Miles Davis'i 26. ölüm yıldönümünde saygıyla anıyoruz

ABD'li caz trompetçisi, şef ve besteci Miles Davis'i 28 Eylül 1991'de 65 yaşında zatürreden kaybetmiştik. Davis caz müziğin temel taşlarından. Gelmiş geçmiş en çok satan caz albümü 'Bitches Brew'in sahibi. Aynı zamanda herkesin mutlaka kulağına aşina 'Ascenseur pour l'echafaud (Ölüm Asansörü)' filminin müziğinin de bestecisi. En güzel nota sus notasıdır. Bu söz Miles Davis'e ait. Bestelerinde sıklıkla sus notasını, yani sessizliği kullandığını görürüz. Basılan nota kadar aradaki sessizliğin de müziğe dahil olduğunu söyleyen Davis, öğrencilerine ve kendinden sonraki müzisyenlere de bu anlayışın geçmesini sağlamış oldu. Yaşadığı dönemde ABD'deki ırkçılığın ne kadar büyük boyutlarda olduğu malum. Miles Davis hayatı boyunca ırkçılığa maruz kaldı. Bir siyahi olarak beyazların mahallesinde doğmuş olması o dönem için bir şanssızlıktı. Ancak ırkçılık sindirmek yerine tam tersi onu daha da güçlendirdi. Hayatını anlatan 'Miles Away' filminde de bunlarla ilgili birçok detay mevcut. Zaten onun eleştirilen yönlerinin de birçoğunun bu duruma karşı geliştirdiği bir savunma mekanizması olduğu söylenir. Örneğin kendini beğenmiş hareketleri, sahnede seyircilere sık sık arkasını dönmesi, genelde beyaz tenli izleyicilere sarkıntılık etmesi gibi hareketlerinin temelinde yaşadığı ırkçı saldırılar olduğu iddia edilir. Bu sebeple birçok psikolojik sıkıntı ve sosyal yaşama uyum sorunu onun bestelerine yansımış; müziğinin olgunlaşmasına olanak sağlamıştır. Birçok dahi sanatçı gibi o da psikolojik sorunları sebebiyle alkol ve uyuşturucu batağına saplanmış ama sanatını doruklarda yaşamıştır. 1986'da çıkardığı son albümü Tutu'da albümü canlı enstrümanlar ve gerçek bir ekiple çalışmak yerine, trompet partisyonlarını, davul sample’larından, synthesizerlardan, sequencer’lardan oluşan bir elektronik ses örtüsü üzerine kaydetti. Synthesizer’lar uzun süredir jazz sanatçıları tarafından kullanılıyordu ancak hiçbir müzisyen henüz 'Tutu' gibi bir albüm yapmamıştı. Albümü böyle bir yöntemle yapması onun popüler kültürden etkilendiği ve teknolojiye yenildiği hatta tarzını kaybettiği yönünde yorumlanmıştı. Ama bugün görüyoruz ki 'Tutu' albümü hala çok dinleniyor. Albümün farklı bir teknikle kaydedilmesi teknolojiye karşı bir teslim bayrağı değil çağı yakalama anlamı taşıyor. 1991'de aramızdan ayrıldığında ne internet çok gelişmişti ne de istediğiniz şarkıyı istediğiniz zaman dinleyebileceğiniz mecralar vardı. Şu an Youtube'a Miles Davis yazdığınızda dinlenme sayılarının hatırı sayılır olduğunu görürsünüz. Sanatın ölümsüz olduğuna güzel bir kanıt. Youtube'da en çok dinlenen şarkıları ise şunlar: 'Blue in Green', 'So What', 'Lift to the Gallows', 'Freddie Freeloader', 'Tutu'. 'Kind of Blue' ve 'Tutu' albümleri ise albüm bazında en çok dinlenen albümleri oldu.