Tuncel Kurtiz: Yüreğimizden tutan bir usta

Bir baba, bir usta, bir dayı… Aramızdan ayrılmış olsa da bize bıraktığı yapıtlar ile Tuncel Tayanç Kurtiz, namıdiğer Ramiz Dayı hep bizimle birlikte. Gelin bugün Tuncel Kurtiz'in hayatına Molatik olalım... 1 Şubat 1936’da vali bir baba ve öğretmen bir annenin çocuğu olarak İzmit’te dünyaya gözlerini açtı Kurtiz, İlk adımlarını İzmit’in sokaklarında attı. Her adımında da biraz daha arttı öğrenme merakı, daha 14 yaşındayken Dostoyevski, Emil Zola gibi isimlerle tanıştı. Okudu… Okudukça da sanata, sanatçıya olan tutkusu alevlendi. Babasının görevi nedeniyle birçok farklı şehirler tanıştı Kurtiz, lise öğrenimindeki son durağı ise Haydarpaşa Lisesi oldu. Üniversitede ise onu dur durak bilmez bir kararsızlık bekliyordu. Kısa bir süre Hukuk fakültesinde daha sonra Filoloji, Felsefe, Psikoloji ve Sanat Tarihi bölümlerinde eğitim aldı fakat bu eğitimlerinin hepsini tamamlamadan bıraktı. Çünkü onun tamamlamak, bütünleşmek istediği tek bir gaye vardı: Tiyatro 1959 yılında Dormen Tiyatrosu'nda ilk kez sahneye çıktı Kurtiz, öyle bağlıydı ki sanata hemen ardından da sinema perdesine yansıdı ışıkları. 1964 yılında 'Şeytan'ın Uşakları' adlı sinema filminde ilk defa yansıyan bu ışıklar 1979 yılında gösterime giren senaryosunu o yıllar cezaevinde olan Yılmaz Güney’in kaleme aldığı 'Sürü' filmiyle zirveye çıktı. Aynı sene Gül Hasan filmiyle ilk yönetmenlik denemesini gerçekleştirdi Kurtiz, bu deneme ona 1981 Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde 'En İyi Senaryo Ödülü' olarak geri döndü. Yalnızca tiyatro sahnesine çıkmadı Kurtiz, bir başka tiyatro sahnesinin de temelini attı ve Erol Keskin, Hadi Çaman, Erol Günaydın ve Hadi Çaman ile birlikte Genar Tiyatrosu'nun kurucuları arasında yerini aldı. Sanatı için atan kalbi o yıllarda Menend Kurtiz’e vuruldu. 1967’de başlayan evliliklerinden Aslı adında bir kız ve Mirza adında bir erkek çocuğu dünyaya geldi. 80 darbesi sonrasında Yılmaz Güney'in de ölümüyle yurt dışında yaşamaya başladı Kurtiz, onların dostlukları çok öteye dayanıyordu. Evden ayrılışları, umutları, sanata tutkuları… Yılmaz Güney'in Bebek semtindeki bodrum katını, bir daktiloyu bir de masayı bir de sanatı paylaştı onlar. Umutları da ortaktı, yapıtları da bu hayata bakışları da… Memleketten ayrıldıktan sonra İsveç, ABD ve Almanya'da tiyatro kariyerine devam etti Kurtiz, ve yer aldığı projelerle başarısını bir kez daha ispatladı herkese. İspatladı derken lafın gelişi yani yoksa hangi tutku, hissedilen, yaşanılan hangi duygu ispata gerek duyardı. O da oynamıyor, yaşıyordu rolünü. 90'larda tekrar döndü memleketine Kurtiz ve başarısına burada da devam etti. 2009'da ekranlarda çok konuşulan bir dizi yayınlanıyordu: Ezel… Buraya uzun bir yoldan geldim. Daha uzun bir yolum var. Bu hikâyenin sonu nasıl bitecek bilmiyorum ama nasıl başladığını biliyorum cümleleri ile başlamıştı dizi. Başka bir karakter için yazılan bu cümelelr adeta Tuncel Kurtiz’in hayatı için söylenmiş gibiydi. Bu dizide Ramiz Karaeski karakterini canlandırdı Kurtiz, fakat Kareski olarak değil ‘dayı’ olarak anıldı. Oysa herkes öldürür sevdiğini dedi bu dizide aynı şiiri Ekim 2011'de 48. Altın Portakal Film Festivali'nde 'Yaşam Boyu Onur Ödülü' alırken de seslendirdi. Ramiz Dayı karakteri Kim kazanmış ki ben kazanacaktım seni bu şehri sözleri ile veda etti diziye, Kurtiz de milyonların gönlünü kazanmış olarak ayrılacaktı aramızdan. 27 Eylül 2013'te Etiler'deki evinde geçirdiği kalp krizi sonucu 77 yaşında hayata gözlerini yumdu Kurtiz ve 29 Eylül 2013'te Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Çamlıbel köyünde defnedildi. 2016 senesinde ziyaret etme imkânı bulduğum ve vasiyeti üzerine yapılmadığını öğrendiğim mezarının etrafı memer yerine çiçeklerle süslenmişti. O doğayı çok sevmiş, bu hayatı gözlerini yumduktan sonra da çok sevdiği doğanın bir parçası olmuştu. Ölümünün üzerinden yıllar geçmesine rağmen bize bıraktığı yapıtlar ile bugün yeni bir yaşına girdi Tuncel Kurtiz. İyi ki doğdun ustam… İyi ki geçtin bu hayattan… instagram.com/elifcan.tek twitter.com/elifcantek elif.cantek@outlook.com