeleri vs. ihtiva eden koliler hazırladık. 300’ü aşkın koliyi gece yarısına doğru bitirdik. Biz ilk müdahale için gerekenleri dağıtıp eve dönerken birçok uluslararası yardım kuruluşu daha yeni geliyordu.”
Türkiye’nin yardım elini hızlı uzatması tüm ülkede de takdir görmüş. Bu nedenle Devlet Başkanı Pena Nieto, TİKA Başkanı Serdar Çam’a teşekkür mektubu yazmış.
Direkt uçuşlar başlayacak
Türkiye, Türk dizileri nedeniyle de tanınıyor Meksika’da. İki ülke arasındaki ilişkileri Türkiye’nin Meksika Büyükelçisi Timur Söylemez ile konuştum.
İki ülke arasındaki ticaret hacminin 1.2 milyar dolar olduğunu dile getiren Söylemez, direkt uçuşların başlaması ve serbest ticaret anlaşmasının canlandırılmasıyla ilişkilerin daha da gelişeceğini dile getirdi. Meksika’da bin 300 dolayında Türk olduğunu dile getiren Söylemez, Meksikalı işadamlarına da Türkiye’deki yatırım imkanlarını anlattıklarını söyledi.
