12.07.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Önder Yılmaz / Ankara
AK Parti ve MHP’nin çoklu baro sistemini öngören ortak yasa teklifi günlerdir süren tartışmalı görüşmelerin ardından TBMM Genel Kurulu’nda 251 oyla kabul edilerek yasalaştı. Düzenleme ile Türkiye Barolar Birliği (TBB) yönetiminde dengeler değişecek. Daha önce açıklandığı üzere CHP, yasanın Cumhurbaşkanı’nca onaylanması halinde, Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) iptali için başvuracak. Genel Kurul’da zorlu müzakereler sonrası dün 02.35’te yasalaşan çoklu baro teklifi özetle şu düzenlemeleri içeriyor:
Avukat sayısı 5 binden fazla olan illerde asgari 2 bin avukatla yeni bir baro kurulabilecek. Barolara kayıtlı avukat sayısı dikkate alındığında birden fazla baro bugün itibarıyla sadece İstanbul, Ankara ve İzmir’de kurulabilecek. 4 bin 757 üyesi bulunan Antalya Barosu ise kayıtlı avukat sayısının artması halinde potaya girebilecek.
Yeni baro kurmak için aranan 2 bin avukat hesabına, baro levhasına kayıtlı olmasa da kamu avukatlarıyla KİT avukatları da dahil olacak.
Avukatlar aynı ilde birden fazla baro varsa herhangi birine kayıt olabilecek.
Aynı ilde yeni bir baronun kurulması halinde barolar tüzel kişilik kazanma tarihine göre o ilin adıyla numaralandırılacak. Buna göre mevcut barolar bir numaralı baro olacak.
Avukat sayısının 2 binin altına düşmesi halinde TBB, ilgili baroya yazılı bildirimde bulunacak ve 6 ay içinde kuruluş için gerekli olan asgari avukat sayısı sağlanamazsa o baro tasfiye edilecek. Mal varlığı da TBB’ye devredilecek.
Delege sistemi
Her baro, TBB Genel Kurulu’nda, baro başkanı ile sabit üç delege ve her 5 bin avukat için ilave bir delegeyle temsil edilecek. Bu delege sistemi ile Anadolu baroları güçlenirken, İstanbul, Ankara ve İzmir barolarının gücü kırılmış olacak. Buna göre; aralıkta yapılacak TBB Genel Kurulu’nda avukat sayısı 100’den az olan Ardahan, Kilis, Gümüşhane ve Tunceli baroları üç yerine dörder delege gönderebilecek. İstanbul Barosu 153 yerine 12; Ankara Barosu 57 yerine yedi; İzmir Barosu ise 31 yerine beş delege ile temsil edilecek.
Kuruluş tarihine bakılmaksızın tüm barolar için, baro organlarının seçimi 2 yılda bir ekim ayının ilk haftası içinde, TBB organlarının seçimi ise 4 yılda bir aralık ayı içinde yapılacak. Seçimler, sonu çift rakama tekabül eden yıllarda yapılacak.
Yoklama heyecanı
Çoklu baroyla ilgili kanun teklifini gece 03.00’e kadar çalışıp kabul eden TBMM Genel Kurulu, haftasonu olmasına karşın daha önce alınan karar gereği dün askeri disiplin kanun teklifini görüşmek için tekrar toplandı. CHP yoklama isteyince salon karıştı. Toplanmayacak beklentisi olanlarla toplanacak beklentisi olanlar 3 dakikalık yoklama süresini, başkanlık kürsüsü önünde heyecanla bekledi. AK Parti, yoklama sayısına kıl payı da olsa ulaştı ve görüşmelere devam edildi.
İlk adım ekimde
Görev sürelerine bakılmaksızın tüm barolarda baro başkanlığı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulu üyelikleri ile TBB delege seçimleri 2020 yılı Ekim ayının ilk haftasında; TBB Başkanlığı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulu üyelikleri seçimleri ise 2020 Aralık ayı içinde yapılacak.
TBB Genel Kurulu’nun olağanüstü toplantısı, 10 yerine 25 baronun yönetim kurulunun yazılı talebiyle gerçekleştirilecek.
Birden fazla baronun bulunduğu illerde adli yardım bürosu, baroların eşit olarak temsili esas alınarak oluşturulacak. Büroda görevlendirme, o ildeki avukatlar arasın-da eşitlik gözetilerek yapılacak.
Yeni avukatlar, mesleklerinin ilk 5 yılında, kayıtlı olduğu baronun öngördüğü aidatı yarı oranında ödeyecek.
Avukat yazıhaneleri ve konutları ancak mahkeme kararıyla ve kararda belirtilen olayla ilgili olarak Cumhuriyet savcısı denetiminde ve kayıtlı olunan baro temsilcisinin katılımı ile aranabilecek.
Avukatlar mahkemelere, TBB tarafından şekli belirlenen cübbeyle çıkacak. Avukatlara, staj dönemi de dahil baro ve birliğin iş ve işlemleri ile mesleğin icrası kapsamında kılık ve kıyafetle ilgili herhangi bir zorunluluk getirilemeyecek. Böylece başörtüsü takan avukatlara artık müdahale edilemeyecek.
Özkoç: AYM’ne götüreceğiz
CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, barolara ilişkin düzenlemenin Türkiye’nin üniter yapısına yönelik bir tehdit olduğunu savunarak, “Herkes kendi siyasi görüşüne göre kutuplara ayrılıp kendi barosunu kuracak demektir” dedi. Özkoç düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) götüreceklerini söyledi. Özkoç, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in “erken seçim”e ilişkin söylemlerine ilişkin görüşünün sorulması üzerine de, “Dua ediyorum ki bir an önce erken seçim olsun. Meral Akşener’in dediği bir an önce gerçekleşsin” dedi.
Fotoğraf: Mustafa İstemi