Ankara-Erivan hattı Serdar Kılıç’a emanet

AYDIN HASAN Ankara - Türkiye ile Ermenistan arasındaki diplomatik ilişkilerin normalleşmesini sağlama süreci, iki ülkenin “özel temsilci” görevlendirilmesi ile resmen başlıyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dün yaptığı açıklamada “Sayın Cumhurbaşkanımızın da tensipleriyle eski Washington Büyükelçimiz Serdar Kılıç’ı özel temsilci olarak, resmi olarak görevlendireceğiz” dedi.

1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Ermenistan’la ilişkiler, Türkiye ülkenin bağımsızlığını ilk tanıyan ülkelerden biri olmasına rağmen normalleşme sürecine giremedi. Bunun önündeki en önemli iki engeli; Ermenistan’ın Osmanlı döneminde 1915 yılında uygulanan tehcirin soykırım olduğu iddiası ile Ermenistan’ın komşularının toprak bütünlüğüne saygı ve sınırların değişmezliği ilkesine bağlı kalma yönündeki sorunlu tutumu oluşturdu.

İşgal ilişkileri kopardı

Ermenistan’ın 1993 yılında Azerbaycan topraklarına yönelik işgali üzerine, Türkiye ile Ermenistan arasında geliştirilmeye çalışılan ilişkiler daha başlangıçta koptu, sınır kapatıldı. 2009’da ‘futbol diplomasisi’ olarak adlandırılan ve dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Erivan’da iki ülke futbol takımlarının maçını izlemeye gidişi ve dönemin Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın Türkiye’ye gelişi ile bir süreç başladı. Zürih’te iki protokole imza koyulmasına kadar ilerleyen süreç, hem Azerbaycan’ın o dönem sert tepkisi hem de Ermenistan’ın ilerleyen süreçte protokolleri iptal etmesi ile yaşama geçmedi.

Türkiye ile Ermenistan arasında 2009 yılındaki başarısız girişimlerin ardından yeni bir süreç başlatıldı. Bu kapsamda Türkiye ve Ermenistan’ın özel temsilcilerinin göreve başlamasıyla istişare ve normalleşme için yol haritası sürecinin başlatılması bekleniyor. Türkiye’nin altını özellikle çizdiği nokta ise bu kez sürecin Azerbaycan ile koordineli biçimde yürütüleceği. Görüşmelerde ilerleme sağlanması durumunda ancak karşılıklı büyükelçilik açılması aşamasına gelinecek.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, Brüksel’de önceki gün üçlü toplantı gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından liderler ılımlı mesajlarını sürdürdü.

Türkiye’nin Ermenistan Özel Temsilcisi olarak Serdar Kılıç görevlendirildi. Çavuşoğlu,  “Sayın Cumhurbaşkanımızın da tensipleriyle eski Washington Büyükelçimiz Serdar Kılıç’ı özel temsilci olarak, resmi olarak görevlendireceğiz” dedi. Kılıç’ın, ABD’nin Ankara-Erivan arasında normalleşmeyi desteklediği süreçte görev alması dikkat çekiyor.

ABD: Memnuniyetle karşılıyoruz

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Twitter’dan yaptığı açıklamada özel temsilciler atanmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek süreci güçlü bir şekilde desteklediklerini ifade etti.

Paylan’dan destek

HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı ve Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Ermenistan ile normalleşme sürecine tam destek vereceğini açıkladı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun açıklamalarını ‘tarihi bir açıklama’ olarak niteleyen Paylan, “Yeni bir fırsat penceresi var. Bu fırsat penceresini değerlendirmeliyiz. Türkiye’nin bir milletvekili olarak her türlü sorumluluğu alacağımı ilan ediyorum” dedi.