‘Darbenin yasal kılıfı’ denen yasa değişiyor

Hükümet, tarihi bir adım atarak, 27 Mayıs 1960, 12 Mart 1971, 12 Eylül 1980 askeri darbe ve müdahalelerine, postmodern darbe olarak nitelenen 28 Şubat sürecindeki uygulamalara dayanak gösterilen TSK İç Hizmet Kanunu’nun 35. maddesini değiştirecek bir tasarı hazırladı. Tasarıya göre, değiştirilen düzenleme ile 1934’ten bu yana “TSK’nın vazifeleri” arasında sayılan “cumhuriyeti koruma ve kollama” görevi bütünüyle sonlanacak. Asker, sadece yurtdışından gelecek tehditlere karşı görev yapacak. Askerliğin tanımı da “cumhuriyeti kollamak için harp sanatını öğrenmek” değil, “harp sanatını öğrenmek ve yapmak mükellefiyeti” olarak tanımlanacak.

Kritik maddeler değişiyor
Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu’nda değişiklik yapmak üzere hazırlanan tasarının 15, 16 ve 17. maddeleriyle 35. madde ile benzer içerikli, askere müdahale olanağı yaratan düzenlemelerin de değiştirileceği düzenlendi.
Tasarının 15. maddesinde, TSK İç Hizmet Kanunu’nun 2. maddesinin “Askerlik: Harp sanatını öğrenmek ve yapmak mükellefiyetidir” şeklinde değiştirildiği vurgulandı. Maddenin mevcut halinde, askerlik, “Türk vatanını, istiklal ve Cumhuriyetini korumak için harb sanatını öğrenmek ve yapmak mükellefiyetidir. Bu mükellefiyet özel kanunlarla vaz’olunur” hükmü yer alıyor. Böylece, askerliğin tanımı, savaşla sınırlanırken, “istiklal ve cumhuriyeti korumak” görevi kaldırıldı.

TSK’nın vazifesi
Tasarının 16. maddesinde, “Silahlı Kuvvetlerin vazifesi: Türk yurdunu ve Anayasa ile tayin edilmiş olan Türkiye Cumhuriyetini kollamak ve korumaktır” şeklindeki 35. maddesinin de şu şekilde değiştirileceği belirtildi:
“Silahlı Kuvvetlerin vazifesi; yurtdışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmak, caydırıcılık sağlayacak şekilde askeri gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurtdışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.”
Tasarının 17. maddesinde ise siyaset-asker ilişkileri açısından çarpıcı bir değişiklik yapıldı. Kanunun 43. maddesinin birinci fıkrasının, “Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları siyasi faaliyette bulunamaz” şeklinde değiştirileceği belirtildi.

ÇİÇEK: OLUMLU GELİŞMELER

TBMM Başkanı Cemil Çiçek, 35 madde değişikliği için şunları kaydetti: “Bizim hukukumuzda halen ayıplanması gereken demokratik anlayışlar, demokratik standartlarla ve Türkiye’nin bugün geldiği noktayla bağdaşmayan ve her fırsatta da ileri geri tartışmalara sebebiyet veren hem kanunlar hem kanun maddeleri var. Bu tartışmaları bir noktaya getirmek lazım. Aksi takdirde bundan kurumlar da yıpranıyor, bunun üzerinden Türkiye başka anlamsız tartışmaların da içine giriyor. Bu nedenle böyle bir teklif gelirse hükümet tarafından, zannediyorum Meclis de bunu olumlu karşılayacaktır. Ben de şahsen olumlu buluyorum. Bu konuyla ilgili yeteri kadar tartışma yapıldı. Bir an evvel yasalaşması lazım.”

HAMZAÇEBİ: ALTI BOŞ OLABİLİR

CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, askeri darbelerin yasal dayanağı olarak gösterilen TSK İç Hizmet Kanunu’nun 35. maddesini değiştiren tasarıya benzer düzenlemeyi daha önce iki kez Meclis Başkanlığı’na sunduklarını söyledi. Hamzaçebi, dün düzenlediği basın toplantısında, hükümetin demokratikleşme adı altında getire getire TSK İç Hizmet Kanunu 35. maddeye ilişkin düzenlemeyi getirdiğini belirterek, buna ilişkin düzenlemeyi daha önce iki kez verdiklerini söyledi. Hamzaçebi, “Hükümet eğer demokratikleşme konusunda adım atmak istiyorsa bizim TBMM Başkanlığı’na verdiğimiz 9 adet kanun teklifi var, gelin bunları yasalaştıralım” diye konuştu.

BALUKEN: ÖNEMLİ BİR ADIM

BDP Grup Başkanvekili İdris Baluken, dün Meclis’te düzenlediği basın toplantısında, bir gazetecinin, TSK?İç Hizmet Kanunu’nun 35 maddesinde yapılması planlanan değişiklikle ilgili sorusuna “Önemli bir adımdır. Bizim önerdiğimiz bu yol haritasında da darbelerle ilgili bu mevzuatın değiştirilmesi ve Türkiye’de artık darbeler tarihinin, sayfasının açılmayacak şekilde tarihe karışması önemlidir. Ama tek başına yeterli bir adım olarak değerlendirmiyoruz. Ancak mutlaka başka adımlarla birlikte desteklenmelidir düşüncesindeyiz” yanıtını verdi. Baluken, çözüm sürecine ilişkin olarak da birinci aşamanın bittiğini belirterek, “Artık top hükümette, Meclis’te” diye konuştu.

ANKARA Milliyet