Valentina Tereşkova: Uzaya çıkan ilk kadın

Valentina Tereşkova’nın hikayesi 1937 yılında başladı. Çiftçi bir babanın kızıydı ve zor günlerde dünyaya gelmişti. II. Dünya Savaşı patlamak üzereydi. Haliyle savaş çıkınca babası da cepheye gitti ve savaşta hayatını kaybetti. Zor zamanlar bitmemişti Valentina Tereşkova için. Maddi olarak sıkıntı yaşadığı için liseyi bırakıp lastik fabrikasında çalışmaya başladı. Ancak hobilerinden geri kalmadı. Amatör olarak paraşütçülükle ilgileniyordu. Amatör paraşütçülüğün hayatını değiştirebileceğini düşünmemişti sanırım. Aradan yıllar geçmiş ABD - SSCB arasında uzay yarışı başlamıştı. 1960’lara geldiğimizde ise bu yarış iyice hız kazanmıştı. O dönem Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ne katılmıştı Valentina Tereşkova. Takvimler 1961’i gösterdiğinde SSCB bir ilki başarmış, ilk insanı uzaya göndermiş ve başarılı bir şekilde geri gelmesini sağlamıştı. Ruslar Amerikalılar karşısında iyice farkı açıyordu. Devamında ise ilk defa bir kadını uzaya göndermek istiyorlardı. Seçmelere başladılar… Ruslar 400 kişi bulmuşlardı aday olarak. Adayların 30 yaşının altında ve paraşütçü olmaları, maksimum 1.70 boy ve 70 kilograma sahip olmaları gerekiyordu. Tereşkova da bunların hepsini karşılıyordu. 399 kişiyi geride bırakıp seçilmişti. Hobisi hayatını değiştirmişti. Ancak seçilmesinde en önemli etken proleter (basitçe; alt sosyal sınıf) geçmişiydi. Bir başka propaganda aracı olarak görülmüştü. Gerekli çalışmalar yapılmış ve Vostok 6 aracılığıyla Valentina Tereşkova uzaya gitmek için hazırlanmıştı. Hem uzaya giden ilk kadın olacaktı hem de ilk sivil unvanını kazanacaktı. 16 Haziran 1963 günü bütün hazırlıkla tamamlanmış Valentina Tereşkova uzaya gitmek için Vostok 6’da yerini almıştı. Uzay yolculuğu başlamış ve başarıyla sonsuz boşluğa çıkmış oldu. Dünya üzerinde 48 tur atmış, 3 gün uzayda kalmıştı. Bu süre, o güne kadar en fazla 36 saat uzayda kalabilmiş ABD’li astronotların da önüne geçen bir süre olmuştu. 48 tur atmasına rağmen başmühendis Korolyov, Tereşkova'nın gösterdiği performanstan memnun değildi. Tereşkova, Dünya'dan gelen telsiz çağrılarına cevap vermemiş ve uzun süre suskun kalmıştı. Korku yüzünden paralize olduğu iddia edilmekteydi. Bunun üzerine uzay aracının kontrolü ilk uzaykadınına bırakılmadı ve otomatik sistemle dünyaya dönmesi sağlandı. Sessizlik ise dedikoduların çıkmasına sebep olmuştu. Tereşkova başarısız mı olmuştu? Uzun süre bu iddia Ruslar tarafından reddedildi. Tereşkova'nın başarısız olduğuna ilişkin kamuoyundan gizli tutulan bu iddialar yüzünden, Sovyetler daha sonra uzun süre uzaya kadın personel göndermedi. Ancak Tereşkova’dan 19 yıl sonra Svetlana Savitskaya SSCB adına uzaya çıkmıştı. Valentina Tereşkova uzaya çıktıktan sonra birçok ödüle layık oldu. Sadece ulusal madalyalar değil, uluslararası madalyalar da kendisine verildi. Ayrıca SSCB tarafından Tümgeneral rütbesi kendisine layık görüldü. Ay'daki bir kratere Tereşkova adı verildi. Yaşamına Rusya’da devam eden Valentina Tereşkova’nın en büyük hayali ise Mars’a gitmek. Kim bilir gerçek olur mu? En azından hayal ediyor bu da bir şey… selcuk.bulut@milliyet.com.tr