Azerbaycan'ın Eurovision şarkısı 'Truth' neden olay oldu?

2019 Eurovision Şarkı Yarışması bu yıl İsrail'in Tel Aviv şehrinde düzenlenecek. Katılımcı ülkeler uzun zamandır kendilerini Eurovision'da temsil edecek şarkıları belirliyordu. An itibariyle ilk heyecan sona erdi, ülkelerin temsilcileri belli oldu. Yarışmaya Chingiz Mustafayev'in 'Truth' adlı şarkısıyla katılacak olan Azeriler ise enteresan bir tartışma içinde... Azerbaycan, temsilcisini en geç belirleyen ülkelerden biri. 'Ulusal final' düzenleyenlerin aksine temsilcisini bizzat görevlendiriyor. Seçilen şarkı da mart ayına kadar açıklanıyor. Bu yıl Azerbaycan'ı genç bir isim, Chingiz Mustafayev temsil edecek. Şarkısının adı da 'Truth'. Oldukça iddialı olan bu şarkı, geçtiğimiz günlerde resmi olarak yayınlandı. Ancak şarkı, enteresan bir tartışma başlattı. Her ne kadar çoğunluğun beğenisini kazansa da bazı Azeriler şarkının 'Azerbaycan kültürü'nü yeterince yansıtmadığını düşünüyor. YouTube'taki yorumlarda, özellikle de Azeri yayıncı kuruluş 'İctimai TV'nin yüklediği videonun altında Yeterince bizden değil şeklinde pek çok eleştiri var. Tam da bu noktada şunu sormak lazım: Eurovision'a katılan her şarkı illa ülkesinden yerel motifler kullanmak, şarkıda yerel öğeler barındırmak zorunda mı? Bu yıl Maruv'un 'Siren Song'uyla yarışmaya katılacak olan Ukrayna, enteresan bir şekilde çekilmek zorunda kalmıştı mesela. Sebebi; ülkesi Ukrayna'nın yayıncı kuruluşunun hazırladığı ve aşırı enteresan hamleler içeren kontratı kabul etmemesiydi. Bunun üzerine birkaç isimle daha görüşüldü ama sonuç alınamadı. Bu tartışmalı pozisyondan Ukrayna'nın imajının olumsuz etkilendiği gerekçe gösterildi ve ülke yarışmadan komple çekildi. Maruv serbest bırakılsaydı, daha imza aşamasında o baskıyı hissetmeseydi; böyle şeyler olmayacaktı. Karşı bir örnek de İrlanda'dan... İrlanda'yı da bu yıl Sarah McTernan, '22' adlı kişisel bir şarkıyla temsil edecek. Bir ülkeyi temsil etme gibi bir iddiası olmayan, son derece trend ve pop bir şarkı '22'. Ülkeler arası yarışmadan ziyade şahsi olarak bir single yayınlamış da tanıtımını Eurovision'da yapacakmış gibi bir hali var. Doğru olan da zaten bu. Evet, bir müzisyen ülkesi adına yarışmaya katılıyor. Evet, bir ülkeyi temsil ediyor. Tamam, güzel. Ama bu kadar baskı yaratmanın lüzumu var mı gerçekten? Eurovision'un sadece bir müzik yarışması olmadığı, her şeyden önce Avrupa çapında ilgiyle takip edilen bir televizyon şovu olduğu, hepimizin bildiği bir gerçek. Bu platformu her ülke farklı şekillerde değerlendiriyor. Ama sizce de Norveç'in, İsveç'in, İrlanda'nın ya da Portekiz'in yaptığı gibi yapmak, temsilcilerin üzerinde baskı kurmamak daha doğru değil mi? Bu şarkının Azeriler arasında çeşitli görüş ayrılıklarına yol açması doğal ama kabul edilebilir değil. Chingiz, canavar gibi bir pop şarkısı yapmış. Başarılı bir sahne şovuyla birleşirse Azerbaycan'ın ilk 10'a, ilk 5'e girmesi olası. Hatta bu şarkı, Avrupa çapında single listesi başarısına da imza atabilir. Bırakın sözlerini, aranjesini; videosu bile olay! Baştan sona trend bir iş... Kaldı ki Azerbaycan, 2008'den beri çoğunlukla 'trend' şarkılarla yarışmaya giriyor. Ell & Nikki ile birinci, Farid Mammadov ile ikinci, Aysel & Arash düetiyle de üçüncü oldular. 2017'de Dihaj'ın 'Skeletons' şarkısı 14'üncü olsa da cool ve modern bir şarkıydı. Hakkının yendiğini düşünüyorum. Çoğunlukla İsveçli söz yazarı ve bestecilerle çalışıyor Azerbaycan temsilcileri. Ama zaten önemli olan netice. Her zaman ilk 5'e giremeseler de, neredeyse her yıl kaliteli şarkılarla yarışıyorlar. Azerbaycan, Avrupa'nın doğusunda olduğu için kafalarda zaten Etnik bir şarkıyla katılırlar kesin ön yargısı var. Azerbaycan, bu ötekileştirmeyle 2008'den beri gayet doğru mücadele ediyor. Hedeflenen şey başarıysa, 'yerel motif' kullanmak zorunda değiller. Gayet doğru bir bakış açısı. İşin içine ülkeler girdiğinde otomatik olarak 'temsil sorumluluğu' ekleniyor. Ama yine de 'bireysel'likten vazgeçmemek lazım. Sinema filmlerine bakın. Hem yerel hem de evrensel olan ya da dünyanın pek çok farklı ülkesinden izleyicilere hitap eden işler ödülleri kapıyor. Müzik de böyle olmalı. 'Tanıtım' ayağına baskı kurulmamalı. Bireysel başarı hedeflenmeli ve bu başarılar daha sonra ülkeye mal edilmeli. Sistem bu şekilde, bu sırayla ilerlemeli. Umarım 'Truth' şarkısı hakkında daha fazla demotive edici tartışmalar dönmez. Çünkü, Azerbaycan'dan çıkma en başarılı pop şarkısı olan 'Truth', hiçbir negatif eleştiriyi hak etmiyor. twitter.com/mayksisman instagram.com/mayksisman youtube.com/mayksisman can.sisman@milliyet.com.tr