Çiğ et yeme kültürüne neden saygı duyulmuyor?
Etiyopyalıların çiğ et yeme alışkanlıklarından ötürü yaşadıkları sağlık problemlerine ilişkin bir haberle karşılaştık bugün. Haberde, çiğ etme yeme alışkanlıklarını bırakamayan Etiyopyalıların yaşadıkları hastalıklara yer verildi. Peki ülkelerin yemek kültürleri sizce sorgulanabilir bir şey mi yoksa saygı mı duymalıyız?
Tabii ki doğru olanı yapmalıyız
Söz konusu sağlık olduğunda elbette bireyler olarak doğru olanı yapmamız gerekiyor.
Evet, nane yararlı bir şeyse şayet, ki yararlı, o zaman tüketmek lazım.
Gönül ferman dinlemiyor
Ya da kola içmek sağlığa yararlı bir şey değilse hatta zararlıysa, evet, içmemek gerek.
Ama gönül ferman dinlemiyor.
Ve en önemlisi de alışkanlıklar kolaylıkla değiştirilmiyor.
Bir ülkenin kültüründen bahsediyoruz
Üstelik de bu alışkanlık koca bir ülkenin kültürel bir öğesi haline dönüşmüşse, zararlı bile olsa yine de değişmesi ya da sağlıklı bir hale evriltilmesi hiç de sanıldığı kadar kolay değil.
Örnek verelim, kitfo adlı yemek, Etiyopya'da sıklıkla tüketiliyor.
Yargılamak mı lazım?
Gelelim en önemli kısma...
Örneğimizi de Etiyopya'dan verelim; Etiyopyalılar çok da sağlıklı bir alışkanlığa sahip olmamaları yüzünden onları yargılamalı mıyız?
Ne yapmak gerekiyor?
"Çılgın mısınız, neden çiğ et tüketiyorsunuz?" diye ahkâm mı kesmeliyiz?
Yoksa "Bu Etiyopyalıların kültürü, onlara saygı duymalıyız" mı demeliyiz?
'Köpek yemek' gibi mi?
Köpek yemek Uzakdoğululara mal edilse de halbuki öyle bir şey yok, Çin'de bazı bölgelerde tüketiliyor.
Kültür diyen de var vahşet diyen de.
Çin ve köpek yemek bambaşka bir yazı konusu ama çiğ et tüketimine de yakın: Bize uzak gelse de yanlış bulsak da kültürlere saygı duymalıyız.
Kültür ne demek?
Dünyanın en çirkin, en mide bulandırıcı ya da en korkunç alışkanlığı da olsa birçok kişinin tarihten beri yanında taşıdığı herhangi bir gelenek, görenek eşittir kültür demek.
Bizim kültürümüzde de bir başka ülkenin vatandaşına garip gelebilecek davranışlar ve gelenekler olabileceğini neden hesaba katmıyoruz mesela?
'Hoş' görmek
Ortada doğru-yanlıştan ziyade anlamak, empati kurmak ve saygı duymak gibi kavramlar geçerli olmalı.
Ve elbette lafın gelişi bir saygıdan ya da 'hoş' ve 'farklı' görmekten bahsetmiyoruz.
"Bırakınız yapsınlar"
Gerçekten "Bırakınız yapsınlar, onların kültürü" demekten bahsediyoruz.
Zor değil, yapabiliriz...
twitter.com/mayksisman
instagram.com/mayksisman
youtube.com/mayksisman
can.sisman@milliyet.com.tr
