Plastik atıkların çevreye olan zararı nedir?
Son yıllarda gelişen çevre bilinciyle plastik atıkları doğaya atma alışkanlığı bir nebze azalmış olsa da bazıları hala bu konuya dikkat etmiyor. Doğaya atılan platiğin çözünmesi yüzyılları alıyor. Peki plastik atık ve çevreye olan etkileri ne boyutta?
1. Denizlerde ne kadar plastik atık bulunuyor?
Denizlerdeki plastik atığın oranını belirlemek son derece zor olsa da bilim insanlarının birçoğu her yıl denizlere 8 milyon ton plastik atığın atıldığını belirtiyor. Denizlerdeki güncel plastik atık miktarının 150 milyon ton olduğu düşünülüyor.
Bu rakamlara göre denizlere her saniye bir çöp arabasının taşıyacağı kadar plastik atık bırakılıyor.
Daha da kötü olan şey bu rakamın plastik kullanımı arttıkça daha da artacak olması.
Ocean Conservancy örgütünün tahminlerine 10 yıl içinde denizlerdeki plastik atık miktarı 250 milyon tona ulaşacak ve 2050 yılı itibariyle denizlerde balıktan çok plastik olacak.
2. Plastik atık neden bu kadar zararlı?
Dünya genelinde her yıl 300 milyon ton plastik üretiliyor. Bu rakamın önemli bir kısmı da denize atılıyor.
Plastik son derece kullanışlı bir madde olsa da genellikle tek kullanımlık tüketim amaçlı üretildiği için neredeyse üretilen plastiğin yarısı çöp sınıfına giriyor.
Plastik yalnızca doğaya ve denizlere zarar vermiyor ayrıca canlı yaşamını da tehdit ediyor. Plastik sebebiyle olumsuz etkilenen canlı türü sayısının 400 olduğu düşünülüyor. Bu türlerden birisi de biziz.
Ocean Conservancy tarafından paylaşılan rakamlara göre deniz kuşlarının yüzde 60'ı ve deniz kaplumbağalarının tamamı plastik yiyor.
Plastik ayrıca beğenerek tükettiğimiz balıklarda da bulunuyor. Balıklar denizdeki atık plastiği yiyecek sanıyor.
Üretilen plastiğin önemli bir miktarı bir yıldan kısa bir sürede çöp oluyor.
3. Plastik geri dönüşümle nasıl kazandırılır?
Dünya genelinde şu an için geri dönüşüme giren atık plastiğin otanı yüzde 9. Üretilen plastiğin büyük bir çoğunluğu biyolojik olarak ayrışmıyor ve doğada çözünme süreci 400 yıldan daha uzun bir zaman alıyor.
400 yılın sonunda bile tam anlamıyla çözünmüyor. Yalnızca küçük, küçük ve daha küçük parçalara ayrışıyor.
Tek kullanımlık plastikler en büyük tehditi oluşturuyor. Bunların arasında plastik şişeler, gıda paketleme amacıyla kullanılan plastikler ve pipetler bulunuyor.
Plastik en çok paketleme amacıyla kullanılıyor. Pkaetleme amacıyla kullanılan plastiğin oranı yüzde 40.
Fakat su şişesi gibi katı plastikler aslında geri dönüşümle kazandırılabiliyor.
4. Plastik konusunda ne gibi önlemler alabiliriz?
Plastik atık sorununa sürdürülebilir bir çözüm en azından günümüzde pek mümkün görünmese de küçük farkındalıklarla büyük işler de başarabiliriz.
Örneğin restoranlarda pipet kullanmayı tercih etmeyin. Alışveriş yaparken tekrar kullanılabilir çantaları yanınıza almayı tercih edin.
Geri dönüşüm plastik atıkların önüne geçilmesinde en büyük dostumuz olabilir.
Ayrıca tesadüf eseri bulunan potansiyel bir çözüm de plastik şişeleri imha etmeye yarayan mutant enzimler.
Proceedings of the National Academy of Sciences'ta yayınlanan bir makelede bilim insanlarının tesadüf eseri plastik atıkları yok eden ve geri dönüşümünü sağlayan bir enzim keşfettiklerinden bahsediyor.
Geri dönüşüm ve enzim çözümleri şu an için yetersiz kalsa da günlük hayattaki alışkanlıklarımızdan biraz bile olsa feragat edersek, plastik atık konusunda küçük bir destek sağlayabiliriz.
Instagram.com/mehmetcankmrc
twitter.com/mehmetcankmrc
YouTube.com/mehmetcankomurcu
