Düşünürken kalori yakar mıyız?

Pazar gününü televizyon karşısındaki kanepede uzanıp zap yaparak geçirdiniz. Peki ya pazartesi? Yaptığınız iş, problem çözmek gibi zihinsel aktiviteleri içeriyorsa, kullandığınız ekstra beyin gücü pazar gününüzden daha fazla kalori yakmanıza yarar mı? İlginç bir soru! Biz de Molatik olduk. Albany Üniversitesi'nde psikoloji ve davranışsal nörobilim yardımcı doçenti Ewan McNay, bu soruya çok net bir cevap vermiş: Özetle söylemek gerekirse, evet. Beynimizi çalıştırırken de kalori yakarız. Peki nasıl oluyor da oluyor? Anlatayım: Beyin, vücudun diğer kısımlarından farklı olarak, yalnızca şeker glikozu ile çalışıyor. Yorucu zihinsel faaliyetlerle uğraşırken, daha fazla şeker glikozuna ihtiyaç duyuyoruz. Beynin iş yapmak için enerjiyi nasıl kullandığını inceleyen McNay söylüyor bunu... Örneğin bir şey ezberlemeye çalışırken, beyninizin hafıza formasyonuna dahil olan kısımları daha fazla enerji tüketmeye başlıyor. Ancak diğer beyin bölgeleri böyle bir artış göstermiyor. “Yoğun bir zihinsel işe konsantreyken, öylesine televizyona baktığımız bir günden daha fazla enerji yakarız” diyor profesör McNay. Ama yine de bu gerçeğe pek bel bağlamamak lazım. Çünkü ortalama bir insanın gün içinde harcadığı enerji ile, zihinsel olarak aktif bir insanın gün içinde harcadığı enerji arasında öyle çok da bir fark yok. Başka bir deyişle; eğer profesyonel bir sporcu değilseniz, gün içinde harcadığınız ortalama enerji, hareket veya basit egzersiz hareketleriyle gitmiyor. Enerjimizin yüzde 8 ila yüzde 15'ini, yediklerimizi sindirirken harcıyoruz. Halbuki organlarınızı güçlendirmek ve sağlıklı olmak için çok daha büyük bir enerji harcamamız gerekiyor. Ve hiçbir organımız, beynimiz kadar çok enerji tüketmiyor! “Beynimiz en çok enerji tüketen organımız” diyor St. Louis'deki Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tıp profesörü olan Dr. Marcus Raichle. Raichle’nin araştırması, beynin bir kişinin toplam vücut ağırlığının sadece yüzde 2'sini oluşturmasına rağmen, vücut enerjisinin yüzde 20'sini kullandığını kanıtlıyor. Bu da şu demek: Sıradan bir günde, sıradan bir kişi, yaklaşık 320 kaloriyi sadece düşünerek yakıyor. Farklı ruhsal durumlar ve işler, beynin enerjiyi tüketme şeklini az da olsa etkiliyor tabii. “Sizi bir tarayıcıya koysak, televizyon izlerken beyninizde neler olup bittiğine baksak başka bir enerji tüketimi görürüz. Zorlu bir görev vermemiz halinde ise beyninizin etkinliği değişir ve daha fazla enerji harcamaya başlarsınız” diyor doktor. Peki sadece düşünerek zayıflamak mümkün mü? Dr. Raichle, maalesef bu soruya olumsuz yanıt veriyor. Fazla yoğun bir zihinsel aktivite içerisinde olduğunuz takdirde, normalden maksimum yüzde 5 fazla enerji yakarsınız. Beyninizi gün boyu zor zihinsel uğraşlarla yorsanız da, bu yüzde 5'lik oran çok fazla değişmiyor.