FIFA kiralık oyuncu kısıtlaması getiriyor! Peki, bu ne kadar doğru?
UEFA’nın son yıllarda çıkardığı kurallardan birisi Finansal Fair Play’di. Futbol camiasını olumlu etkilemesi beklenen Finansal Fair Play’den kaçmak içinse kiralık formülü devreye girdi. Ancak FIFA bu defa kiralıklara el atmış durumda.
1
Finansal Fair Play nedir?
Son yıllarda futbol kulüplerinin gelirleri dikey olarak çok arttı. Ancak bu artış beraberinde uçsuz bucaksız harcamaları ve ‘kara para’nın futbola girmesine de sebep oluyordu. Bu noktada UEFA devreye girdi ve UEFA, Avrupa futbolunun genel mali durumunun iyileştirilmesi için FFP adıyla bilinen uygulamayı 2011 yılında başlattı. İlk olarak 2010 yılında kabul edilen sistem, UEFA organizasyonlarına katılmaya hak kazanan kulüplere uygulandı. Bu uygulama kulüplerin başta futbolculara, vergi dairelerine, diğer kulüplere olan borçları başta olmak üzere birçok mali kalemi inceleme altına aldı.
2
Sınırlama geldi
Bu incelemeler neticesinde kulüplere oyuncu satışından elde ettiği gelir kadar transfer bütçesi sınırı ve maaş sınırlandırması da bu sistem kapsamında kulüplerden istenmeye başlandı. Mali Kontrol Kurulu kurdu. Bu kurul, UEFA yarışmalarına katılan kulüplerin mali borçlarının olup olmadığını kontrol ediyor, şartları yerine getirmeyen kulüplere gerekli yaptırımları uyguluyor. UEFA yarışmalarına katılacak kulüplerin son üç yıllık mali raporları analiz edilerek değerlendirmeye alınıyor.
3
Bütçeler küçüldü
Hal böyle olunca futboldaki dolaşan para kontrol altına alındı, bir nebze de olsa. Ancak kötü bir tarafı da ortaya çıktı. Büyük kulüplerle diğer kulüpler arasındaki makas açılmaya başladı. Sonuçta bir Türk kulübünün Barcelona, Manchester United ya da Bayern Munih ile başa çıkması zor olmaya başladı. Çünkü gelirleri onlar kadar yüksek değildi.
4
Radara takılanlar oldu
FFP’den en çok etkilenenler ise Arap, Çin ve Rus sermasiyle yükselişe geçen kulüpler oldu. Harcamalarının sınırsız olmadığı ortamda yüz milyon dolarlar verip futbolcu alan bu kulüpler radara zaman zaman takıldılar. Haliyle ceza almadan kurtulamadı. O kulüpler yine yollarına bakarken daha düşük bütçeli kulüpler kadro kurmakta sıkıntılar çekmeye başladılar.
5
Kiralık formülünü buldular
Bütçeleri ‘ufak’ olan bu takımlar UEFA’nın cezalarından kurtulamadı. Men, kadro kısıtlaması ya da harcama sınırı gibi cezalar geldi. Her durumda olduğu gibi bu FFP’nin de boşluğu kısa sürede bulundu; Kiralık formülü…
6
Alamıyorlar ama…
Kulüpler bütçelerine bakıyor para bulamıyor, haliyle kiralığa yöneliyorlar. Çünkü kiralık futbolcular FFP dışında kalıyor. Belki riskli bir yöntemdi ama başka çareleri yoktu. Bedava kiralayıp, işin içinde çıkılabiliyordu.
7
Neden riskli?
Kiralık futbolcunun riski şurada ortaya çıkıyor, sonuçta kendi futbolcun değil. Gelen oyuncunun aidiyet hissetmesini engelleyebiliyor, tabii ki bu biraz da iş ahlakıyla ilgili. Bir de iyi oynayan, takımın bel kemiği olan futbolcu kiralık süresi bitince gidebiliyor ve kulübü satmak için çok para isteyebiliyor. O para verilemeyince takımın en önemli yapı taşı gidebiliyor, takım bozuluyor.
8
FIFA işe el atıyor
FIFA kiralık işine ise el atmaya karar verdi. Çünkü piyasada çok fazla kiralık futbolcu bulunuyor. İsviçre'nin Zürih kentinde FIFA'nın yaptığı toplantı sonrası kiralık oyuncu transferiyle ilgili bazı sınırlamalar getirdiğini açıkladı.
9
Kiralığa kısıtlama
Buna göre, 2020'nin haziran ayıyla birlikte geçilecek yeni sistemde, 22 yaş ve üstü kiralamada gelen ve giden oyuncu dâhil en fazla 8 oyuncuya izni verilecek. Yani, kulüpler ‘kiralık’ üzerine takım kuramayacaklar.
10
Zamanla sayı düşecek
2022-23 sezonu sonunda ise bu rakam 6'ya düşürülecek. 2022-23 ile birlikte iki kulüp arasında ise kiralamada 3'er oyuncuya izin hakkı verilecek. Bir kulüp diğerinden 3 oyuncuyu kiralayabilecek, bunu yapan var mı? Bilmiyorum…
11
Kötü mü oluyor iyi mi?
Bu kısıtlama ne manaya geliyor? Öncelikle iyi tarafından bakalım; Takımlar daha oturmuş kadrolarla mücadele edecekler. Sonuçta kendisinin kontratlı futbolcusu daha fazla mücadele edecektir sahada. Başarılı takımların sayısı artacaktır. Ayrıca altyapıya daha fazla önem verilmesini sağlayacaktır.
12
Kötü tarafı ne?
Bu durumda kulüplerin zararına da olacaktır. Sonuçta iyi futbolcuların fiyatları belli. Ülkemiz kulüplerinin verebileceği rakamlar değil. Bu yüzden de kulüpler kiralık futbolculara yöneliyor. Bu sınırlama neticesinde kulüp kadro kurmakta zorlanıyorlar. Altyapılar da çok iyi olmayınca, haliyle sıkıntılı takımlarla karşı karşıya kalabiliyoruz.
13
