Savaş esiriydi, efsane oldu: Bert Trautmann

Trautmann’ın babası Nazi partisi üyesiydi. Kendisi de Hitler Gençliği (Jungvolk) adlı bir grubun öncüsü olan, çocuklara spor yaptırılan birliğe katıldı. 1934 yılında yerel organizasyonlarda atlet olarak kazandığı başarı sayesinde Almanya Başkanı tarafından imzalanmış bir sertifika aldı. 2. Dünya Savaşı patlak verdiğinde, çıraklık yaptığı için, tamirci çırağı olarak orduya katıldı. “Birçok Alman genç gibi ben de buna mecburdum!” dedi Trautmann yıllar sonra. Gerçekten mecbur muydu? Orduda Alman Hava Kuvvetleri’nde telsizcilik yaptı. Ardından paraşütçü birliğine geçti. İlk görev yeri olan Polonya oldu. Oradan Ukrayna’ya geçen Trautmann Rus ordusunun ikmal yollarında düzenlenen sabotaj görevinde üstün başarı gösterdi. Onbaşı rütbesi ve beş savaş madalyası alan Trautmann hem Rus hem de Fransız askerlerinden kaçmayı başardı, bombardımanlardan kurtuldu. 1944 yılında Amerikan askerlerinden kurtuldu, gizlenmek için saklandığı sırada İngiliz askerlerine yakalandı. Uzun bir süre sorgulandı, toplama kampında tutuldu. İngiltere’ye, başka bir kampa gönderildi. Yapılan sorgulamada “Birinci sınıf Nazi” denilerek esir kampında çalıştırılmaya başlandı. 1948 yılına kadar burada kaldı. Esir kampında yapılan futbol maçlarında kaleci olarak oynamaya başladı. Kamp yakınlarındaki amatör futbol takımının kalecisi sakatlanınca, onun yerine Trautmann geçti. İşte her şey o zaman başladı… Trautmann esir kampında ün salmış, bütün maçlarda kamp takımının kalecisi olması istenmişti. 1949 yılında Alman savaş esirleri kamplardan ülkelerine yollanmaya başlanmıştı. Trautmann Almanya’da ailesinden kimsenin kalmamasından dolayı burada kalmış ve St. Helens Town futbol takımında kariyerine başlamış oldu. Takımdaki etkileyici performansı onun adını Manchester’a kadar ulaştırmıştı. 7 Ekim 1949’da Manchester City’ye transfer olarak takım tarihinin en yetenekli kalecisi olacağını tahmin edemezdi. Atılan imzalardan sonra geçmişi onu rahat bırakmadı. Nazi askerinin takıma katıldığını duyan 20 bin kişi şehirde protesto yürüyüşü düzenledi. Takımdan kovulması için kulübü mektup yağmuruna tutan halk, tribünlerde de protestolarına devam ettiler. Taraftarların bir kısmı kombine biletlerini iade ederken, Trautmann’ın çıktığı ilk maçta ona karşı yapılan yuhalamalar, ıslıklar peşini bırakmıyordu. Fakat kendisi o kadar yetenekliydi ki, onu ıslıklayan taraftarlar, her pozisyonda ona hayran oluyor, her hareketine kilitleniyorlardı. Yavaş yavaş ıslıklar durdu, alkışlar yükseldi. Manchester hahamı Alexander Altmann’ın kulübe yazdığı destek mektupta, Trautmann’ın maçlarda oynaması, barış adına atılacak adımlardan biri olacağı yazıyordu. Manchester City takım kaptanının da “soyunma odasında savaş yok” diyerek Trautmann’a destek olması, yeni bir sayfa açıyordu. Takımının taraftarları onu sevmeye başlamıştı fakat gittikleri her deplasmanda yoğun protestoyla karşılaşıyordu Trautmann. Bu onu daha güçlü yapıyor, her kurtarışta daha da yıldızlaşıyordu. Beş yılda takımının oynadığı 250 maçtan sadece beşini kaçırdı. 1956 yılında İngiliz Futbol Yazarları Birliği, Trautmann’a “Yılın Futbolcusu Ödülü”nü layık gördüler. Onu artık kendilerinden biri olarak görmeye başladılar. Adının İngilizce versiyonu olan “Bert” ismini ona verdiler. Onlar için Bert, kendilerindendi. Kendileri için savaşıyordu. 5 Mayıs 1956 günü FA Cup finalinde rakip Birmingham’dı. Son on dakikada 3-1 önde olan Manchester City, ardarda gol pozisyonlarına maruz kalıyordu. Bu atakların hepsini savuşturan Bert, 73. dakikada rakip takımdan Murphy ile karşı karşıya geldi. Bert topa atladığı sırada Murphy’nin dizi onun boynuna sert bir şekilde çarptı. Maçta futbolcu değiştirme kuralı olmadığı için maça devam eden Bert, sürekli boynunu tutuyor ve acı çektiği her halinden belli oluyordu. Sakatlandığını gören rakip futbolcular ona daha da yükleniyorlardı. Bert’in durumunun kötü olduğunu o maçta seremonide olan Prens bile fark etmişti. Maç Manchester City’nin galibiyeti ile sonuçlandı. Bert maçın ardından şampiyonluk kutlamasına katıldı. Sabah hastaneye giden Bert, basit bir incinme teşhisiyle eve geri gönderildi. Aradan geçen üç acı günün sonunda Manchester Kraliyet Kliniği’ne ikinci bir muayeneye giden Bert, burada çekilen röntgende herkesi şaşkına uğratan bir sonuçla karşılaştı. Bert’in boynundaki beş kemik kırılmıştı. bunlardan ikincisi iki yerden kırılmış ve diğer kırık olan üçüncü kemikle iç içe geçmişti. Bu halde nasıl maç oynadığına hayret eden doktorlar, onun maç oynamasını yasaklamıştı. Aylarca futbol oynayamayacak olan Bert, kupa finalinden üç hafta sonra beş yaşındaki oğlunu araba çarpması sonucunda toprağa verdi. Aradan geçen bir buçuk yıl sonrasında tekrar futbola dönen Bert için hayat daha farklıydı. Ne kadar iyi olsa da eski performansına ulaşamıyordu. 1964 yılında 41 yaşındayken futbola veda etmeye karar verdi. Bir zamanlar “Nazi” diye protesto edilen, ıslıklanan, küfürler edilen adamın jübile maçına 60 bin kişi geldi. Yaşadığı zorlu hayatta birçok şey deneyen Trautmann, kendi adıyla vakıf kurarak Alman ve İngiliz çocuklarına futbol eğitimi verilmesini sağlayarak iki ülkenin arasının düzelmesine katkı sağladı. İngiltere’ye Nazi savaş esiri olarak gelen Bert, 2004 yılında Kraliçe Elizabeth tarafından “Britanya İmparatorluğu Nişanı”na layık görüldü. 2005 yılında İngiltere Ulusal Futbol Müzesi’nin “Onur Listesi”ne girerek efsaneler arasında yerini aldı. Twitter: Esra Ermiş