20.12.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Ayşegül Kahvecioğlu
Meclis’in 12 gün kesintisiz devam eden bütçe maratonu önceki gece tamamlandı. Genel Kurul’da 155 saatlik görüşmelerin ardından 2021 yılı bütçesi kabul edildi. Açılış ve kapanış birleşimlerine CHP ve MHP liderlerinin de katıldığı görüşmeler, zaman zaman sert tartışmalara, zaman zaman renkli diyaloglara sahne oldu.
Korona salgınına ilişkin veriler, ekonomik göstergeler, asgari ücret, Tank Paleti Fabrikası’nın devri, FETÖ ve PKK ile mücadele tartışma başlıkları arasında yer alırken, “kuru ekmek” ve “tahinli kabak tatlısı” polemiği bütçenin unutulmazları arasına girdi.
‘Kurşun asker’ tepkisi
Adaylık tartışması: CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun AK Partili vekillerin “Cumhurbaşkanlığı’na aday ol” çağrılarına verdiği, “Benim aday olup olmayacağımı size kim söyledi?” yanıtı bütçe maratonuna daha ilk günden damgasını vurdu. Kılıçdaroğlu’nun iktidara çok sert eleştirilerde bulunduğu bütçe konuşmasında Beşiktaş’taki terör saldırısında şehit olan bir polisin babasına 121 lira 96 kuruş aylık bağlandığını söylemesi; AK Partili vekillere “kurşun asker” benzetmesi yapması sonraki günlerde yaşanacak tartışmaların fitilini ateşledi.
‘Bedelli’ vekiller: CHP’li Mahmut Tanal’ın, AK Partili üç vekilin bedelli askerlik yaptıklarını açıklayıp, TBMM’nin ödediği parayı iade etmemeleri halinde suç duyurusunda bulunucağını söylemesi tansiyonu yükseltti. AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş, “Arkadaşlarımızın üçü de TSK Güçlendirme Vakfı’na 25 bin TL bağış yaptı. Dekontları burada, verebilirim” açıklaması yaptı.
Farklı hesaplama
Maaş hesabı: CHP Grup Başkanvekili Engin Altay’ın, “2002’de Demirel’in maaşı asgari ücretin 13 katıydı; Tayyip Erdoğan’ınki 35 katı” sözleri de AK Partili ve CHP’li vekiller arasında gerilim yarattı. AK Parti Grup Başkanı Naci Bostancı, “2003’te Cumhurbaşkanı maaşıyla asgari ücret arasındaki kat sayı farkı 50’dir. Brüte göre hesapladığınızda 70 çıkıyor. Bugün 27 kat çıkıyor” derken, tartışma, iki gün boyunca farklı hesaplama yöntemleriyle gündemden düşmedi.
Oh paralar millete: Genel Kurul’da gerilim İçişleri Bakanlığı bütçe görüşmelerinde tavan yaptı. Bakan Süleyman Soylu’nun üniversite öğrencisi Kemal Kurkut’un 2017’de Diyarbakır’daki ölümüyle ilgili sözlerini HDP’liler uzun süre sıra kapaklarına vurarak protesto etti. HDP’li Dirayet Dilan Taşdemir’in, “Partimize, Kobani eylemleri bahane edilerek 6 yıl sonra kumpas davası açıldı. Partimizden IŞİD’in intikamı alınmak isteniyor” sözlerinin ardından ise AK Parti ve HDP’li vekiller birbirlerinin üzerine yürüdü. Soylu, HDP’lilere yönelik kullandığı, “haysiyetsizler” ve “oh, paralar PKK’ya değil millette gidiyor oh” ifadeleri de hafızalara kazındı.
“Kuru ekmek” tartışması: Tarım Bakanlığı bütçesi görüşülürken, CHP’li Altay’ın, “Millet aç. Midesine kuru ekmek giriyor” ifadesine AK Partili Şahin Tin, “o zaman aç değil demek” yanıtını verdi. Bu diyalog son güne kadar her tartışmada gündeme geldi.
Tahinli kabak: CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç ile Sanayi Bakanı Mustafa Varank arasında “Külliye menüsü” atışması yaşanırken, AK Partili Salih Cora’dan, “Şatafat içinde yaşayanlar, sürekli fakirlik edebiyatında bulunuyorlar. Ben akşam yemeğinde hamsi yedim ama Kahramanmaraş milletvekilimiz kabak tatlısını tahinli yedi” çıkışı geldi. Öztunç’un “Eğer, ben kabak tatlısı yediysem Allah benim belamı versin. Kuru fasulye, pilav yedim” yanıtı da bütçe tutanaklarına girdi.
Çakıcı gerilimi: Adalet Bakanlığı bütçesi görüşülürken MHP ile CHP ve HDP arasında İnfaz Yasası’ndan yararlanarak cezaevinden çıkan organize suç örgütü liderliğinden hükümlü Alaatin Çakıcı üzerinden tartışma çıktı. MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay’ın, “Alaattin Çakıcı terörist değildir ama Mahir Çayan teröristtir” ifadesine CHP’li mevkidaşı Engin Özkoç, “Çakıcı, adam öldürmüş ve adam öldürtmüştür. Terör örgütlerinin kendisidir, başıdır, mafyanın da başıdır” yanıtını verdi. HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş ise, “Biz size ne Mahir Çayan’ı ne Demirtaş’ı yedirtmeyiz” dedi.
Var olmayan sorun: Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un Kovid-19’un sağlık çalışanları için meslek hastalığı sayılması taleplerine, “Var olmayan bir sorunu konuşuyoruz. Şartları ve illiyet bağı kurulursa zaten vazife malulü veya meslek hastalığı oluyor” yanıtı kamuoyunun gündeminden düşmedi.
Tartışmalarla bitti
Beyninden konuş: Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ile CHP’li Deniz Yavuzyılmaz arasında İzmir Otoyolu ve Osmangazi Köprüsü’ne ilişkin tartışma çıktı. Bakan, CHP’li vekile yönelik kullandığı, “beyninden konuş” ifadesi nedeniyle özür dilemek durumunda kaldı.
‘Diktatör’lü final: Bütçe görüşmeleri AK Parti ve CHP arasındaki “diktatör” ve “beşinci kol faaliyeti” tartışmalarıyla sona erdi. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, Cumhurbaşkanı’nın muhalefete yönelik, “5. kol faaliyeti” nitelemesini, İspanyol faşist diktatör Franco’nun kullandığını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın, “Franco’nun ruhu bugün CHP’de yaşıyor” sözlerine, CHP’li Altay, “Ya Kuran çarpsın Franco yerli ve milli. Cumhurbaşkanımızın, ‘Ben gidersem tek devlet, tek bayrak biter’ paranoyası var. Hitler de, ‘ben düşersem Almanya yok olur’ demiş. Trump, ‘beni azlederseniz piyasalar çöker, herkes yoksullaşır’ demiş. Biri de, ‘Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır; fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır’ demiş. Olay budur kardeşim” karşılığını verdi.
AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu bunun üzerine “Recep Tayyip Erdoğan’a saygı gösterilmesi milli bir vecibedir” diye konuştu.
Maraton sonu hatırası
Genel Kurul’da 2021 Merkezi Bütçe Kanunu’nun kabul edilmesinin ardından gelenek haline gelen hatıra fotoğrafı çekimlerine geçildi. TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay da milletvekilleri ile birlikte poz verdi. Bu yıl hatıra fotoğrafına İYİ Parti grubu da katıldı.
Feyzi Berdibek
İniyor ama çıkmıyor!
Meclis’in tatilde olduğu yaz aylarında Genel Kurul salonunda yapılan tadilat kapsamında milletvekili konuşma kürsüsü de yenilenmişti. Kürsüye, engelli sandalyesi kullanan milletvekilleri düşünülerek asansör sistemi özelliği getirildi. Daha önce engelli vekillerin mikrofona yetişmesi için kürsü önüne platform konulup, vekilin tekerlekli aracı onun üstüne çıkarılırken, 1 Ekim’de başlayan yeni dönemle birlikte asansör kürsü devreye girdi.
Bütçe görüşmeleri sırasında HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu için kürsü asansörü çalıştırıldı ve Piroğlu rahatlıkla konuşmasını yaptı. Daha sonra kürsüye 1.93 boyuyla AK Parti Bingöl Milletvekili Feyzi Berdibek geldi. Berdibek, konuşma metnini kürsüye bıraktı ve asansörün kürsünün boyuna göre yükselmesini bekledi ama kürsü bir türlü yukarı çıkmayınca, metni eline alarak konuşmasını tamamladı. Berdibek, daha sonra kuliste milletvekili arkadaşlarına espriyle karışık, “kürsüyü yükseltmediler vallahi gönül koydum” sitemini aktardı. Berdibek’in bilmediği bir şey vardı; kürsü aşağı iniyor ama yukarı çıkmıyordu.
Kürsü kazası
CHP Niğde milletvekili Ömer Fethi Gürer, bütçe görüşmelerinde kürsü kazası yaşadı. Konuşması için kürsüye poşet içinde mercimek, nohut fasulye gibi ürünlerle çıkan Gürer, üreticiden tüketiciye gelene kadar artan fiyatları dile getirdikten sonra elindeki paketleri sert biçimde kürsüye bırakınca paketler patladı. Kürsüye ve yere saçılan mercimekleri tek tek toplamak da kavaslara düştü.
Musa Piroğlu
Siyasi nezaket
Meclis’te sert tartışmaların yaşandığı bütçe görüşmeleri sırasında, “siyasi nezaket” sahneleri de objektiflere yansıdı. AK Parti Grup Başkanı Mehmet Naci Bostancı, CHP liderinin sırasına doğru giderken, Kemal Kılıçdaroğlu da ayağa kalktı. Karşılıklı nazik selamlaşmanın ardından ikili bir süre ayakta sohbet etti.