Komedyen Hasan Minhaj ve stand-up'ın gerekliliği

Hepimiz stand-up kavramına aşinayız. Ancak bu kavramı tartışmaya açan çok fazla insan yok. Hal böyle olunca eleştirinin hedefi olan insanlar gündem oldukça tartışılan bir gösteri biçimi haline geldi stand-up'lar. Fakat bu algı yanlış. Üretimin yapıldığı her alan beslenmeye muhtaçtır ve meseleyi tartışmaya açmak, yapılan işi beslemektir de aynı zamanda... Hasan Minhaj, Amerika’da stand-up yapan biri. Fakat onu genelden ayıran ve benim de dikkatimi çeken asıl nokta, daha önce hiç izlemediğim bir tarza sahip olması. Türkiye’de stand-up gösterilerine artık alışmış durumdayız. Belirli isimlerle başlayan bu gösteri biçimini birçok alanda görebiliyoruz. İyi ki de görüyoruz. Fakat stand-up işin içine girince ofansif mizah tanımı da yapmak gerekiyor. Çok değil geçtiğimiz aylarda bir kadın, gösterisinde söylediklerinden dolayı eleştiri almıştı. Başka başka isimler de belirli aralıklarla eleştirilerin hedefi olabiliyor. Ben, stand-up gösterilerini salt bir komedi olarak görmüyorum. Fikrim şu ki zaten sadece komedi programı olarak görülmemeli bu gösteriler. Çünkü asıl mevzu, komik olanın sahneye çıkıp insanları güldürüp eğlendirmesi değil. Stand-up, bir birikim işi. Bu durum, bence stand-up yapacak olan kişilerin en temel özelliği. ‘Ben komiğim, çıkayım bir şeyler anlatayım, nasılsa güldürürüm’ diye bu yola girişenler, bir yerlerde tıkanıyor ve bu sonuç, aslında kaçınılmaz. Gel gelelim başarılı komedyenleri başarılı yapan özellik sadece insanları güldürebilmek değil. İnsanların hayatlarına nereden ve nasıl dokunulabileceğini görebilmek. Öyle ki bu özellik, komedyeni izleyenle seyirci arasında bir köprü görevi görüyor. Fikrim şu: Stand-up sanatçılarının sayısı artmalı. Hatta bu yolculukta tökezleyenler de olmalı, olsun. Fakat bir işi neden yapmak istediklerini iyi analiz etmeli stand-up sanatçıları ve bir noktada psikoloji ve sosyoloji üzerine okumalar yapmalı. Türkiye’nin belki de en ünlü komedyeni katıldığı bir programda kimi örnek alıyorsun sorusuna enteresan bir biçimde ‘Oğuz Atay okumak beni heyecanlandırıyor’ şeklinde cevap vermişti. Çünkü ünlü komedyen, toplumun açığa çıkarttığı mihenk taşlarını görebilmişti. Hasan Minhaj, Amerika’da yaşayan, oranın sosyo-kültürel yapısını bilen ve neden sonuç ilişkisi üzerinden politik çıkarımlar yaparak izleyicisini bilgilendiren bir komedyen. Yeri geliyor Hindistan’daki seçimleri konu ediniyor, yeri geliyor ‘Supreme’ markasını tartışmaya açıyor. Hasan Minhaj’ı izlediğimde ilk olarak fark ettiğim ve çevremdeki insanlara söyleme gereği hissettiğim şey, Hasan Minhaj’ın bir figür haline geldiğini görmekti. Fakat ilgimi çeken asıl mesele, bu figürün oluşmasının altında yatanın ne olduğuydu. Günümüzde artık eskiyen bir bilgilenme biçimi ile karşı karşıyayız. Ezberle hayatımıza dahil ettiğimiz ya da zorunda kaldığımız birçok şey, artık anlamını yitiriyor. Tam da bu noktada bize olayı bütün derinliğiyle anlatan ve farklı bir bakış açısı sunan insanlar, değer görüyor. Hasan Minhaj’ın bu kadar çok sahiplenilmesi, bu özellikleri çok güzel bir şekilde yerine getiriyor olması. Üstelik bunu mizah kullanarak yapıyor. Artık üretimin olduğu her şeyin değerli olduğu bir çağdayız. Çünkü tüketim çok fazla ve insanlar buna alıştırıldı. Sanat da şekil değiştirdi fakat amacından sapmadı. O yüzden ki insan ilişkilerinin gözlemlenerek güzel bir şekilde işlendiği stand-up gösterileri ve onu icra eden sanatçılar, günümüzde değerli bir noktada duruyor. Tam da bu noktada Hasan Minhaj gibi isimler, bir şekliyle kendini farklılaştırmayı başarıyor. twitter.com/deniz_tasdelen instagram.com/deniz.i.tasdelen deniz.tasdelen@milliyet.com.tr