27.06.2021 - 12:51 | Son Güncellenme:
Vücut için gerekli olan Omega 3 yağ asitlerinin insan sağlığı açısından faydaları çoktur. Pek çok hastalığa iyi gelen omega 3 genellikle yağlı balıklarda ve yeşil sebzelerde bulunur.
Omega 3 Nedir?
Omega 3 yağ asitleri; insan vücudunun kendi kendine üretemediği bundan ötürü de gıda şeklinde dışarıdan alınması gereken bir yağ asidi çeşididir. İnsanın vücudunda pek çok temel göreve sahiptir. Depolanmadıklarından ötürü sürekli tüketilmesi, sağlık açısından oldukça önemlidir. Kalp ve damar sistemi, sinir sisteminin gelişimi ve bağışıklık sistemi üzerinde oldukça olumlu etkilere sahiptir. Sardalya, ringa, somon, ton balığı, morina gibi yağ bakımından zengin balıklarla ıspanak, lahana, ceviz, semizotu, soya fasulyesi, keten, kenevir ve chia tohumu gibi bitkisel besinler omega 3 bileşeni bakımından zengindir.
Omege 3 Ne İşe Yarar?
Omega 3 yağ asidi, insan vücudunun alması gerektiği çoklu doymamış yapıda yer alan temel yağların içerisindedir. Bunlar; F vitamini şeklinde de isimlendirilir. Omega 3 yağ asidi türleri içerisinde en önemli olanlar ise; gamma linolenic asit, alfa linolenik asit, dokosahekssaenoik asit, eikosapentaenoik asit olarak sıralanabilir. Balık yağında yer alan omega 3 asidi türleri; eikosapentaenoik asit ve dokosahekssaenoik asittir. Alfa-linolenik asit ise fındık ya da tohumlu bitki kaynaklı olan besinlerde yer alır. Eikosapentaenoik asit ve dokosahekssaenoik asit; retinanın ve beyin dokusunun yapısına katılan omega 3 yağ asidi türleri şeklinde bilinmektedir.
Omega 3'ün eksikliği vaziyetinde insan vücudunda; cildin kuruması gibi pek çok cilt hastalıkları, artrit, astım, şeker, büyümede gerileme, kanserin bazı çeşitleri veya öğrenme eksikliği görülebilmektedir. İnsanların beslenme programına omega 3 eklemesi ya da omega 3 yağ asitlerinin besin kaynağı şeklinde bilinen balık yağının dışarıdan takviye olarak alınması neticesinde; hipertansiyon, kalp ve damar rahatsızlıkları, alerji, bağışıklık ve sinirsel bozukluklar gibi sorunların önüne geçtiğine dair çalışmalar bulunmaktadır.
Bazı rahatsızlıklardan korunmak ve bağışıklığı güçlendirmek adına gün içerisinde en az 1 gram omega 3 yağ asidi tüketmek gerekir. Omega 3 yağ asitlerinin etkisini en fazla seviyede görmek adına omega 3 kullanımı esnasında omega 6 yağ asitlerinin kullanımını sınırlandırmak önemlidir. Omega 6 yağ asitleri; ay çiçek, mısır, soya ve pamuk yağları olarak sıralanabilir.
Omega 3 Faydaları Nelerdir?
Omega 3 yağı asidinin insan sağlığı açısından pek çok faydaya sahip olduğunu belirtmek mümkündür. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Trigliseritler ve kolesterol düşer, böylece ateroskleroz ve buna bağlı kalp hastalıkları, kalp krizi ve akut inme riski azalır.
- Bağışıklık sistemi güçlenir
- Kansere karşı koruma sağlanır
- Beyin, retina, sperm, cilt hücreleri güçlenir
- Kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur (diyabet için faydalı)
- Kanı inceltir ve akışını kolaylaştırır, kanın pıhtılaşmasını önler
- Yangı önleyici etkisiyle romatizmal hastalıklara karşı koruma sağlar
- Bebeklerin beyin ve retina gelişimini desteklekler
- Erken doğum riskini azaltılır
- Hamilelik süresini ve bebeğin doğum ağırlığını artırır
- Doğum sonrası depresyonundan korur
- Omega-3 yağ asitleri ayrıca çocuğun matematik zekasının geliştirilmesine, okuma, telaffuz ve yazma beceresini artırılmasına yardımcı olabilir.
- Depresyon tedavisini destekler
- Bunama ve Alzheimer hastalığı riskinin azaltmasına yardımcı olur
- Ruh hali, konsantrasyon, bellek, dikkat ve davranış bozukluklarına karşı yardımcı olur
- Saldırganlık azaltma ve sakinleştirme özelliği bulunur
- Mizaç, tepkisellik ve kişilik üzerinde olumlu etkisi vardır
- Yüksek doz omega-3 alımı gözde yaşa bağlı olarak gelişen sarı nokta hasarları riskini önleyebilmektedir.
- Omega-3 yağ asitleri eksikliğinde, retinada görme fonksiyonunun azaldığı tespit edilmiştir.
- Kemiklerde kalsiyum toplanmasına destek olarak güçlenmelerini sağlar
- Eklem iltihabı ve kıkırdağa zarar veren enzim aktivitesini azaltır
- Eklemlerde hassasiyet ve sabah sertliğini azaltır
- Romatoid artritli hastada ilaç ihtiyacını azaltır
- Kalp damar hastalığı riski olanların ya da bu hastalığa yakalanmış olanların kalp sağlığını korumaya yardımcı olur.
- Damar sertliği oluşumunu yavaşlatır.
- Trigliseritlerin kan düzeyini düşürür.
- Kalp krizi sonrası felç, ikinci bir kalp krizi ve krizden kaynaklı ölüm riskini azaltır.
Omega 3 Balık Yağı Hapı Ne Zaman Alınmalıdır?
Omega 3; vitamin takviyesidir. Bununla beraber saf şekilde tabletler olarak üretilmektedir. Omega 3 vitamin takviyesinin tok karna, sabah veya akşam tüketilmesi önemlidir. Bunun yanı sıra dikkat edilmesi gereken en önemli konu, sektörde yer alan omega 3 takviyelerinin EPA ve DHA içeriklerinin değişik miktarda olabilmesidir.
Docosa hexaenoic acid ve Eicosa pentaenoic acid DHA ve EPA omega 3 yağ asitlerinin kısaltılmış adlarıdır. Omega 3 hapının içerisindeki EPA miktarının minimum 900 miligram olması, kalp ve damar rahatsızlıklarıyla alakalı riskleri azaltması adına önem taşımaktadır. Takviyeler satın alınırken içeriğindeki EPA oranına ve toplam doza dikkat etmek oldukça önemlidir. Balık yağı kullanımının belli bir zaman aralığı bulunmamaktadır. Fakat yüksek lif içeren besinler ile beraber tüketilmemesi ve yüksek yağlı besinlerden sonra tüketilmesinin daha yararlı olacağı da düşünülmektedir.
Omega 3 Nelerde Var?
- Soğuk sularda yaşayan somon balığı gibi yağlı balıklar
- Orkinos tipi ton balığı
- Uskumru
- Sardalya
- Hamsi
- Keten yağı
- Ada çayı yağı
- Kivi
- Perilla
- Semizotu
- Ceviz
- Badem
- Fındık
- Soya filizi
- Kuru fasulye
- Soya fasulyesi
- Nohut
- Mısır
- Mısır unu
- Çörek otu yağı
- Kanola yağı
- Soya yağı
- Tatlı patates
- Marul
- Lahana
- Brokoli
ve diğer yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.