Ayrı gayrı masalar

Bir kültürde iltifat sayılan nice jest, bir başkasında hakaret sayılabiliyor. Örneğin, yemekte bir Azeriden sakın bardak istemeyin. Çünkü, bardağın orada özel bir anlamı da var. Genelev demekmiş. Araplar, bütün Latin Amerikalılar, Akdeniz ülkelerinin insanları ve tabii ki Türkler konuşurlarken muhataplarına dokunmayı seviyorlar. Buna karşın, Asyalılar, Avrupalılar, Avustralyalılar, Amerikalılar, Pakistanlı ve Hintliler temastan hoşlanmıyorlar. Biz Türkler, "hayır" anlamında başımızı yukarı kaldırırken bir de ilginç "tcık" sesi çıkarırız ki, yabancılar buna hayran. Amerikalı için başı yukarı aşağı sallamak "evet," sağa sola sallamak "hayır"ken; Bulgarlar herkesin tersine, "evet" için başlarını yukarı, "hayır" için aşağıya sallıyor. Amerikalılar doğrudan gözlerinizin içine bakmayı öğreniyorlar küçükken. Japonlar ve Koreliler doğrudan göz temasından haz etmiyor. Gel de çöz... Kültürlerarası sofra adabı jestleri testusuna buyur ola bu kez de...1- Polonyada bütün biçimde kızartılmış balık yerken, balığı niçin ters çevirmezmişsiniz?a. Çünkü balığın altında ne var görmek istemeyeceğinizdenb. Kılçıklar dökülüverir, bu da kısmetiniz kapanacak demekmişc. Balıkçı kayığını alabora edeceksiniz demekmişd. Hepsi2- Japonyada yemeğinizi beğendiğinizi nasıl gösterirmişsiniz?a. Büyük bir alkış kopararakb. Ayağa kalkıp saygı işareti çakarakc. Kırmadan ama oldukça sert bir şekilde bardağı masaya vurarakd. Makarnanızı yüksek sesle höpürdeterek yiyin3- Çinli anneler çocuklarına tabakta yiyecek bıraktırırlar mı?a. Hayır, Çinde yiyecek kıt ve pahalıdırb. Az yiyecek verdiler ve siz hâlâ açsınız anlamına geleceğinden tabağınızı sıyırmanız terbiyesizlik addedilirc. Sadece pilav tabağınızı tertemiz edebilirsinizd. Yalamamanız şartıyla tabağı tertemiz edebilirsiniz4- Avusturyada insanlar şerefe kadeh kaldırdıklarında niçin birbirlerinin gözlerine bakmak zorundadırlar?a. Herkesin diğerinin göz rengini bilmesi terbiye icabıdırb. Masayı paylaştığın kişinin gözlerinin içine bakarak kadeh kaldırmaktan doğal ne olabilir?c. Kim daha çabuk fondip yapacak diye oyun oynarlard. Kim daha sarhoş, ona göre arabayı kim kullanmalı anlamak için 5- Solaksınız ve İranlı ev sahibiniz size bir çatal veriyor. Ne yapmalısınız?a. Çatalı sol elle kullanın gitsinb. Çatalı sağ elinizle kullanın siz dec. İranda sadece sağ elle yemek yenir, sol el sadece taharet için d. Nolur nolmaz yemekten vazgeçin6- Japonyadasınız. Yemekte havadan sudan konuşurken futboldan değil başka bir spordan söz açıyorsunuz! Japonyadaki en popüler spor hangisi? a. Karate b. Basketbol c. Beysbol d. Pinpon7-Japonyada davetli olduğunuz bir eve girerken ne yapmalısınız?a. Amuda kalkmalısınız.b. Yedi kere öksürmelisiniz c. Ayakkabılarınızı çıkarmalısınız d. Hafızanızı geyşa meyşa gibi kalıntılardan temizlemelisiniz8- İspanyada bir kafe barda yediniz içtiniz. Kalkarken kırıntıları, kağıt peçeteleri, artıkları ne yapacaksınız?a. Bırakın ve kalkarken oley diye bağırın b. Her masada bulunan çöp sepetlerine atınc. Boş bir tabağa koyund. Her şeyi yere atın, kapatırken süpürürler9- Pariste bir şeften ketçap istemenin yolu nedir?a. Kessap, sil vu ple!b. Şeften ketçap istemek hakaret kabul edilir. Vaaay, yemeği beğenmediniz demek!c. Genellikle ketçap bulunmayacağından sizi anlamazlard. Amerikalı mısınız diye hemen "gard" alırlar10-Almanyanın havalı restoranlarında patatesi neyle kesersiniz?a. Parmaklarınızlab. Bıçaklac. "Swiss army knife"ınızdaki özel patates çakısıylad. Çatalla11-İtalyanlarla sofradayken konuşmayacağınız konu nedir?a. Dinb. Politikac. II. Dünya Savaşıd. Hepsi yani hiçbirini12- Portekizliyle yemekteyken konuşacağınız temel konu nedir?a. Fiestab. Fadoc. Futbold. Fepsi13- Yemeği beğendiğini belli edeceği zaman kulak memesini baş parmak ve işaret parmağıyla sıkan millet hangisi?a. Eskimob. Brezilyalıc. Portekizlid. Danimarkalı14- Kanadada Eskimolar yemeği beğendiklerini nasıl belli ederler?a. Tabağın altına fok balığı dişi koyarakb. "Bin Teşekkür Dansı" yaparakc. Şefin burnuna burunlarını sürterekd. Geğirerek15- Genellikle Batılı bir işadamının bir Türk ile üzerinde anlaşamadığı temel davranış nedir? Örneğin, yemeklerde. a. Israr b. Israr ısrarc. Yine ısrar d. İlle de ısrar, örneğin, ikram edilen bir şeyi, ayran içmek istemediğini nazikçe söyleyen bir Amerikalıya "ha babam" ısrar etmek. Yanıtlar: 1) c, 2) d, 3) b, 4) b, 5) c, 6) c, 7) c, 8) d, 9) b, 10) d, 11) d, 12) d, 13) b, 14) d, 15) d. Yazara e-mail Kuşkusuz lüks bir restoranda elleriniz yerine ayaklarınızı kullanarak yemek yenilmeyeceğini bilirsiniz... Peki ya Sudanda? Devenizi de masanızın yanına getirmeli misiniz? Çorbanızdaki karıncalara ne demeli? Onları çıkartmalı mısınız, yoksa bırakın boğulsunlar mı? İçtiğiniz kolanın sonuna geldiğinizde pipetinizden çıkaracağınız o höpürdetmeli emiş sesi yüzünden tevkif edilir misiniz? Sofra adabı zordur... Hele kültürden kültüre jestleri yorumlaması en zor olanı... Fadime, Temele tavuğu elle yeme diye kızınca, bir eline bıçak diğerine de çatal alan Temel sorar: "Tavuğu nasul tutacağum daa?" Aynen Etiyopyadaki gibi, çatal bıçakla tavuk yiyeni görünce kahkahayı basarlarmış. Buna karşın, İngilterede garsonlardan soğuk bakış kazanmanın yolu tavuğu elle yemek olabilir.