Youtuber'lar, gençleri yanlış mı yönlendiriyor?
Youtuber'lar meselesi Başak Kablan sayesinde bir kez daha gündeme geldi. Kablan'ın 'Sokak fotoğrafçılığında izin alma zorunluluğu yoktur' iddiası üzerine ortalık karıştı. Genç Youtuber için 'yanlış yönlendiriyor' denildi... Peki Youtuber'lar gençleri yanlış mı yönlendiriyor? Youtuber'ların hata yapma lüksü yok mu?
Youtuber'lar, gençleri yanlış mı yönlendiriyor?
Youtuber'lar meselesi Başak Kablan sayesinde bir kez daha gündeme geldi. Kablan'ın 'Sokak fotoğrafçılığında izin alma zorunluluğu yoktur' iddiası üzerine ortalık karıştı. Genç Youtuber için 'yanlış yönlendiriyor' denildi... Peki Youtuber'lar gençleri yanlış mı yönlendiriyor? Youtuber'ların hata yapma lüksü yok mu?
Durup düşünmemizi sağladı
Her şey geçtiğimiz günlerde Başak Kablan'ın bir videosuyla başladı. Youtuber'lar arasında içerikleriyle, çalışkanlığıyla, vizyonuyla kendini hemen fark ettiren bir isim Başak Kablan.
Kitap yazdı ama hiçbir zaman 'kitap çıkartan Youtuber' olmadı. Her zaman farkını ortaya koydu. Videolarında değindiği konular ile durup düşünmemizi sağladı.
'Sokak fotoğrafçılığı' tartışması
Kablan, son videolarından birinde şunu söylemiş: "Sokak fotoğrafçılığında izin alma zorunluluğu yoktur..." Başak Kablan videosunda her zamanki gibi yine özgüvenli ve hitabı kuvvetli.
Ancak bu iddianın aslında doğruyu yansıtmadığına dair çeşitli iddialar da ortaya atılınca, ortalık biraz karıştı. Deneyimli gazetecilerden "Kişilik hakları kamusal alanda da devam eder, bu yüzden sokakta fotoğrafı çekilen kişi ya rıza göstermelidir, ya da görüntü alınmasında kamu yararı olduğu kanıtlanmalıdır" yorumu geldi.
"Bu cüret nereden geliyor?"
Kablan'a daha sert eleştiriler de geldi elbette.
Mesela bir tweet'te şunlar yer aldı: "10 yıldır fikri ve sınai haklar hukukçusuyum. Şu videonun çeyreği kadar iddialı fikir beyan etmiyorum hâlâ. Bu cüret nereden geliyor?"
Gelinen noktayla tekrar en başa dönüyoruz: Youtuber'lar, gençleri yanlış mı yönlendiriyor? Youtuber'ların hata yapma lüksü yok mu?
Eski-yeni çatışması
Küresel çapta bir yenilenme dönemindeyiz. Teknolojinin dört nala koşmasıyla birlikte yıllardır aşina olduğumuz kanallar birer birer eskidi, yerlerine yeni rakipler geldi.
Ama öyle bir andayız ki, eskiyi "Şak!" diye bırakmıyoruz. Yeniye adapte olmuş durumdayız ama henüz 'yeni'nin, 'eski'nin yerini almasına da hazır değiliz.
Radyo, televizyon, video, gazete, internet, kitap, sinema, müzik...
"O kadar kusur kadı kızında da bulunur"
Facebook, Twitter ve Instagram gibi Youtube da birçoklarımız için yeni, heyecan verici ve eskinin yerini almayı hak eden bir platform. Televizyon başında 'edilgen' konumumuzu yerle bir etmeye oynuyor. Ve başarıyor da.
Youtube'u açmanız yeterli. Patron biziz. Her ne kadar yanda "Şunu beğendiyseniz şunu da izleyebilirsiniz" dayatmaları çıksa da, algoritması soru işaretleri yaratsa da Youtube henüz bizi kendinden soğutmadı. "O kadar kusur kadı kızında da bulunur" filan diyoruz.
'Demode' yollara hiç girmiyorlar
Bir de kuşak çatışması var elbette... Genç nesil, eski kuşakların 'demode' kaçan kanallarından yürümek yerine alternatif yollardan ilerliyor. Youtuber'lar da en 'gözüken' örneklerden.
Bir genç, "Televizyonda program yapmak istiyorum tıpkı Beyazıt Öztürk ya da Okan Bayülgen gibi. Acaba ne yapsam?" diye düşünmek yerine açıyor Youtube'u. Ve bir video çekip kanalında yayınlıyor. Her şey -aşırı- pratik
"Çok cahiller, bu nasıl bir özgüven?"
Ama tüm bu pratiklik, bu hız, beraberinde çeşitli 'kaza'lara da sebep oluyor. Youtube kanalınızda yayınladığınız videoda bahsettiğiniz şeyler arasında yüzde 1 bile bir bilgi yanlışı varsa, derhal yüzünüze çarpılıyor gerçekler.
"Bilgisizler bu Youtuber'lar, çok cahiller, bu nasıl bir özgüven?" şeklinde eleştirilere maruz kalıyorlar.
Elbette hata yapma lüksleri var
Youtuber'lar hem haklı hem haksız... Haklılar çünkü eskinin tıkanıklığında kendilerine yol yapıyorlar. Kendi çabalarıyla bir şeyleri 'güncelleme' peşindeler. Elbette hata yapma lüksleri var. Çünkü onlar gençler.
Kendilerini eleştiren önceki kuşaklar da hatalarını eski sistem içinde yaptı. Hataları bir nesle mal etmek kadar anlamsız bir 'tepeden bakma' durumu olamaz.
Mesele hata yapmak değil, yapılan hata sonrasında takınılan tavır, eleştirileri kabul edebilme olgunluğu.
Eleştirileri olgunlukla kabul etmeliler
Eğer genç bir Youtuber, "İşin doğrusunu sana söyleyeyim, bu dediğin doğru değil, çaban güzel ama bilgi eksikliğin var" gibi son derece yapıcı bir eleştiriyi 'çocuksu' bir tavırla karşılıyorsa haksızdır.
Ama eğer "Teşekkürler, derhal düzelteyim" diyorsa, işte o zaman yerden göğe kadar pozitif, yapıcı ve şahaneler şahanesidir.
Keşke bu kadar 'aşırı özgüvenli' olmasalar
Youtuber'ların haksız olduğu konu ise şu: Aşırı özgüvenliler... Yeni bir şeyler yaratma iddiasında olan herkes -genç ya da yaşlı- belirli bir özgüvene sahiptir. Ama genç Youtuber'larda genel olarak bir 'aşırı özgüven' problemi olduğu ortada.
Sadece video çekerek para kazanıyor olmaları ya da tamamen niceliksel bir 'takipçi kasma' derdine düşmeleri gibi şeyler onları ister istemez 'yürek yemiş'liğe itiyor. Bu aşırı özgüven sonucunda da en nitelikli Youtuber bile er ya da geç çok basit bir hata yapabiliyor.
Youtuber'lar tartışması bitmez. Ama yine de soğukkanlı yaklaşılması taraftarıyım bu meseleye. Ne eskilere saygısızlık yapılmalı, ne de yenilerin dinamikliğine ket vurulmalı. Orta yolu bulabiliriz bence...
