Schalke 04, kulübün köklerinin dayandığı emekçi madencileri unutmadı

Dünyadaki her derbinin tarihi bir dayanağı var. Schalke 04-Borussia Dortmund arasındaki Ruhr derbisinin kökeni de madenciliğe ve sanayi işçilerine dayanıyor. Schalke 04 de kapatılan kömür ocaklarını gündeme getirip kulübün köklerinin dayandığı madencilere destek olmak için, Bayer Leverkusen'le oynanan maçta 2 bin maden işçisini tribünlerde misafir etti. Kulübün logosunu da madenci misafirleri için 1 maçlığına değiştirerek güzel bir jeste imza attı. Die Knappen, 'Madenciler' anlamına geliyor. Schalke 04, 1904 yılında Gelsenkirchen'de kuruldu. Adlarının sonundaki 04'ü de kuruluş tarihlerinden alıyorlar. Vestfalya eyaletine bağlı Gelsenkirchen, Almanya'nın en büyük maden ocaklarına sahip bölge. Bu bölgenin takımı olan Schalke'nin o dönemde -ve hala- maden işçilerinin büyük kısmı tarafından desteklenmesi, bu lakabı almalarının sebebi. 1900'lü yılların başında yavaş yavaş tüm dünyaya yayılan ve adına 'futbol' denen oyun, Almanya'nın fakir ve emekçi bölgelerinde de önemli bir izleyici kitlesi edinmişti. Özellikle madencilik gibi şartları çok zor olan, geliri düşük, hayatını ortaya koyarak para kazanılan bir meslekte, insanların eğlenebilmesi önemliydi. O bölgede yaşayan insanların aidiyet duyacağı bir futbol takımı olmasının önemini de böylece anlayabiliriz. Türkiye'nin yaşadığı en büyük trajedilerden olan, 301 maden işçisinin hayatını kaybettiği Soma faciasında Schalke 04 kulübü belki de bu faciayı en iyi anlayabilecek kulüptü. Yayımladıkları mesajda Soma’da meydana gelen maden faciasını acı bir haberle öğrendik. Almanya’nın bir madenci kulübü olarak yastayız. Hayatını kaybeden madencilerin ailelerine sabır, yaralı kurtulanlara acil şifalar dileriz” demişlerdi. Aynı zamanda Gelsenkirchen ve Büyükçekmece 'kardeş ilçeler'. Madenciliğin ve sanayinin kalbi sayılan Almanya'da 2014 yılında kömür ocakları kapatılmaya başlanmıştı. Kömür üretiminin merkezi olan Ruhr havzası, maden ocaklarının bir bir kapatılması yüzünden işsizlik oranının en yüksek olduğu bölge haline geldi. 2015 yılında aktif olarak yalnızca üç maden ocağı kalmış, 2018 yılında da kalan son iki maden ocağının kapatılarak işçilerinin emekli edileceği açıklanmıştı. Nitekim öyle de oldu. Demir-çelik sanayisinin de küçülmeye gitmesiyle beraber Schalke 04'ün kurum kültürünü oluşturan madencilik ve sanayi bölgesi insanları, ekonomik olarak zor dönemler yaşamaya başladı. Schalke 04 de buna dikkat çekmek ve kulübün köklerinin geldiği bölgeye destek olmak için 2 bin maden işçisini Veltins Arena'da ağırladı. Schalke 04 kulübünün halkın ve emekçinin takımıyken 2001 yılında stadyumunu büyütmesi ve ardından büyük enerji firması Veltins'le sponsorluk anlaşması imzalaması Schalke de zenginlerin takımı olup köklerini hiçe mi sayıyor? şüphesi oluşturmuştu. Yıllar içerisinde kulüp yönetimi, başkan, teknik direktör ve oyuncular değişse de değişmeyen bir şey vardı: Futbolcuların dönem dönem madenlere inip madencilerle bir araya gelmesi. Son yıllarda Schalke'nin bu ritüelden de uzaklaştığı söylenmiş ve sık sık eleştiriler gelmişti. Schalke yönetiminin tüm bu söylentileri reddedercesine aldığı madencileri Veltins Arena'da ağırlama kararı aslında 'köklerimize hala bağlıyız' mesajı. Schalke 04'ün stadyumunun adı 2001 yılında sponsor olan Veltins'in adını alarak Veltins Arena adını almış olabilir fakat özellikle madenci jargonunda Veltins Arena'ya gidiyoruz denmez. Tribün kültürü olan her Schalkeli için maça gitmek Auf Schalkedir; yani Schalke'ye gitmek, Schalke maçına gitmek. Her ne kadar son yıllarda Schalke'nin köklerinden uzaklaştığı algısı nedeniyle bu geleneğin de sekteye uğradığı söylense de, futbol taraftarı romantiktir. Hele ki dededen, babadan ve emekten ötürü bir kulübe bağlıysanız bu romantizm ister istemez aidiyete kayar. Schalke kulübü de zamanla endüstriyel futbola ve sermayeye uyum sağlamış olsa da onlar, madenciler için hala Die Knappen. turcel.orman@milliyet.com.tr