Plastik poşetlere veda: Almanya da yasaklıyor
Çevreye verdiği zararın büyümesiyle, plastik poşet kullanımı üzerindeki yasak ve denetimler de tüm dünyada artmaya başladı. Uzun zamandır bu konu üzerinde çalışan Almanya, tüketimleri düşürdü ve şimdi sıradaki hedef plastik poşet kullanımını bütünüyle yasaklamak...
Plastik poşetlere veda: Almanya da yasaklıyor
Çevreye verdiği zararın büyümesiyle, plastik poşet kullanımı üzerindeki yasak ve denetimler de tüm dünyada artmaya başladı. Uzun zamandır bu konu üzerinde çalışan Almanya, tüketimleri düşürdü ve şimdi sıradaki hedef plastik poşet kullanımını bütünüyle yasaklamak...
Verdiği zarar çok büyük
Dünyanın 'sağlığı' tüm canlılardan çok insanların elinde. Zira biz, ekosistemi bozabilecek ya da iyileştirebilecek popülasyona ve beceriye sahibiz.
İnsanlık olarak canlıların yaşam alanlarını azaltabildiğimiz gibi artırmayı da seçebiliyoruz.
Bu güç, bize büyük sorumluluklar da yüklüyor haliyle. Bundan elli yıl sonra dünyanın ne durumda olacağını düşünebilecek tek tür biziz.
40 yıl kadar bir süredir kullanılan plastik poşetler, çevreyi öyle usul usul değil, gözümüzün önünde ve büyük bir hızla kirletiyor.
Pek çok ülke çoktan harekete geçti
Dünyanın büyük ülkelerinin plastik poşetlerle ilgili gerçek adımlar attığını görüyoruz.
Özellikle 2010'lu yıllarda bu konuda büyük çalışmalar yapıldı.
Bazı ülkeler kısmî, bazıları tam vergilendirme uygularken bazı ülkeler ise bütünüyle plastik poşetleri yasakladı.
Ücretli poşet uygulamasına geçen ülkelerden biri de Türkiye...
Türkiye'de 2019 başından beri ücretli
Plastik poşetlerin Türkiye'de ücretli olmasıyla ilgili yazdığım yazının üzerinden epey bir zaman geçti.
2019 itibariyle ülkemizde de plastik poşetler ücretli olarak satılıyor.
Bu hamlenin amacı, poşet kullanımını azaltmaktı.
Tartışma çıkmıştı ama...
Başlarda tepki gösterilse de nihayetinde alışmaya başladığımızı düşünüyorum.
Artık market kasalarında daha az poşet tüketildiği, gözle görülebiliyor.
Bu performans devam ederse, yıl sonunda poşet tüketimimizin ne noktaya ulaştığını hep birlikte göreceğiz.
Amaç ücret ödetmek değil
Plastik poşet kullanımı üzerine çalışıp farklı yöntemlerle bunu kontrol altında tutmak isteyen devletlerin ücretli poşet satışı yöntemiyle hedefledikleri şey, vatandaşlara ücret ödetmek değil temelinde.
Nitekim, çevreci yöntemlere geri dönüş için pek çok ülkenin uzun süredir elinden geleni yaptığını görüyoruz.
Daha çevreci yöntemler var
Plastik poşetler yerine, bez çantaların daha sık kullanılmaya başlandığını görüyoruz örneğin.
Özellikle Avrupa'da, sırt çantasına ya da bez el çantalarına doldurulan ürünlerle plastik poşet tüketiminin önüne geçiliyor.
Almanya bir süredir uğraşıyor
Plastik poşet üzerine çalışan ülkelerden biri de Almanya...
Almanya, uzun zamandır bu konuyla ilgili gerçekçi adımlar atarak, esasen ülkedeki plastik poşet üretimini ve tüketimini bütünüyle bitirmeyi hedefliyordu.
2015'ten beri düşüşte
Almanya'da plastik poşet tüketimi, 2015'te bu yönde başlatılan politikaların etkisiyle düşüşe geçti.
Çevre bakanlığının yaptığı çalışmalar, ülkenin bu konuda atacağı adımların daha da artacağını gösteriyor.
Yasaklamayı planlıyorlar
Almanya, yakın zamanda plastik poşeti bütünüyle yasaklayacakmış.
Çevre Bakanı Svenja Schulze, yaptığı bşr açıklamada poşet üreticileri ve marketlerle yaptıkları anlaşmalar sonucunda plastik poşet üretimini bitirmeyi amaçladıklarını söylemiş.
2016 yılında yapılan benzer bir anlaşmalar silsilesiyle ülkede plastik poşet tüketiminin azalması sağlanmıştı. 2016'dan beri ülkede plastik poşet tüketimi ücretli bir şekilde mümkün.
Ülke, bütünüyle yasaklarsa plastik poşetler artık daha da tartışmalı bir boyut alacak.
Akıntıya karşı durulmaz
Şu halde, dünyanın artık çevreci yöntemleri konuşmak zorunda hissettiği bir süreçten geçerken, akıntıya karşı durmanın bir anlamı da yok aslında.
Plastik poşet konusunda atılan önemli adımları ilgi çekici, önemsenmesi gereken ve en önemlisi dünyanın bulunduğu durumdan kurtulmak için attığı adımlardan biri olarak görmeliyiz.
Fakat poşet tek problem değil
Elbette tek sorunumuz plastik poşetler değil, çevre bilinci açısından kaynaklarla kolaylıkla donanım sahibi olabileceğimiz bir ortamda, pek de bu konuya eğilmiyor ve olduğu gibi yaşamaya devam ediyoruz.
Bireysel ve küçük adımların toplumsal dönüşümlere öncül olabileceği fikri pek de kafamızda oturmuyor.
Tüketimleri geri dönüştürebilmek
Örneğin evde yaptığımız tüketimleri geri dönüştüremiyoruz. Plastik, kağıt gibi tüketimlerimiz çok fazla ve bunları sınıflandırmayı da geri dönüştürmeyi de pek bilmiyoruz.
Üstelik bunlarla uğraşmak, hoşumuza da gitmiyor.
'Sıfır atık' denenmeli
Örneğin, dünyada bir süredir popüler olan 'sıfır atık' hareketine bir göz atmalıyız.
Biz şehirde yaşayan insanlar, ulaşım ihtiyaçlarımız nedeniyle gereğinden fazla karbon ayakizine sahibiz zaten. Bu durumda, üzerimize daha çok görev düşüyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yürüttüğü Sıfır Atık Projesi, evlerde, okullarda, işyerlerinde, fabrikalarda atıkları dönüştürmek için neler yapılabileceğini ve nasıl daha az atık üretilebileceğini vatandaşlara anlatma amacı güdüyor.
Sıfır atık çalışmalarının temelinde, atıkları doğru sınıflandırmak ve doğru bir şekilde 'çöp' haline gelmelerini sağlamak yatıyor. Atık üretiliyor elbette, fakat nasıl ve ne şekilde 'yok edildiği' ya da bu atıkların nereye gittiği pek de bilinmiyor.
Çevre bilinci tüm dünyada şart
Şehirden biraz uzaklaştığımızda temiz havayı övüyoruz hepimiz. Fakat nedense o temiz havayı şehirlere taşımakla ilgili üzerimize düşeni yapmıyoruz.
Üstelik eli taşın altına sokmalık bir durum da yok. Sadece, yaşam tarzlarımızı biraz dönüştürmemiz gerekiyor o kadar.
Dünyanın gidişatı insanın elinde
Nihayetinde vardığımız sonuç, dünyanın tansiyonunun da kalp atışlarının da insanın kontrolünde olduğu...
İnsan sorumlu davranırsa, dünya iyileşmeye başlayacakç.
Plastik poşetler bir adım, bunların genişleyeceğini öngörmek ise hiç de zor değil.
andac.uzel@demirorenmedya.com
