Liseler, öğretim kademeleri içinde, okul öncesi gibi en önemli basamaklardan biri.
Hayata bakış orada şekilleniyor, yaşam boyu sürecek dostlukların temeli orada atılıyor, pek çok şeyin ilki orada yaşanıyor.
Sınav odaklı eğitim nedeniyle adeta tek tip hale geldiler.
En yüksek puanlı öğrencilerin okuduğu fen liseleri bile boşaldı.
En iyi öğrenciler dahi yüksek puan almak için açık liseye geçip dershaneye gidiyor.
Akademik eğitim gibi yabancı dille eğitim, resim, müzik, beden eğitimi gibi dersler de maalesef “Sınav kurbanı”.
Öğrenciler de veliler de sınavlarda hiç ya da çok az soru çıkan dersleri ciddiye almıyor!
Oysa her lisenin farklı bir misyonu ve vizyonu vardı. Tek tipleştirmekle iyi mi ettik, kötü mü?
Bunu da zaman gösterecek…
Hangi lise?..
Okul seçiminde en önemli kriter giriş puanı!
Peki, bu doğru mu?
Evet demek mümkün değil.
Anaokulundan üniversiteye okul seçiminde en önemli ayrıntı, seçeceğiniz okulun değerleri ile sizin değerlerinizin örtüşüyor olmasıdır.
Yoksa derin hayal kırıklıkları yaşanıyor.
Bu konuda, çevre baskısıyla hata yapanların ve derin pişmanlıklar yaşayanların sayısı o kadar çok ki ne olur sizler de onlardan biri olmayın.
Kim bile bile kendini ya da çocuğunu böylesi bir türbülansa sokar? Elbette hiç kimse ama 40 yıldır sınav odaklı eğitimi yok edeceğiz derken daha da palazlandırdık, en iyi liselerimizi bile sıradanlaştırdık.
Çok basit bir soru soracağım:
Sizce en iyi okul hangisi?
Giriş puanı en yüksek olan ya da sınavlara en iyi hazırlayan mı yoksa öğrencisini kucaklayan ve onu ilgi ve yetenekleri doğrultusunda geliştiren mi?..
Meslekler için de durum farklı değil.
Kimimiz için çok sıradan olan bir meslek, bir başkasının en büyük hayali olabilir.
Sınav baskısı başlamadan önce ne olur bu konuyu sorgulamaya ve doğru bir yol haritası çizmeye daha çok zaman ayırın.
Sınav her şey değil
Başarılı ve mutlu bir gelecek için hangi liseye öncelik verilmeli?
Gelin tek tek ele alalım:
Fen liseleri: Üniversiteye girişte en başarılı okullar hâlâ onlar. Sınav başarıları yüksek ancak sosyal bilimlere ve sosyal hayata biraz uzaklar. Onlar bile okuldaki eğitimi yeterli bulmayıp açık liseye yöneliyor.
Sosyal bilimler liseleri: Sayıları arttıkça kaliteleri sorgulanır hale geldi. Sosyal bilimlere ilgi duyanlar için en doğru adres.
Anadolu liseleri: Yabancı dille eğitim yapıyor diye tercih ediliyor ama neredeyse yüzde 90’ında yabancı dille eğitime son verildi. Mahalledeki liselere bile “Anadolu lisesi” tabelası asıldı ve şimdiki Anadolu liseleri kesinlikle eski Anadolu liseleri değil!
Kolejler: Sayıları her geçen gün artıyor. Çok azı dışında, kontenjanlarını dolduran yok gibi. Ücretleri çok yüksek ve veliler ödedikleri paranın karşılığını aldığına inanmıyor. Başarı oranları okuldan okula değişiyor. Çok başarı olanlar da var. O kadar para boşuna mı gitti dedirtenler de. Öğrencilerinden dershaneye gitmeyeni yok gibi.
Yabancı kolejler: Yabancı dil konusunda en iddialı olan onlar. Üniversite başarıları okuldan okula değişiyor. Pek çoğunun hedefinde yurt dışı ve yabancı üniversiteler var. Çok az öğrenci alıyorlar. Parası ve yurt dışı hedefi olanlar oraya gidiyor.
Güzel sanatlar liseleri: Büyük hayaller kurduruyor ama çoğu zaman arkası gelmiyor. Güzel sanatlar fakültelerine geçişleri daha adil olmalı.
Meslek liseleri: Kimilerine göre amele okulu, kimilerine göre de amele koleji ama hâlâ ilgi odağı. Bir an önce hayata atılmak ve bir mesleğim olsun diyenler için cazibe merkezi. İleride daha çok ilgi görebilirler. İşsiz üniversite mezunu olmaktansa işi olan bir teknisyen olmayı isteyenlerin sayısı her geçen gün artıyor. Çağın koşullarına göre iyileştirilmeleri şart!
İmam hatip liseleri: İslami kolej olarak hâlâ tercih nedeni. Çoğu tam gün eğitim yapıyor. Büyük yatırımlar yapıldı ve sayıları sürekli artıyor. Üniversite başarılarının sorgulanır olması, iddialı öğrencilere diğer okulları da düşündürüyor. Üniversite odaklı hale gelmeleri kafa karışıklığı yaratmanın ötesine geçemedi! Kontenjanları dolmuyor.
Açık lise: Son yıllarda ilgi odağı haline geldi. Öğrenci sayısı hızla artıyor. Kimileri kayıt yaptıracak okul bulamadığı için zoraki gitti, kimileri de dershaneye zaman ayırmak için bir kaçış yolu olarak gördü. Bu kararı almadan önce on kere düşünmekte yarar var!
Özetin özeti: Okul demek sadece sınav demek değildir! Sizi hayata da hazırlanmalı.
