Sanal gerçeklik terapisi sayesinde korkularımızı yenmek mümkün mü?
Oxford Üniversitesi'nde sanal gerçeklik teknolojisini kullanarak ileri derecede yükseklik korkusu olanlara terapi uyguladı. Oyun içerisinde ve kağıt üzerinde başarılı olduğu gözlemlenen test için asıl soru şu: Bu terapinin sonuçlarını gerçek hayatta da görmek mümkün mü?
Terapiyi alanlara çeşitli görevler verildi
VR (sanal gerçeklik) gözlüğü kullanılarak uygulanan terapide yükseklik korkusu olan 100 gönüllüden 49'una iki hafta süresince ağaçta kalan bir kediyi kurtarmak, güvenlik bariyeri olmayan yüksek bir yerden atlamak, uçan bir balinaya binerek yolculuk yapmak gibi yükseklik içeren görevler verildi.
Diğer 51 kişide ise sanal gerçeklik gözlüğü kullanılmadı.
Sonuçlar olumlu ama...
Terapi öncesinde ve sonrasında yapılan anketler karşılaştırıldığında 49 gönüllünün tamamının yükseklik korkularında ciddi bir azalma gözlemlendi. Ortalama yüzde 68 gibi bir düşüş yaşanması terapinin etkili olduğunu gösteriyor. Oxford VR'ın kurucularından Oxford Üniversitesi Klinik Psikoloji Bölümü'nden Profesör Daniel Freeman da konuyla ilgili "Doğrudan bir karşılaştırma yapmıyoruz ama sonuçlar yüz yüze terapide alınması beklenenlerden daha iyi" dedi.
Gönüllülerin beyanlarına ve anket sonuçlarına göre yükseklik korkusu azaldı. Fakat terapinin asıl etkisi ancak gerçek bir yüksekliğe maruz kalınca anlaşılabilir.
Sanal tedavinin sonuçları da sanal olabilir
Nihayetinde bu sanal bir tedavi. Yükseklik korkusunun asıl sebebi düşerek ölme endişesidir. Sanal gerçeklikte böyle bir tehlike olmadığı için terapiyi alanlar daha cesur olabilir. Çünkü bu Matrix değil. VR takılıyken düşerseniz bile canınız acımaz ya da ölmezsiniz.
Bu nedenle gerçek sonuçları görmek için gönüllüleri yüksek bir binanın tepesine götürmek yararlı olabilir. Ancak uzun vadeli tedavi sürecinin psikolojik olarak yararlı olacağı kesin.
Akıl hastalıklarında sanal gerçeklik tedavisi
Hayat kalitesini düşüren fobilerden kurtulmak ya da daha ciddi akıl hastalıklarıyla mücadele etmek için İngiltere'deki Sağlık Araştırmaları Ulusal Enstitüsü, 4 milyon sterlin yatırım yapılacağını açıkladı. Manchester Üniversitesi'nden Dr. Warren Mansell ise sonuçların şaşırtıcı olmadığını fakat yine de VR yönteminin yüz yüze terapiden iyi olduğunu söylemenin de mümkün olmadığını belirtiyor.
Oyun ve sinema sektöründe kullanmak amacıyla üretilen VR gözlükler belli ki ilerleyen süreçte tedavi amaçlı da kullanılacak. Özellikle ileri safhadaki fobi ve akıl hastalıklarında profesyonel terapistler için yardımcı bir tedavi yöntemi olarak kullanılması işe yarar görünüyor.
turcel.orman@milliyet.com.tr
