Leonardo da Vinci'nin en ünlü 10 eseri

Dünyanın en ünlü sanat eseri olan Mona Lisa, günümüzde Paris'teki Louvre Müzesi'nde sergileniyor ve her gün binlerce ziyaretçi Mona Lisa tablosunu görmek için müzeye akın ediyor. İnce bir tül ile üzerini örten genç bir kadının resmedildiği eserde kasvetli renkler kullanılması ve herhangi bir mücevher çizimi olmaması dikkat çekiyor. Mona Lisa tablosunun sadeliği, Leonardo da Vinci'nin realizm yeteneğine ters düşüyor. Eserin nesnesi olan kadın modelin yüzü, dört kanonik resim modlarından biri olan sfumato kullanılarak çizilmiş. Titizlikle boyanan tül ve güzelce çalışılan saçlar, Leonardo da Vinci'nin çalışmaları üzerine ne kadar çok titrediğini gösteren en bariz detaylar arasında. Tablonun öznesi olan kadının yüz ifadesi ise, tabloyu inceleyenler tarafından tam olarak anlaşılamıyor. Leonardo da Vinci'nin en ünlü eserlerinden bir diğeri de, kuşkusuz Son Akşam Yemeği tablosu. Sanatçı bu eseri, Milano'da yaşadığı ilk zamanlarda efendisi olan Milano Dükü Ludovico Sforza'nın emri üzerine çizdi. Son Akşam Yemeği tablosunda, Matta İncili'ndeki 26. ayetin 21-28'inci sureleri arasında bahsedilen anlar tabloya aktarıldı. Bahsi geçen ayette 12 Havari'den birinin Hz. İsa'ya ihanet ettiği yazılı. Son Akşam Yemeği tablosunda 12 Havari'nin ayağa kalkması, oturması, yayılması, konuşması, esnemesi ve Hz. İsa'nın etrafında sohbet etmesi konu alınır. Leonardo da Vinci'nin mükemmel resim tekniği sebebiyle tablo, çizildikten bir süre sonra çözünmeye başladı. Günümüzde tabloya bakan kişiler, farklı insan duygularını yansıtan detayları kolayca fark edebilir. Vitruvius Adamı çizimi, Leonardo da Vinci'nin yetişkinlik döneminde elinde bulunan defterlerden birinde yer alır. Romalı mimar Vitruvius tarafından MÖ. 1. yüzyılda mimariyi konu alan bir kitapta yer alan notları da içeren çizimde, ideal insan bedeni tasvir ediliyor. Vitruvius'un teorisine göre ideal insan bedeni bir çember ve onu çevreleyen yuvarlak içerisine tam oturmalıydı. Leonardo da Vinci, Vitruvius'un teorisini, birleştirilmiş insan figürü ile çizime aktardı. Vitruvius Adamı sadece Leonardo da Vinci'nin önemli notları nasıl aktardığını değil, bu notları nasıl geliştirdiğini de yansıtır. Vitruvius Adamı Leonardo da Vinci ile özdeştirilse de bunu çizen ilk ve tek kişi Leonardo da Vinci değil. Fakat en ikonik çizim ona ait. Leonardo da Vinci'nin Vitruvius Adamı çizimi günümüzde İtalya'nın Venedik kentinde olan Gallerie dell’Accademia'da bulunuyor. Uzun dönem otoportre olarak adlandırılan ve kırmızı tebeşirle resmedilen uzun saçlı, sakallı yaşlı insan figürünün Leonardo da Vinci'yi tasvir ettiği düşünülüyordu. Fakat bazı uzmanlar çizilen insan figürünün Leonardo da Vinci olamayacağını, çünkü ünlü ressamın 67 yaşında öldüğünü ve figürün 67 yaşındaki birinden bile daha yaşlı gözüktüğünü söylüyor. Buna göre kırmızı tebeşirle çizilen insan figürü aslında Leonardo da Vinci'nin farklı özellikleri olan insanları çizime döktüğü defterinde bulunan bir resim. Bazıları ise otoportrenin aslında Leonardo da Vinci'nin 80 yaşına kadar yaşadığı bilinen babası ve amcasını ya da yaşlanması durumunda nasıl gözükebileceğini tasvir ettiğini belirtiyor. Biçimsel ifadeden yola çıkarak birçok uzman, Louvre Müzesi'nde bulunan Kayalıklar Bakiresi çiziminin, Kutsal Aile'nin, Masumların Katli'nden Mısır'a kaçarken Yahya Vaiz ile buluşmasını konu alan efsaneye dayalı iki çizimden biri olduğunu düşünüyor. Kayalıklar Bakiresi çizimi sebebiyle Leonarda da Vinci, Günahsız Gebelik Derneği ile davalık oldu. Dernekle sorun yaşayan Leonarda da Vinci, 1508 yılında eserin bir başka versiyonunu çizdi. Günümüzde bu versiyon Londra'daki National Gallery'de sergileniyor, Çizilen ilk eser, Leonardo da Vinci'nin öncülük ettiği Yüksek Rönesans'ın örneklerinden. Bu döneme ait ilk çizimler genellikle figürleri doğrusal ve ayrı olarak tasvir ediliyor. Fakat Kayalıklar Bakiresi çiziminde Hz. Meryem, Bebek İsa, Bebek John ve baş melek piramit bir kompozisyonla tasvir edilmiş ve tüm karakterler el, kol ve göz hareketleriyle etkileşim halinde verilmiş. Erken Rönesans çizimlerindeki tahtın aksine Genç Meryem gizemli bir kayalık arazinin tabanında oturuyor. La Scapigliata tablosunda Leonardo da Vinci, boynu eğilmiş bir kadını hafif fırça çizimleri ile tasvir ediyor. La Scapigliata çizimindeki kadının Kayalıklar Bakiresi'ndeki Hz. Meryem tasvirini andırması, çizimin Kayalıklar Bakiresi için bir tür model görevi görmüş olabileceğine işaret. La Scapigliata, saçı dağınık anlamına geliyor ve genç bir kadının dağınık saçları yansıtılıyor. Son derece titizlikle resmedilen başa oranla omuz daha hafif çizimlerle aktarılmış. Birçok tarihçi Kakımlı Kadın tablosunda resmedilen kadının Leonardo da Vinci'nin efendisi Milano Dükü Ludovico Sforza'nın metresi Cecilia Gallerani olduğunu düşünüyor. Kakımlı Kadın'ın dük için bir tür amblem olarak kullanıldığı düşünülüyordu. Tablodaki kadın başını sağa çeviriyor ve gözleri tablonun dışında kalan bir noktaya odaklanıyor. Resmin tekrar tekrar boyanmasına ve arka planın belirgin derecede kara olmasına rağmen Leonardo da Vinci'nin anatomi bilgisi, insan duygularını ifade edebilme ve yansıtabilme becerisi ön plana çıkıyor. Leonardo da Vinci Kakımlı Kadın eserinde bir kadının gençlik dönemini ve neşeli doğasını samimi ifadeler, özenli bakış ve kucaktaki kakımın tüm özelliklerini en küçük detaya kadar tasvir ediyor. Hz. İsa'nın Salvator Mundi olarak betimlendiği gizemli tablo 2017 yılında 450.3 milyon dolara satılınca bir anda tüm dünyanın ilgi odağı oldu. Bazı uzmanlar tablonun Leonardo da Vinci tarafından çizildiğine kuşkuyla yaklaşıyor. 17. yüzyılda kraliyet koleksiyonu arasına giren tablo, çizildiği dönemde bilinen bir eser değildi. ABD'de düzenlenen bir açık artırmada satılan Salvator Mundi tablosunun önceleri bir kopya olduğu düşünüldü çünkü tablo son derece vahim durumda görünüyordu. Üzerinde detaylı çalışma yapılan tablonun gerçek olduğu anlaşıldı ve Leonardo da Vinci'nin otantik çizimlerinden biri olduğu kabul edildi. Günümüzde ABD'nin başkenti Washington D.C.'deki National Gallery'de sergilenen Ginevra Benci'nin Portresi, Leonardo da Vinci'nin Batı Yarımküre'de sergilenen tek eseri. Leonardo da Vinci'nin ilk eserlerinden biri olan Ginevra Benci'nin Portresi, ünlü ressamın kariyeri boyunca kullandığı alışılmadık yöntemlerden bazılarını barındırır. Kuzeyli kompozisyonlardan etkilenerek çizilen eserde Leonardo da Vinci geleneksel profildense üç çeyrek görünüm yöntemini kullanarak genç kadını tasvir etti. Böylelikle, tablosunu bu kompozisyonla boyayan ilk İtalyan sanatçı oldu. Leonardo da Vinci daha sonra çizdiği Mona Lisa tablosunda da bu geleneğini sürdürdü ve bu yöntem portre ressamlığı için standart haline geldi. Tablonun üzerinde bulunan parmak izleri, Leonardo da Vinci'nin eseri parmaklarıyla da resmettiğinin en açık kanıtı. Bazı uzmanlar Hz. Meryem ve Oğlu Azize Anne ile tablosunu, Leonardo da Vinci'nin son eseri olarak değerlendirir. Hz. Meryem ve Oğlu Azize Anne tablosunda Azize Anne, kızı Hz. Meryem ve Bebek İsa resmediliyor. Piramit kompozisyonun en tepesinde Azize Anne yer alıyor. Azize Anne kucağında oturan Hz. Meryem'i izliyor ve Hz. Meryem de Bebek İsa'yı kuzudan uzaklaştırmak için tutmaya çalışıyor. Kayalıklar Bakiresi tablosundaki Bebek İsa ile kıyaslandığında Hz. Meryem ve Oğlu Azize Anne tablosundaki Bebek İsa daha masum görünüyor, çocuksu davranışlar sergiliyor ve annesine geri dönerek ona duyduğu güveni yansıtıyor. Figürler arasındaki etkileşim sıkı görünüyor ve Leonardo da Vinci'nin insan ilişkilerini tatmin edici düzeyde tasvir ettiğini gösteren önemli detaylar olarak değerlendiriliyor. Tablo ayrıca Leonardo da Vinci'nin iki boyutlu yüzeye üç boyutlu alan çalışması yapması ilgisini gösteriyor. Tablodaki figürler olağanüstü bölgenin ortasında yer alıyor. Tabloda havadan perspektif tekniğini kullanan Leonardo da Vinci, resmin arka planındaki kaya formlarını mesafe algısı oluşturacak şekilde tasvir etmiş. Leonardo da Vinci bu tekniği ayrıca Mona Lisa ve Kayalıklar Bakiresi tablolarında da kullandı. Instagram.com/mehmetcankmrc twitter.com/mehmetcankmrc YouTube.com/mehmetcankomurcu