Bu kafede sadece otizmli ve down sendromlular çalışıyor
İran'ın başkenti Tahran'da bulunan Downtism (Down ve Otism kelimelerinin karışımı) adlı kafede, yalnızca otizmli ve down sendromlu kişiler çalışıyor. 36 yaşındaki müzisyen Aylin Agahi, down sendromlu kızı Melika'dan yola çıkarak bu fikri bulmuş ve hayata geçirmiş. Kafe çalışanları sadece topluma kazandırılmakla kalmıyor; aynı zamanda yeteneklerini sergileme fırsatı da buluyor.
Fikir nasıl çıktı?
ABD'nin 2015 yılında nükleer silah kullanımı sebebiyle İran'a uyguladığı yaptırımlar İran'da iş imkanlarının azalmasına sebep oldu. Yüzde 12,5 oranındaki işsizlik en çok da engelli vatandaşlar için işleri zorlaştırdı.
Aylin Agahi ülkenin bulunduğu durumun farkında olan aydın ve yetenekli bir müzisyen olarak elini taşın altına sokmuş. Ülkedeki işsizliğin, engellileri gündelik hayattan kopardığını görüp kızının da onlardan biri olduğunu düşündüğünde yalnızca down sendromluları ve otizmlileri istihdam eden bu kafe fikrini bulmuş.
17 yıl boyunca engelli insanlara müzik dersi veren Agahi için onlarla çalışmak pek de zor değil. Melika da annesinin açtığı kafenin çalışanlarından biri ve müşteriler için piyano çalıyor.
40 çalışanı var
3 ay önce 10 çalışanla başlayan bu macera şu anda 40 engelli vatandaşa istihdam sağlıyor. Hepsi 20'li yaşlarında olan genç insanlar 3'er saatlik kısa vardiyalar halinde çalışıyorlar ve asgari ücret kazanıyorlar. İşe başlamadan önce de profesyonel bir baristadan ders alıyorlar.
Kafenin girişindeki duvarlarda renkli çerçeveler içerisinde tüm çalışanların fotoğrafları var. Çalışanların aileleri de bu durumdan fazlasıyla memnun ve çocuklarının artık dışarı çıkmayı reddetmek yerine faydalı bir işin parçası olduklarını hissettiklerini belirtiyorlar.
Çalışanlardan birinin annesi olan fizik öğretmeni Pari Zamani de "Bu iş kızım için bir meslekten fazlası. Özgüven kazanmasını ve arkadaş edinmesini sağlıyor." dedi.
Hayata dönüyorlar
Kafenin sahibi Aylin Agahi, kafedeki gençlerin ailelerinden inanılmaz geri dönüşler aldıklarını söylüyor. Ebeveynlerin bazen geç saatte kendisine fotoğraf gönderdiğini söyleyen Agahi, "Çocuklar vardiyaları olmadığı halde ertesi gün işe gitmek için ayakkabılarını ve kıyafetlerini düzgün bir şekilde hazırlıyorlar. Aileleri de bunun fotoğraflarını gönderiyor. Vardiyaları olmaması rağmen burada olmak istediklerini söylüyorlar" diyor.
Bir down sendromlu ya da otizmli bireyin kıyafetlerini düzgün bir şekilde hazırlaması ve bunu bir amaç uğruna yapması basit gibi görünse de aslında hayatının kurtulduğunu gösteriyor. Yani fazlasıyla önemli.
Müşterilerden alınan geri dönüşler
Downtism adlı kafenin sosyal medyada duyulmasını ve haber sitelerinde yer almasını sağlayan Farzaneh Heidari adlı müşterisi olmuş. Heidari "Mükemmel hizmet" yorumuyla paylaştığı kafe için "Kendinlerini kanıtlamak için ellerinden gelenin en iyisini yapıyorlar ve gerçekten iyiler" yorumunu yaptı.
turcel.orman@milliyet.com.tr
